Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет155/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   151   152   153   154   155   156   157   158   ...   780
Байланысты:
Әдеби сын

6 ip re 
эдебиет жайлы 
6ipa3 
ойларын ортага салган. Нашар жагымыз 1зденудщ, уйренудщ элш дш н д е деп 
K epcerri.
Фольклордан кеп уйренуге шакырды. 
«B i3 
хальщ эдебиетшщ барлык жактарын, жаксы 
касиеттерш ез бойымызга 
cnjipin 
алуымыз керек» дей келш, «халык фольклорыныц топыра- 
гына аякты 
Tipen, 
алга сеюру» кажетйгш еске салады.
154 Есмагамбет Смайылулы. Шын поэзияны калай тану керек. Сонда.
155 втепулы Кал мурза. Э дю теп кателш. «Казак эдебиеп», 1936, 15-кантар.
156 К-Куанышев. Жансупрулынын ек! поэмасы. Сонда.
157 М.Горький. О формализме. «Правда», 1936, 9-кекек.
158 «Казак эдебиеп», 1936, 5-мамыр.


Эдеби сын тарихы
105
П ш рталасы нда Э.Лекеров, К Куанышев, К -втепов, Р.Жаманкулов, Е.Ы смайылов,
Э.Тэяабаев, О.Турманжанов т.б. шыгып сейледт Е.Ысмайылов Челюскин сапарына арна- 
лып жазылган поэмалардагы кем-кепктерд
1
керсеткен. Олар асыгыс жазылады да жалан 
мактауга курылды, керкем образ, терен ой жеткпейд1 дед!'59. Осы жылгы «Социалиспк 
Казахстан» газетшде басылган макалаларында да эдебиеттеп формализм мен натурализм 
хакында 
6
ipa
3
салмакты п ш рл ер айткан. Луначарский: «Натурализмнщ шындыгы мен 
терецднт шектеугп, жарга соктырады» деп жазган болатын. Айтыста шыгып сейлеушшердщ 
кепшшш кургак суреттеудщ, жалац баяндаушыльщтыц керкем эдебиетке пайдасы жокты- 
гын атап етп. 
0
м
1
рдщ ел
1
кушнде кургак фотографиясын гана керсетпей, барлык байланы- 
сымен, болмысымен, тынысымен шынайы суретгеу каж еттш п айтылды.
Эдебиеттеп формализм мен натурализм тещрегшде болган 
n k i p
алысуларда артык-кем 
сындар да айтылмай калган жок. Поэзиядагы жацашылдыктыц бэрш формализм, прозадагы 
шынайы 
eMip KepiHicTepiH 
натурализм деуш ш к, осыларды керкем эдебиеттен казбалай 
1здеушшк байкалып калды. Э.Лекеров «Б.Майлиннщ «Мыркымбай» деген шыгармалары 
натурализмге мысал бола алады» дед1160. К-втепов Эз1мбайдьщ бул 
n k ip iH
орынды сынайды 
да, [.Жансупровтщ «Куйнл» поэмасы туралы «Куйнцце» 1лияс сез1мге тусш 
Kerin, 
заманын 
шындык дэрежесшде суретгеуге жете алмаган
» 161
дейдь Куй тартылган кезде кун уясына 
юрмей, булт козгалмай калатын кездерш, куйшшщ кулдыктан куй тарту аркылы кутылуын 
сынаган. Дыбыска ел1ктеушшк бар деп атайды. Осы сиякты К Куанышев та: «Поэманыц 
непзп кемшшктер! поэмада казак хандарыныц, ханныц кыздарьшьщ музыканы багалай 
6Lnyi 
жан-тэндер1мен суйетвдпт макталган
» 162
деп сынаган. Бул айтылгандардан 30-шы жылдар- 
дыц орта шеншде эдебиет сынында 
aiii 
де болса турпайы социологизм непз;ц сындардыц 
кездесш калатындыгын 
KepeMi3.
Бул кездеп эдеби сын керкем эдебиеттщ н еп зп касиен керкем дк сапаларды аныктаута 
умтылды. Сынныц кулашы, б ш м д ш п арта тусп. Муны осы эдебиеттеп формализм мен 
натурализм туралы болган дискуссиядан аньщ байкаймыз. Бурындары болган жеке жазу­


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   151   152   153   154   155   156   157   158   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет