Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
Kepi ну жагы ойдагыдай емес». Осы ni-
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдеби сын
| Kepi
ну жагы ойдагыдай емес». Осы ni- KipiH дэлелдеу уцпн соцгы шыккан «Аккулар уйыктаганда» итабын катты сынга алады. Автордыц ойынша, «М.Макатаев поэзиясында, acipece, соцгы «Аккулар уйыктаганда» атты штабында жогарыда айтып еткен керкемдк сипаттардыц ш ш ен ойшылдык рухтыц терец- ц щ мен содан туындайтын пэрменд! парасаттылык ж еткш к п емес. Обалы не, Макатаев елендершде журектен шыккан сез!м бар да, акын кебшесе сол сез 1 м сылкымныц жетепнде алдарканып кальш, ойшылдык жагын жугац тарткьпып ала беред1.. Акын кеп ретте б1рынгай Korepimd леплен, аскак унмен тш катамьш деп, мерекелк арнаута тэн жалпылама айткыштыкка, жалац сезге, жалган патетикага бой алдырып алады... Жалпы алганда, М.Макатаев поэзия сында публицистикалык толгау сарыны басым жататыны бар... Мукагали елецдерш деп лирикалык кешпкер бойында жалган мшез, асыра сейлеу, нанымсыз налып, жанып кую са рыны басым болып барады... М.Макатаевтыц 6ipa3 елендершде ойдыц алакулалыгы, сез1м- нщ карабайырлылыгы ойкастап, одагайланып алдыцнан шыгады, осыныц салдарынан ар- калы акын поэзиясы кеп туста нэз 1 кппнен кез жаздырып кетед!... Акында ем1рдеп улкендь ю ш ш кубылыстардыц шла астарын ашуга умтылу, солардыц салмак санасын ой таразысьш- да тартып кору, сез 1 м елегшде екшеп барып жалпы адамдык шындыкты танытатын фило софиялык терец ой тушндеу жагы жетпей жатады». 312 Дстдай ЫСКЩ¥ЛЫ Автор «Аккулар уйыктаганда» жинагына юрген сексен елецнщ он шакгысынан гана «елец нщ мелд1р рухын» керед1 де калгандарына к е ц ш толмайтындыгын ашык айтады. Эаресе, «Бозкараган» елецш жогары багалайды. Макаланыц соцында сыншы М.Макатаевтьщ жаца жыр жинагын «алымды акын жырыньщ аукымы кеганш к куткен ум1т пен арткан сентн щ бшгшен элдекайда темен жатыр» деп багалаган. Сейтш мыкты акынга сен мьщтысыц, мыкты болсац да мынадай кемшшктерщ бар деп батыл айта алган. Эрине, бугшп окырман- ныц б1разы бул пшрлерге кол коя 6epyi еюталай. Еюшш жагынан, эдеби сынга койылар басты кемш ш ктщ 6ipi онда осындай катты сындардыц айтылмауына катысты болатын. Жетшсшпп жылдардыц эдеби сынында катал сындардыц да болганына осы макала - куэ. Рецензия 6ip ютап туралы n k ip болса, С.Эппмбаевтыц макаласында н еп зп нысан «Акку лар уйыктаганда» туралы болганымен де эцпме аркауы акынныц букш шыгармашьшыгын камтыган. Бул жагынан келгенде, акын болмысын тутас камтитын шыгармашылык портрет- ке жакын. Сонымен 6ipre букш акындык поэзияныц керкем дк мэселелер! де кетершедь Дегенмен де непзп эцпме Мукагали акынныц 6ip ютабы жайында болгандьщтан да б р макала рецензияныц улгайган, ягни, шыгармашылык портреттщ де, проблемальщ макала ныц да элементтер1мен толыктырылган рецензияга жатады. Эдетте рецензияныц келем1 шагын келедг Десек те келемд1 келетш рецензиялар да кезде- седг Э.Тэж1баевтыц «Ой мен сез1м накыштары» - келем1 проблемальщ макаланыц жупн аркалап турганымен де Фариза Оцгарсынованыц «Шшде» жинагына жазылган рецензия. Рецензия болганда да акындык кезбен, акындык сез1ммен, эрш тес карындасына деген ризашыльщ сез!мге толы рецензия. Автор поэзия жайлы жалпылама эцпмелерге бармайды. Эцпмеш б1рден «Фариза Оцгарсынованыц «Шшде» жинагына он жылдан аса мезгшдеп шыгармалары юрген» деп, нактылы бастайды. Рецензияда акын елендерш гьшыми жагынан талдау жок, керйянше, окыганда сез1нгенш, туйсшгенш ортага салушылык бар. «Фаризада уйкастыц неше алуан курдел1 турлер1 бар. Дыбыс сулулыктары, олардыц ке- лгстт уйлеам табулары елец эуендшгш 6ip турл1 куцпрлетш ж1бередо. Окушысын энге, куйге бастайды. Ал кейде жогарыда айтылгандай, акынньщ шеберлН аркылы осы эуецщ дыбыстар езгеше киюласып, елецнщ езш прозаша окуга тартады. Сонда 6i3 эуенд1 сез1м мен салмакты ойлардыц б1рлесш, Фариза поэзиясына курделш к 6epin турганын ацгарамыз. Мен Фариза елендерш тугел окып шыкканнан кешн оны ез1ме 6ip турл1 жакын сезшд1м. Жас акын менщ эдемшеп айтамын деп журш айта алмаганымды оп-оцай жазгандай керщщ. Акындар 6ipiH-6ipi осьшай тольщтырып, керкейтш отырмаса, поэзия калай mrepi баспак- шы!» («Казак эдебиеп», 5.01.1979). Акындык журекпен актарыла жазылган акжарма пшрлер журектерге жол тауып жаткандай. Неш айтса да агынан жарьшып айтатын Эбдшда «Шшде» жинагын «б1зге улкен куаныш экелген тамаша ютап» деп багалаумен 6ipre оныц авторы Фа риза Оцгарсыновадан «ем1рмен, адаммен бетпе-бет турып барлык дауысымен тшдесетш, уш кец» акынды керед1; болашагынан улкен умгг кутедг Жайсацбек Молдагалиевтщ «Жазушы жолы» Еабит жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|