Эдеби сын тарихы
313
жаткан турл! керкемдк кубылыстарды шолып, ой елегшен етмзуге шолу колайлы. Шолуды
белгш 6ip кезендеп, не болмаса белгш 6ip жанрдагы журш
жаткан эдеби урдштщ айнасы
десе де болгандай. Эдеби OMipfli тутастай алып, ондагы керкем дк кубылыстардыц ак-кара-
сын айкындауда шолудыц мумкшдктер1 мол. Жетшсшип жылдардыц эдеби сынында шолу-
лар жекелей макала туршде де, эдеби жылдыц корытындыларына орай да
KepiH im i
«Казак эдебиетЬ) (25.05.1979) газепнде жарияланган «Сыры терец сын керек» шолуында
«Жулдыз» журналында 1978 жылы жарык керген эдеби сын материалдарына кез ж1бершть
Макалада басылымда 6ip жыл ш ш д е жарияланган сыни материалдарды сандык жагынан
да, сапалык жагынан да саралай отырып, оныц жалпы тутастай керпнсш жасауга тырыскан.
Журналдыц осы салада аткарган жумыстарын сурыптай отырып, ондагы ж еп стктер мен
кемшшктерд1
атап керсетедЬ Мысалы, Ж.Нэж1меденовтщ «Дацк пен дакпырт» туралы уш
турл
1
(автордыц, окырманныц, сыншыныц) пш рдщ бершуш шыгармашылык
1
здешс жемю!
санайды. Keft6ip сын макалаларындагы п л д к селкеул1ктерге нактылы мысалдар келпредь
Каламгерлердщ мерейтойларына арнап отызга жуык материал бершгенш 6ip жагынан куп-
тай отырып, еюнпп жагынан «... сол макалалардагы жалпыга
белгш жайларды кайталайтын,
немесе айтарлыктай зэ р у тп жок тустарды неге ыкшамдамаска» деген ой тастайды.
Шолудыц мшдеп - тек шолып, не бар, не жогын айту гана емес, шола отырып, жаксы,
жаманын саралау, ой тую, бага беру «Казак эдебиетшщ» «Эдебиетшкл» «Жулдыз» журналын
да 6ip жылда жарияланган сын материалдары жайлы мынадай корытындыга келген: «Рас,
жекелеген керкем дк кубылыстар, каламгерлер творчествосы женшде б1ркатар сэтп сын
талдаулар бар. Эйтсе де, эдебиеттщ теориялык мэселелерш кетеру, оныц практикага эсерш
байыптау, зерттеу эхп де кем согып жатыр. Мэселен, журналдыц
еткен жылгы сандарында
поэзия туралы б1рде-б!р
проблемалык макала жок...... аударма итаптары жешнде, балалар
эдебиеп, драматургия жайында да арнайы сез болмаган. ...ipreni зерттеу, теориялык cy6eni
макалалардыц орны белек... Эдеби-керкем сынга бшк талаптар койылып отырган Ka3ipri
шакта эдеби процестщ басты-басты сыр-сипаттарына мукият назар аударып, одак эдебие
тшщ epe-epici децгешнде карастырып, комплексн зерттеу,
талдау ici сыншыларымыздыц
абыройлы мшдетше айналуы тшс».
Осы газеттщ «Жалын» альманагы бетшде 1978 жылы жарияланган сын материалдарын
саралаган шолуында да осы саладагы жепспеушшктерге назар аударылыцкырапты: «Баска
жанрлар сиякты сынды да кепсездш к эларетедь.. Жалпы, сын материалдарында форма,
композиция, тш, стилистика жагына ani де назар аудару керек сиякты. Сонда макалалардагы
уксастык, б1р1здшктен де арылар ед1к... Эдеби басылым болгандыктан «Жалыннан» эде-
биепм!здщ бугшп мэселелерш кещнен толгаган макалаларды кугу1М13 завды. Сейте тура жыл
келемшде
Достарыңызбен бөлісу: