Қазақстанның жер асты сулары• — Қазақстан Республикасында жер асты суларының едәуірқоры бар. Оның пайдаланылатын болжамды қоры 55 млрдм3/жыл деп есептеледі. Барланған 456 кен орны мен 122телімнен жылына 16 млрд текше метр тұщы және тұздылығы азсу қорларын пайдалануға болады деп белгіленген. Жер үстісулары секілді жер асты сулары да өте-мөте әркелкі болыпбөлінген. Бұл қорлардың 70%-нан астамы еліміздің оңтүстікжәне батыс аймақтарында. Жер асты суларының барланғанжалпы қорынан 261 кен орны (57%) мен 71 телім (58%)пайдаланылады. 1996 ж. мөлшермен есептегенде жер астынаналынған 1,5 млрд текше метр судың 66%- ы шаруашылық-ауызсу қажеттеріне, 23%- ы өндірістік-техникалық қажеттерге,жүйелі суармалауға 3,7 және жайылымдарды суландыруға7,3%-ы пайдаланылды. Тұщы және тұздылығы аз жер астысуларынан басқа Қазақстан Республикасыныңаумағында минералды сулардың 45 кең орны барланған, оныңтиянақталған қоры жылына 11 млн текше метр деп есептеледі
Қазақстан өңірінің негізгі су көзінің бірі – мұздықтар.Мұздықтар тұщы судың орасан зор қоймасы. Қазақстан ұлттық Ғылым академиясы География Институтының ғалымдары республика мұздықтарының қатаогын құрастырады. Соның нәтижесінде Қазақстанның тау мұздықтарының картасы жасалды. Қазақстан жерінде қазіргі мұздықтар таралу аудандары шығыс және оңтүстік-шығыс аймақтарындағы – Алтай, Сауыр жоталары, Жетісу Алатауы, Қырғыз Алатауы, Іле Алатауы, Күнгей Алатауы, теріскей Алатау жоталары. Республиканың барлық тауларында 2724 мұздық бар. Бұл мұздықтардағы мұздың жалпы көлемі 100 км. Ол – Қазақстан жерінде жиналатын өзен аңғарының жылдық мөлшерінен екі есе артық тұщы су қоры.
Қазақстан тауларында қат сызығы ауаның құүрғақұтығы мен климаттың континентігіне байланысты бірсыпыра биікте жатыр. Қар сызығы оңтүстікте биік болады, солтүстікке қарай едәуір төмендейді. Қар сызығының орташа биіктігі Тянь-Шань тауларында 3800 м-ден, Алтай тауларында 2600 м арлығында жатыр. Бір тау жотасының оңтүстік және солтүстік беткейлерінде қар сызығының биіктігі 200-400 майырма жасайды. Тіпті бір беткейдің өзінде де батысы мен шығысында қар сызығының биіктігі жүздеген метр биік не төмен болуы мүмкін.
Пайдаланған әдебиеттер:
Пайдаланған әдебиеттер:
Ж.Достайұлы. Жалпы гидробиология. Алматы, 1996
А.С.Константинов. Общая гидробиология. «Высшая школа», Москва, 1986