Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
Kepin, катар журген op in reci
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдеби сын
| Kepin,
катар журген op in reci жайлы жай гана жаза салмайды, ойланып, толганып, дэл1рек айтканда, узак уакыттар бойы ойга туйгендерш достык кеншмен сол кушнде кагазга Tycip- ген. Автор не айтса да журек тукшршдеп пэк ойларын шынайы сез1мге орап бередг Есенгали Аманхан туралы эцпмеш б1рден емес, оныц аталары Майльщожа мен Мэдел 1 - кожа болганын, акынныц Сыр бойындагы Кожатогай ауылында туып ескеншен бастаган. Онда да жалан баяндай бермей, утымды колданылган детальдар аркылы кешпкершщ адам- дык, азаматтык, акындык болмысын б 1 рпндеп барып аша туседг Е.Раушанов А.Эл 1 мулыныц ауылы Кожатогайга бара жатканда жон далада жол бойында ecin турган агашты керед1 де осы жерде ой келедк «Осы агашты мен Аманхан Эл1мге укса- тамын. Дара бтм1мен! Жалгыздыгымен. Корыкпайтындыгымен. Не керсем де ез1м керемш дейтш жанкештшпмен! Олецде де, ем 1 рде де!». Макаланыц ен бойында осы ойларга дэйек болар детальдар келтсршп, дэлелденшген. Адам дегешм1з - мшез, суреткер дегешмп - стиль десек, акын дегешмп - акындык мшез. Есенгали да мэселеге осы тургыдан келген: «Арнау елец дегенде, кай-кайсымыз да шошып каламыз. Б!зд1 мез1 еткен ана бастыкка, мына бастыкка, Ую метке, ici тусетшдерге арналган жэдней, жарамсак елендерд1 оныц шыгармашылыгынан таппайсыз. Мешцше, ол ем1рде бэ- ршен де елещц жогары кояды. Бурылу, ыцгайга жыгылу, ундемей коя салу деген касиеттер Аманханга мулде жат. Элец ymin (Олец мен ¥ л т Аманхан ушш 6ip угым) иммен болса да жага жыртысуга дейш барады. Улт деген угым ол ymiH белек 6ip элем... Замандастары Аман ханга Улт муддеа деген ойга осыншалыкты жан журепмен бершгенше карап тацгалады». Есенгалидыц акын Аманхан туралы ойларын ары карай тындайык: «Агыска карсы жузу - Аманхан елендершщ айнымас такырыптарыныц 6ipi... Казакстан елшде каламакы ушш де, атак-мансап ушш де, ютап шыгару ушш де жазбай- тын е й акын калса, 6ipi Аманхан боларына сенемш... 522 Дандай ЫСКАК,МЫ Революцияны Аманхан секшдшер жасайды. Пайдасын баскалар кередЬ Kepin кана кой- майды, айдап салады. 6 з ecc6iH тугендейдЬ.. Осылайша 6ip Караганда аумалы-токпелЬ бэлюм тураксыздау коршетш мшез1 бар десек те, акынныц журегшщ туу тубшде кргасындай 6ip салмак бар. Ол беп толкыганмен, xy6i козгалмайтын терец кел сеюлдЬ Булжымайтын, озгермейпн, 6ip орнынан жылжымайтын принциптер1 еюнщ 6ipine унай бермейдк Жалпы Аманханда 6ipeynepre унау керек деген ой мулде болмайтын сиякты». Автор акынныц шыгармашылык портретш жасаганда оныц адами, азаматтык болмысына ерекше назар аударып, осы касиеттердщ акындык болмысына нэр берш, бшктете тускенше ерекше мэн бередЬ Соцында акын Аманхан Эл1мулынын бейнесш акын Есенгалидыц кезь мен «Аманхан - ешюмге уксамайтын азамат, сондыктан да ешюмге уксамайтын акын. Не де сек те, оныц осы кунге дейш шен-шекпен, кызмет, атак-дацк деген керуендерге коскан ж е™ тайлагы да жогы рас. Ортамызда осьшдай акынньщ барьша ез басым куанамын. Элбетте, мун дай акындар коп болса, нур устше нур. BipaK, Аманхан - жалгыз. Кржатогай жолындагы жалгыз агаш секшдЬ Жаксьшардыц аз болатыны, жалгыз болатыны Heci екен осы?» - туршде керем1з. Ж.Ерман Мухтар Шахановтьщ 60-ка толуына орай жазган макаласын «Шыгыстыц Шаха- новы» («Казак эдебиетЬ), 28.06.2002) атапты. Автор казактыц атакты акыныныц поэзиясына жаца кезкараспен карагандыгын ескерткен. Мунда Мухтар акынныц шыгармашылыгы ха кында узак талдаулар, баяндаулар жок. Оньщ жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|