1. Ғылымда көшбасшылыққа бейімделген, ірі масштабты мақсатты жобаларды іске асыратын, ғылыми-өндірістік циклдың барлық стадияларын қамтитын мемлекеттер



Дата24.04.2023
өлшемі54,32 Kb.
#85931

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министірлігі
Ш.Есенов атындағы Каспий технологиялар және инжиниринг университеті
«Бизнес және құқық » факультеті



БӨЖ 4

Тақырыбы: Дамыған елдерде инновациялық қызметті мемлекеттік қолдау: Жапония тәжірибесі


Орындаған: Данабайқызы І.
Тексерген: Аманчаева Қ.
Ақтау 2023 жыл

Әлемдік дамудың технологиялық ядросына енетін мемлекеттер тәжірибесін (АҚШ, Жапония, Германия, Англия, Франция), сондай-ақ инновациялық қызметті мемлекеттік реттеу органдарын, қаржыландыру, салықтық, несиелік жүйелерде, экономикадан тыс қызметте жеңілдіктерді, инновациялық қызметті ғылыми-методикалық және ақпараттық қамсыздандыруды қолдау формаларын, кооперацияларды реттеу және шығарылатын тауарлардың бәсеке қабілеттігін жоғарылатуды қарастырайық.


Қазіргі уақытта өнеркәсібі дамыған мемлекеттердің 3 басты ғылыми-инновациялық даму модельдерін бөліп көрсетуге болады:
1. Ғылымда көшбасшылыққа бейімделген, ірі масштабты мақсатты жобаларды іске асыратын, ғылыми-өндірістік циклдың барлық стадияларын қамтитын мемлекеттер (АҚШ, Англия, Франция).
2. Жаңалықтарды таратуға бейімделген, жағымды инновациялық ортаны құру, экономиканың барлық құрылымдарын рационализациялауды жүзеге асыратын мемлекеттер (Германия, Швеция, Швейцария).
Жапония өнеркәсібінің даму стратегиясын анықтау мен өнеркәсіптік ғылыми-тәжрибелік, конструкторлық зерттеулерді жасап, оларды енгізуде шешуші орынды Сыртқы сауда және өнеркәсіп министрлігі (ССӨМ) алады. ҒТҰ-дің нақты бағыттарын жүзеге асыруды ғылым және техника басқармасы айналысады. ССӨМ-ның қарауында лицензиялар экспорты және импортымен айналысатын Жапонияның өнеркәсіптік технологиялар ассоцияациясы да бар. Тағы да мемлекет дамуының ұзақ мерзімді ғылыми-техникалық бағдарламасы бар және шет елдерден лицензияларды сатып алу қосымша зерттеулерді реттеу жүргізіледі. ҒТҰ жүзеге асырылғанда ірі компанияларға сүйенеді.
Бүгінгі күні Жапонияда ғылыми-тәжрибелік, конструкторлық зерттеулер саласында мемлекеттік шығындар 3,5 % ЖІӨ-ге дейін көтерілді, негізінен бастапқы зерттеулер мен жаңа идеяларды қарастыруға кетеді. Жапонияның мемлекеттік саясаты лицензияны импорттайтын елден, оны экспорттайтын елге айналуға бағытталған.
Жапонияның Сыртқы сауда және өнеркәсіп министрлігі тек өнеркәсіп пен сыртқы сауданың жалпы және салалық даму стратегиясын анықтап қоймай, сонымен қатар өз иелігінде осы стратегияны нақтылауға арналған көптеген құралдар мен әдістер бар. Экспорттық өндіріс және экспорттың дамуына әсер ететін ұлттық экономиканың және әкімшілік тәсілдерден (жеңілдетілген несиелендіру, экспортты сақтандыру, экспортшылардың салық төлеуден біртіндеп босатылуы, тікелей субсидиялау, экспортшыларға мемлекеттік кешенді көмек) басқа, Жапонияның мемлекеттік органы жанама әдістерді де қолданады: банктермен ұсынылған қаржылық ресурстарды мақсатты бөлу және маңызды салаларға орналастыру; мемлекеттермен ғылыми-техникалық айрбастауды бақылау.
Жапонияның ғылым және өндіріс, ҒТҰ-ді интеграциялау жаңа технополис-қалаларының соғылуын және ғылыми сиымды өндірістерді болжайды. Технополистер стратегиялары – жоғары технологиялы деңгейдің аймақтық орталықтар желісінің дамуы негізінде жаңа қызмет салаларына өту стратегиясы. Сондай-ақ бұл стратегия бүкіл жапондық шаруашылықтың интеллетуализациясы.
Сонымен қатар Жапониядағы инновациялық процестерді мемлекеттік реттеу ғылыми-тәжрибелік, конструкторлық зерттеулер саласын индикативті жоспарлау мен жоғары импортты кедендік тарифтермен, ғылыми-тәжрибелік, конструкторлық зерттеулер саласын қаржыландырудағы салықтық және несиелік жеңілдіктердің берілуі, ғылыми сиымды өндірістің жылжуындағы протекционистік саясатпен ерекшеленеді.
Жапонияның Сыртқы сауда және өнеркәсіп министрлігі тек өнеркәсіп пен сыртқы сауданың жалпы және салалық дамустратегиясын анықтап қоймай, сонымен қатар өз иелігінде осы стратегияны нақтылауға арналған көптеген құралдар мен әдістер бар. Экспорттық өндіріс және экспорттың дамуына әсер ететін ұлттық экономиканың және әкімшілік тәсілдерден (льготтық несиелендіру, экспортты сақтандыру, экспортшылардың салық төлеуден біртіндеп босатылуы, тікелей субсидиялау, экспортшыларға мемлекеттік кешенді көмек) басқа, Жапонияның мемлекеттік органы жанама әдістерді де қолданады: банктермен ұсынылған қаржылық ресурстарды мақсатты бөлу және маңызды салаларға орналастыру; мемлекеттермен ғылыми-техникалық айрбастауды бақылау.
Жапонияның ғылым және өндіріс, ҒТП-ті интеграциялау жаңа технополис-қалаларының соғылуын және ғылыми сиымды өндірістерді болжайды. Технополистер стратегиялары – жоғары технологиялы деңгейдің аймақтық орталықтар желісінің дамуы негізінде жаңа қызмет салаларына өту стратегиясы. Сондай-ақ бұл стратегия бүкіл жапондық шаруашылықтың интеллетуализациясы.
Сонымен қатар Жапониядағы инновациялық процесстерді мемлекеттік реттеу НИОКР-ды индикативті жоспарлау мен жоғары импортты кедендік тарифтермен, НИОКР-ды қаржыландырудағы салықтық және несиелік льготтардың берілуі, ғылыми сиымды өндірістің жылжуындағы протекционистік саясатпен ерекшеленеді.

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет