Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет439/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   435   436   437   438   439   440   441   442   ...   780
Байланысты:
Әдеби сын

MycipenoBTiH 
бес томдьщ шыгармалар 
жинагыныц шыгуына орай жазьшыпты. Эдетте рецензияныц нысаны 6ip ютап болса, мунда 
«шыгармалар жинагы» деген топтама такырыпка 6ipkTipinreH бес ютап, 6ip жазушыньщ 
букш шыгармашьшыгы. Тура осы такырыпка бес томдыкка енген туындыларды эцпмелей 
отырып, 
F.MycipenoBTiH 
шыгармашылык портретш жасауга болар ед1, не болмаса, кеп томдьщ 
шыгармалар жинагын бастырып шыгарудыц мэселелерш кетерген проблемалык макала да 
жазуга болатын едг 
BipaK 
макала авторы алдына ондай улкен мшдеттерд1 коймаган. Максат 
жетшстщ жотасына шыккан айтулы каламгердщ бес томдьщ шыгармалар жинагыныц жарык 
керуш эдеби eMipfleri елеул! 6ip окига ретшде багалап, оны окырманга хабардар ету болган 
(«Егемен Казакстан», 1977).
Жеттсшпп жылдары эдеби сын жанрлык жактарынан да жетше тусп. Сьшньщ рецензия- 
дан баска макала, шолу, шыгармашыльщ портрет, эссе, эпиграмма сиякты жанрлары баспасез 
бетшде туракты турде кершш турды. Басылымдар эдеби сынныц жанрлык, формалык жагынан 
турлше болып келуше мэн берш, окырманныц назарына uiiry, оцтайына келу, эсерл1 болу 
жактарына назар аударды.
Рецензияда эцпме 6ip ютаптыц, немесе 6ip гана шыгарманыц тещ репнде болса, шолу 
жанрында зерттеу нысаны аукымдана туседг Эдеби eMipre тутастай кез ж1берш, онда болып


Эдеби сын тарихы
313
жаткан турл! керкемдк кубылыстарды шолып, ой елегшен етмзуге шолу колайлы. Шолуды 
белгш 6ip кезендеп, не болмаса белгш 6ip жанрдагы журш жаткан эдеби урдштщ айнасы 
десе де болгандай. Эдеби OMipfli тутастай алып, ондагы керкем дк кубылыстардыц ак-кара- 
сын айкындауда шолудыц мумкшдктер1 мол. Жетшсшип жылдардыц эдеби сынында шолу- 
лар жекелей макала туршде де, эдеби жылдыц корытындыларына орай да 
KepiH im i
«Казак эдебиетЬ) (25.05.1979) газепнде жарияланган «Сыры терец сын керек» шолуында 
«Жулдыз» журналында 1978 жылы жарык керген эдеби сын материалдарына кез ж1бершть 
Макалада басылымда 6ip жыл ш ш д е жарияланган сыни материалдарды сандык жагынан 
да, сапалык жагынан да саралай отырып, оныц жалпы тутастай керпнсш жасауга тырыскан. 
Журналдыц осы салада аткарган жумыстарын сурыптай отырып, ондагы ж еп стктер мен 
кемшшктерд1 атап керсетедЬ Мысалы, Ж.Нэж1меденовтщ «Дацк пен дакпырт» туралы уш 
турл
1
(автордыц, окырманныц, сыншыныц) пш рдщ бершуш шыгармашылык 
1
здешс жемю!
санайды. Keft6ip сын макалаларындагы п л д к селкеул1ктерге нактылы мысалдар келпредь 
Каламгерлердщ мерейтойларына арнап отызга жуык материал бершгенш 6ip жагынан куп- 
тай отырып, еюнпп жагынан «... сол макалалардагы жалпыга белгш жайларды кайталайтын
немесе айтарлыктай зэ р у тп жок тустарды неге ыкшамдамаска» деген ой тастайды.
Шолудыц мшдеп - тек шолып, не бар, не жогын айту гана емес, шола отырып, жаксы, 
жаманын саралау, ой тую, бага беру «Казак эдебиетшщ» «Эдебиетшкл» «Жулдыз» журналын­
да 6ip жылда жарияланган сын материалдары жайлы мынадай корытындыга келген: «Рас, 
жекелеген керкем дк кубылыстар, каламгерлер творчествосы женшде б1ркатар сэтп сын 
талдаулар бар. Эйтсе де, эдебиеттщ теориялык мэселелерш кетеру, оныц практикага эсерш 
байыптау, зерттеу эхп де кем согып жатыр. Мэселен, журналдыц еткен жылгы сандарында
поэзия туралы б1рде-б!р проблемалык макала жок...... аударма итаптары жешнде, балалар
эдебиеп, драматургия жайында да арнайы сез болмаган. ...ipreni зерттеу, теориялык cy6eni 
макалалардыц орны белек... Эдеби-керкем сынга бшк талаптар койылып отырган Ka3ipri 
шакта эдеби процестщ басты-басты сыр-сипаттарына мукият назар аударып, одак эдебие­
тшщ epe-epici децгешнде карастырып, комплексн зерттеу, талдау ici сыншыларымыздыц 
абыройлы мшдетше айналуы тшс».
Осы газеттщ «Жалын» альманагы бетшде 1978 жылы жарияланган сын материалдарын 
саралаган шолуында да осы саладагы жепспеушшктерге назар аударылыцкырапты: «Баска 
жанрлар сиякты сынды да кепсездш к эларетедь.. Жалпы, сын материалдарында форма, 
композиция, тш, стилистика жагына ani де назар аудару керек сиякты. Сонда макалалардагы 
уксастык, б1р1здшктен де арылар ед1к... Эдеби басылым болгандыктан «Жалыннан» эде- 
биепм!здщ бугшп мэселелерш кещнен толгаган макалаларды кугу1М13 завды. Сейте тура жыл 
келемшде 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   435   436   437   438   439   440   441   442   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет