Ka3ipri куш, болашагы сиякты езекп мэселелер
тещ регшдеп материалдар узбей жарияланып турды. Сонын
6 ip i - аты-жещц калай жазу
керекпл жайлы пшрталасу. Енда «Ов» туралы» («Казак», 1915, №12) макалага назар ауцарайьщ.
Бул мэселе куш бугш де кун тэрпбшен туспей тургандыктан да макаланыц езш тындайьщ:
«Газет1м1здщ 102 нелйршде студент Ыдырыс Оразалыулыныц осы кун! фамилия жазганда
косылып журген орысша «ов» «ова»-ны тастап, оныц орнына «углы», «кызы» деп жазу тшс
деген
niKipi басылган ед1. Баскарма бул пшрд1 макул керсе де, фамилия орнына улкен эке,
яки бабаныц аягына ешнэрсе косьшмай-ак жазылса, калай болар деген nkipfli керсеткен едь
Сонан кешн баскармага бул туралы мына юсшер ез пш рлерш жазып отыр.
1. К.С. «ов» орнына «и», «ова» орнына «ие» жазу тшс. Мысалы, Элихан Бекейхани, Нази-
фа Кулжание. 0 з экесш жазганда «углы», «кызы» деген сездер жазылар.
2. Жармухамед Болатуглы жогаргы пшрде. BipaK «и» мен «ие»-ш арабша, жат тш десек
тур1кше «лу», «ли» дегенд1 алу лайык болмас па? Мысалы, Элихан Бекейханлу, Назифа
Кулжанли.
3. Жежек «ов пен «ованы» калдьфу тшс. Еркек эйелда айьфу ушш б1реушщ аягына ешнэрсе
коспай айтармыз. Назифа Кулжан секщщ. Екшппсшщ аягына «и»-д1 жазармыз. Элихан
Бекейхани секицц.
4. Нагметолла Кузембаев. Экеш жазганда «улы» (р'лы емес), «кызы» деу керек. Улкен
экеш, яки бабаны жазганда аягына еш нэрсе коспау лайьщ.
5. Кенжегали Абдуллуглы. «ов» орнына «дан», «нан»-ды жалгау керек. Мысалы, Элихан
Нурмухамедуглы Бекейханнан «ова»-ныц орнына еркектен айыру ушш «ныц», «дыц»-ды косу
тшс. Мысалы, Назифа Сагызбайкызы Кулжанныц.
6. Ыдырыс Оразалыуглы. Ал ещц улкен ата жазылганда «углы», «кызы» деп жазу тшс. Ал
ещц улкен ата, яки баба жазылганда олардыц аягына еш нэрсе жалгаудыц кажет1 жок. Казак
тыц тш нде тубшде еркек пен ургашы айрылмагандыктан мунда да оныц Keperi жок. Bipey-
дщ еркек ургашылыгы ез атынан-ак бш недь
7. Элихан Ыдырыс Оразалыуглыныц
nkipiH макуддайды»61
Редакцияга келш тускен пшрлерд1 корыткан макаланыц соцына газет баскармасыныц
усынысы да коса бершген: «Шын казакша айтканда, Оразалыныц Ыдырысы деп жазу керек
ед1, 6ipaK 6i3 езге халыктарга ел1ктеп, эуел1 атымызды, онан кешн фамилия жазып журм1з.
Сондыктан бул уйрешеп бузбай-ак орысша «ов», «ова», «ин», «ина»-ны тастап, мунан кешн
«углы», «кызы», «катыны» деп жазуды лайык керем1з». Редакция осымен n k ip алысуды
догаратынын мэл1мдеген. Газет бетшде жаца шыккан эдебиеттерд1 кыскаша окырмандарга
таныстырып отыру туракты турде журпзивд. Олар кггаптьщ не жайында, юмдерге кажет, кай
жерден канша багага алуга болады деген сиякты хабарламалык-жарнамалык сипатта болды.
Сонымен «Казак» газет1 улттык эдеби сынныц калыптасып, дамуына тарихи ецбек
с!ц1рд1. Сол кездеп букш казак аузына караган Э.Бекейханов, А.Байтурсынов, М.Дулатов,
А.Баржаксин, Р.Мэрсеков сынды мандайалды зиялыларымыз осы газеттщ мацына топта-
сып, улттык эдебиет1м1здщ дурыс жолда дамуы ушш ултжанды пш рлер айтып, кызмет e n i.
Улттык эдебиет1м13, мэдениет1м1з, тарихымыз, тшм1з, дш1м1з жайлы осыдан 90 жыл ай
тылган пшрлер ani кунге дешн мацызын жойган жок.