Зертханалық жұмыс №12 электроөлшегіш қҰралдармен танысу керекті құралдар



бет5/6
Дата03.12.2023
өлшемі160,5 Kb.
#133379
түріСабақ
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
Зертханалық жұмыс 7 Электр приборлар

Өлшеу трансформаторлары

Айнымалы ток приборының өлшеу шегін арттыру үшін қажет. Бұлар токты және кернеуді өлшейтін трансформаторлар деп бөлінеді. Токты өлшейтін трансформаторлардың бірінші реттік нормасы « », аз болады және ол жуан өткізгішпен оралады. 2-ші реттік орамасы орам саны көп «и» болады. Мұнда амперметр 2-ші реттік орамаға қосылады. Мұндай трансформаторлардың коэффициенті мынаған тең /сурет 7/.


К= I1/I2 = n2/n1




I1 және I2 -1-ші және 2-ші орамадағы токтар.
n2 және n1 –сәйкес орамадағы орам сандары.
Кернеуді өлшейтін трансформатордың коэффициенті мынаған тең:

К= U1/U2 = n2/n1


Мынаны айта кеткен жөн; Мұнда маңызды орын алатын өлшеу трансформаторы жоғары кернеуді өлшегенде қауіпсіз.




Реостаттар, потенциометрлер, кедергілер дүкені.
Тізбектегі ток күшін өзгерту үшін реосттар қолданылады. Оның қандай мақсатта қолданылуына байланысты түрі әртүрлі болады. Лабораториялық мақсаттар үшін кейде қыздыру лампаларын П және тізбектей қосылатын реосттар болады. Мұнда ток күшін белгілі бір лампаларды қосу айыру арқылы көрсетеді. Көбіне ортасында сырғығыш шегі бар реостаттар қолданылады. Бұл реостаттар шифер немесе фарфор цилиндрге оралған жоғарғы меншікті кедергілер металдардан жасалады. Өткізгіш бойымен, Д контакты жылжи алады. Онда да тізбекке қосылатын орамдарды не азайтын немесе көбейтеді. «а» шамасына, «в» және «с» қысқыштарын ток көзінің полюстеріне қосса, потенциометрді аламыз. Мұндағы Д жылжығышты «с» және «а» қысқыштарының арасына қоя отырып белгілі бір потенционалдар айырмасын эталонның кедергілер жиынтығы өткізгіш орамалар түрінде болатын кедергі дүкен деп аталады. Мұнда әрбір орама бір-бірімен жақсы қорғалған өткізгіштер тұрады. Олар мангаин немесе куостанттан жасалады. Әрбір ораманың кедергісі берілген температура үшін анықталған. Орамалар жиынтығы жалпылама қорапқа орналасқан, ал жәшіктің қақпағы ретінде мыс пластинаға бекітілген эболит алынады. Оның кедергісін 0-ге тең деп есептейміз. Әрбір орамның сандары көрші екі пластинамен жалғанған. Мұнда пластинаның арасын қосу үшін конус тәрізді «шпенсельдер» пайдаланылады. Олар пластиналар арасындағы түйісуді жақсартады. Егер де кедергілер дүкеннің барлық шығындары қосылған болса, онда ток бір пластинадан 2-ші пластинаға аз кедергімен өтеді, ал егер бір шығындыны алсақ, онда орама арқылы өтеді.

Көп шекті приборлар: өлшеу приборыэлектр схемасының өлшейтін шамасының шегін өзгерту үшін басқаша қосуға болады. Бұны көп шекті приборлардеп атайды. Көп шекті амперметр ішінде шунттар орналасқан, ал вольтметрде қосымша кедергілер орындалатын көп шекті приборларда бір немесе бірнеше шкалалар болады. Егер приборға бір ғана шкала болса,онда түрлі шектер үшін қайыра есептеулер қажет. Мысалы: көп шекті амперметр болсын оның токты өлшеу шегі 0-ден 3 ТА 0-ден 9А 0-30,0 А ал шкаласы ұзына бойына 300 бөлікке бөлінсін прибор 0-ден 30мл. Аралықтағы токты өлшейтін қысқаша қосылса, прибор 210 бөлінетінің көрсеткенде, тізбектегі ток:


m1=a/N=3/300

m1- берілген шектегі келтіру коэффициенті


- а – прибордың берілген өлшеміндей ең үлкен өлшей алатын мәні;
a=3мA
N=300
- прибордың бөлік құны.
Егер прибор 0-ден 9 МА қысқыштарға қосылса,

m3=a3/N=9/300






Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет