Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган
жүктеу/скачать 31,36 Mb. Pdf көрінісі
|
Әдеби сын
| oynipiM-
тэщр1ммен 6yriHri кушм1зге жетш, казак эдебиеттану гылымыныц калыптасуындагы тарихи ецбектердщ 6ipiHe айналып отыр. «Эдебиет тарихы» (1927) непзшен ауыз эдебиетш карастыр- ган. Мунда ауыз эдебиетше аныктама берищ, улплер1 алгаш рет жуйеленш, турлер1 аныкталды. Ауыз эдебиет! н еп зп терт турге - сыршылдык салт елецдер1, эцпмел1 елендер (батырлар amiMeci, ел поэмасы, тарихи елецдер), айтыс-такпак, epTeri, макал-мэтел, жумбакка белшш жктелген. Оларды ары карай тагы да таратып, оныц улгшерш талдаган. Эдебиет тарихына катысты XIX гасыр акындарына 6ip тарау арналган. Бул дэу1рдщ эдебиетш «зар заман» эдебиет! атаган. Казак эдебиетшщ тарихын Асан кайгыдан бастап, Абайга дешн шолуынан, оныц ш ш де Букар, Махамбет, Шортанбай, Мурат, Ыбырай, Абай, Ыгьшман, Нарманбет сиякты улт муддесш барынша кетерш, «зар заман» акындары аталгандардыц шыгармаларына n i Kip бщцру1 М.Эуезовтщ эдеби элеуметпк кезкарастарын анык байкатады. Б ел гш алашорда кайраткер1 Халел Досмухамедовтщ «Казак халык эдебиетЬ> (1928, орыс тш нде) туралы келемд1 зерттеу1 жарьщ кердь Мунда ауыз эдебиетшщ табигаты, жазба эдебиетшен ерекшелш, халык ем1р1мен байланыстылыгы кещнен эцпмелендь «Халык эде биетшщ кайсы 6ip ул п нускасыныц i3-Tycci3 жойылып кету1 мэдениет1м!з уш ш орын толмас ек ш ш болмак» - деп бшген Халел ауыз эдебиетшщ 46 турш керсетедь Казактыц бай ауыз эдебиетш жан-жакты зерттеуге кешеп кецестш кездерде мумкшд1ктердщ шектеуш болгандыгын ескерер болсак, ултжанды азамат Х.Досмухамедовтыц зерттеу ецбегшщ Ka3ipri казак фольклористикасын соны сурлеуге бастары аньщ. А.Байтурсыновтыц «Эдебиет таныткышы» (1926) - казак эдебиеттану гылымыныц жиырмасыншы жалдардыц езшде-ак бшпк белеске шыккандыгын ацгарта алатын аса ipreni ецбек. Жалпы казак филологиясыныц атасы саналатын Ахацныц бул ецбеп непзшен сез енершщ кисынына (теориясына) арналганымен де онда казактыц ауыз эдебиетше, эдеби мурасына, сынына, тшше катысты да аса кунды пш рлер баршыльщ. Ахмет алдымен «енер» дегешм1здщ жүктеу/скачать 31,36 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|