1-бөлім: Гормондар

Гормондар
БИОЛОГИЯ • АДАМ • ГОРМОНДАР

1-бөлім: Гормондар

• Гормондар дегеніміз не?

Гормондар – эндокриндік бездер деп аталатын ішкі секреция бездерінен қанға бөлінетін химиялық хабаршылар. Бұл гормондар денедегі нысана-жасушалар мен ұлпаларға әсер етеді. Мысалы, өсу гормоны ми астындағы гипофиз безінен бөлінеді. Өсу гормоны бүкіл денедегі жасушалардың бөлінуі мен өсуін ынталандырады. Инсулин – бауыр мен бұлшықеттерге қандағы глюкозаны алуға және сақтауға көмектесетін гормон. Ол ұйқы безі деп аталатын безден бөлінеді. Ағзада көптеген әртүрлі гормондар әрекет етеді. Өсу гормоны сияқты кейбір гормондар көп жағынан әсер етсе, ал инсулин сияқты гормондар нақты бір жағынан әсер етеді. Адреналин сияқты кейбір гормондар өте тез, ал тестостерон және эстроген сияқты гормондар ұзақ уақыт бойы әрекет етеді.

ДИАГРАММА 01:

Өсу гормоны мидың астыңғы бөлігінде орналасқан гипофизден бөлінеді

• Ұсынылатын фильм

– Гормондармен танысу

Қосымша сұрақ

C1. Гормондар жүйесінің жүйке жүйесінен айырмашылықтары қандай?
Гормондар жүйесі қан айналымында жүретін химиялық заттардан тұратындықтан, жүйке жүйесі сияқты жылдам әрекет етпейді. Жүйке жүйесі секундтар бойы әсер етсе, гормондар бірнеше минут не одан да көбірек уақыт бойы әсер етеді. Бірақ, гормондардың әсері жүйке жүйесінің әсеріне қарағанда ұзаққа созылады.
1