26.БМҚ β-тотығуы (схема) және энергетикалық балансы. БМҚ бетта-ТОТЫҒУЫ бетта -тотығуда өзгеріске бета-орнындағы «С» түседі, сондықтан БМҚ-ң бетатотығуы деп аталады. Бетта -тотығуға қаныққан ұзын тізбекті жұп санды және моноқанықпаған БМҚ түседі.
Пальмитин қышқылының (С15Н31СООН) бетта-тотығуының энергиялық балансы АСҚ санын есептеймiз, ол көміртек санын екіге бөлгенге тең: АСҚ=Сn/2; Содан кейін цикл санын есептеймiз: цикл саны = Сn/2 -1.
Мұндағы Сn-көміртек саны. Пальмитин қышқылында 16 С, 16:2=8 АСҚ
Әрбiр АСҚдан 12 АТФ түзілетiндiктен, 8АСҚ толық тотыққанда, 8х12=96 АТФ түзiледi. Айналым саны 16:2-1=7 болатындықтан, 7 циклде 7ФПН2 және 7НАДН2
(бір циклде 1НАДН23АТФ),1ФПН2 2АТФ) түзіледі.Сонда:7ФПН2x 2АТФ -14АТФ. 7НАДН2x3АТФ=21АТФ;14+21=35АТФ түзiледi.
Сонымен, 96+35=131АТФ түзiледi.Пальмитин қышқылының 1 молекуласын активтендiруге және оны тасымалдауға 2АТФжұмсалатындықтан, 131АТФ-2АТФ,барлығы 129АТФ қорға жиналады.
27.Липидтер алмасудағы ҮКЦ, БТ,ТФ рөлі ҮКЦ ролі – 1) АСҚ тотығатын үрдіс 2) ҮКЦ барлық метаболиттік үрдістерді өзара біріктіреді, 3) ҮКЦ түзілген өнімдер әртүрлі заттардың түзілуіне жұмсалады, яғни пластикалық ролі. Мысалы, альфа-КГ глутамин мен глутамин қышқылының негізін салушы, сукцинилКоА, немесе АЯҚ порфириндер синтезіне қажет, ҚСҚ глюконеогенездің негізгі өнімі, 4) БТ үшін тотықсызданған дегидрогеназалардың көзі.
Биологиялық тотығу барлық тірі жасушалардың митохондриясында жүретін тотығу реакцияларының жиынтығы болып табылады.Биологиялық тотығудың негізгі функциясы энергия бөлу мен эндогенді су түзу. БТ ерекшелігі: ол біртіндеп жүреді, көптеген аралық сатылар арқылы және протондар мен электрондардың бір ферменттік жүйеден басқасына бірнеше рет берілуі арқылы іске асады.Бұл кезде әр сатыда аз мөлшерде энергия бөлініп отырады.
28.Оттегінің активті формаларын атаңыз. Олар қалай түзіледі? оттегінің активті формалары (Оаф):
02-Супероксид-анион
ОН -Гидроксил радикалы
NO- –АЗОТ ОКСИДІНІН РАДИКАЛЫ ж/е т.б.
LOO • липопероксирадикал (LOO•),
LO –алкилоксирадикал. Оттектің активті формалары
белоктарды, нуклеин кышкылдарды, коп канықпаган май кышкылдарды (КҚМҚ) тотықтырады.
КҚМҚ тотығуы липидтердің пероксидтік тотыгуы (ЛПТ) деп аталады.
Оттектің активті формаларының түзілуі: Ауыспалы валентті металлмен әрекеттескенде супероксид радикалы түзіледі: Fe++ + O2 -> Fe+++ + O2
• Ферменттік жолмен НАДФН- оксидазаның көмегімен (фагоциттердің
ферменттік жүйесі): НАДФН, + 2O2 -> НАДФ + 2(O2)
