Ютап жогары оку орындарынын студенттерше, магистрлерше, докторанттарына, эдебиеттанушы галымдарга, сондай-ак эдебиет суйер кепшшк кауымга арналган



Pdf көрінісі
бет87/780
Дата19.10.2023
өлшемі31,36 Mb.
#119326
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   780
Байланысты:
Әдеби сын

H eri3iri 
мэселеге ойыскан. 
Осы жиында Кенесары Касымовтыц, Шокан У элихан овтыц, Б1бырай Алтынсариннщ, Абай 
Кунанбаевтыц, Ахмет Байтурсыновтыц казак улп тутар азаматтардыц катарында аталуы 
авторды катты шошындырган. бйткеш булар шетшен ултшыл болгандыктан да казакка Yлгi 
бола алмайды. Сэбеннщ ойынша, булардыц барлыгы да хальщка жат тулгалар. «Кашшер 
Кенен
1
ц» орыска карсы согысы казактыц азаттыгы упин емес, езш щ шеюпз билкке умтылып 
хан болгысы келгецщгшен, ал Ш.Уэлиханов болса, «надан казактыц мактайтын тересшщ 
6
ipeyi». Ыбырай Алтынсарин туралы «Оныц поп болып жур in саясатшыл болгандыгына...


Эдеби сын тарихы
59
сенщюремей куд
1
ктене беремш. Поптардыц бар саясаты надан елдш кезш алдап, канын сора- 
тын ед1. Сондыктан да токсан тогыз кудайдыц шинде» елее де Алтынсаринге казакшылдык 
мьщ жылда да жанаспайды...
Сондыктан ецбекшш тап екшдер1 Алтынсариндей не казак болмай, не орыс болмай, не 
дшшш, не саясатшыл болмай, елгендерд
1
ауызга алуга арланады» - деп жазды.
Ал Абайды мулдем ондырмады. Солардын жолын жалгастырушы А.Байтурсынов хакында 
«Ахметп алатын болсак, ол жалпы казак халкыньвд Ахацы емес, казактыц ак жагалыларыныц, 
байларыныц Ахацы. Егер Ахмет жалпы казак халкыныц Ахацы болса, казактыц жуан 
жуцырыктарынын кедейлерге 
icren 
келе жаткан киянаттарын 
Kopin, 
я 
ce3i, 
я 
iciMeH 
жуандарга 
жудырык керсете алды ма? Жок...
Кыскасын айтканда, ак жагалы мырзалар, 
AxMerri 
Ахац демей, кудай деп шокынып отыр- 
са да epKi, 
6ipaK 
казак енбекшшер1 Ахмет уранына косылмайды, дуниежуз! ецбекшшершщ 
бiрл(к уранына косылады.
Сондыктан манаты шешендер тшмэрсып, Ахмет Байтурсыновты ецбекшшерге майлап 
етюземш деуд1 коюы жен. Ецбекшш казактыц арасынан Ахметке орын жок. Ахмет байдыц 
Ахацы, «куле 
Kipin, 
кушрене шыгып журген» арамзалардыц 
Tiperi. 
Ецбекшшердщ Ахацы 
да емес, эк еа де емес, досы да емес. Ецбекшш казактыц экес
1
- ездершщ колын тецджке 
жетюзген Октябрь революииясы» - деп, кулл! казакты бай мен кедейге белш, Ахметп байга 
мешшктеп бередь
Макала «Ендеше, шешендерге айтарым: кисынсыз сайраймын деп, ецбекшшердщ кара 
тактайына жазьшып калып журмендер!» - деген сусты ескерту создермен аякталган. Совет 
ук
1
меи 
е зш щ
эдебиет, мэдениет саласында журпзетш багытын калыц халыктыц арасынан 
шыккан С.Мукановтыц аузымен осылайша катал ескертп. Осы кезден бастап, казак эдебие- 
тшде таптык курес б1рден кызу каркьш альш, кушейе туей. Алашшьш атанган А.Байтурсьшов, 
М.Жумабаев, М.Дулатов, М.Эуезов сынды каламгерлер байшылдьщпен айыпталып, еткен 
кезеццерде жасалган акындардыц eH
6
eKmi тапка кажетi жок, ейткеш олар феодализмде eMip 
сургещцктен де сол дэу1рдщ жырын жырлайды деп танылды. Осындай солакай сындардыц 
каЬарына кеб1рек ш ккен XX гасырдыц басындагы казактыц улы акыны Магжан Жумабаев 
болды.
Елше, халкына «Казак» газет1нде жарияланган елендер1 аркылы кещнен танымал болган 
Магжанньщ елендерш Султанбек Кожанов алгысез жазып, 1923 жьшы Ташкентте бастырып 
шыгарды. Магжанньщ елецдерш бастырмак 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   780




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет