1-тақырып «Қаржылық есептіліктің түсінігі және мақсаты»
жүктеу/скачать 40,87 Kb.
|
|
1-тақырып «Қаржылық есептіліктің түсінігі және мақсаты» Дәріс мақсаты: есеп беру түрлерін және ХҚЕС-ке сәйкес қаржылық есептілікті құрастыру тәртібін оқып үйрену Дәріс сұрақтары: 1. Есептілік және оның түрлері 2. Қаржылық есептілікті тағайындау 3. Қаржылық есептіліктегі мәнділік және біріктіру 4. Түгендеу және есептілікті жасау бойынша басқа да дайындық жұмыстары. Есептілік-тиісті мазмұн мен тағайындаудың белгілі бір күніндегі ұйымдардың қаржы-шаруашылық қызметі туралы бухгалтерлік ақпараттың жиынтығы. Есептіліктің мақсаты: ұйымдардың қызметін, экономикалық нормативтердің сақталуын бақылау және талдау, жедел басқару және рентабельділіктің өсу резервтерін іздестіру. Есеп беру деп ұйымның өткен кезеңдегі қаржы-шаруашылық қызметін кешенді сипаттайтын қорытынды көрсеткіштер жүйесін түсінеді. Есепті жасау - есеп жұмысының соңғы кезеңі, маңызды мемлекеттік мәні бар. Оның деректері бойынша Ұйым қызметінің қорытындысын шығарады; ол талдау, ағымдағы және перспективалық жоспарлау үшін ақпарат көзі болып табылады. Қаржылық есептілік ақпараты салық және бюджетке төленетін басқа да төлемдердің уақтылы және толық төленуін бақылау үшін пайдаланылады. Есеп беруге қойылатын негізгі талаптар ұйым қызметінің нақты нәтижелерін шынайы және нақты көрсету, барлық көрсеткіштерді қатаң байланыстыру, қаржылық және жедел-статистикалық есептіліктің келісілуі, әдіснамалық және басқа да ережелерді сақтау болып табылады. Есептілік пен баланс баптарын бағалауды бұрмалау, басқа да қасақана бұрмаланған есептілік деректерін ұсыну мемлекетке зиян келтіретін мемлекеттік емес іс-әрекеттер ретінде қаралады. Есептілікке қойылатын маңызды талап оның ашықтығы, инвесторлар мен акционерлердің осы есептіліктерді түсінуі болып табылады. Есептілік белгіленген мерзімде жасалуы тиіс. Жоғары тұрған ұйымдарға (меншік иелеріне), мемлекеттік статистика органдары мен салық органдарына ұйымнан бекітілмеген (қосымша) есеп беруді талап етуге тыйым салынады. Ұйымдар құрылтайшылардың шешімі бойынша өз өндірістері мен шаруашылықтарын жеке балансқа бөле алады. Осы баланстардың активтері мен пассивтері кәсіпорындардың негізгі қызметі бойынша жалпы балансқа енгізіледі. Еншілес ұйымдар дербес баланста болады. Көрсеткіштердің дәлдігін қамтамасыз ету мақсатында жасалған баланс пен есептіліктің басқа да нысандары мұқият арифметикалық және логикалық тексеруге ұшырауы қажет. Баланстың сабақтастығын есепті кезеңнің басындағы баланстың баптары бойынша деректерді жыл соңындағы баған бойынша ағымдағы кезеңдегі осы баптар бойынша деректермен салыстыру жолымен белгілейді. (Есепті кезең 1 қаңтардан 31 желтоқсанға дейін). Кәсіпорындардың есептілігі жедел-статистикалық және бухгалтерлік болып бөлінеді. Жедел-статистикалық есептілік бухгалтерлік және жедел-статистикалық есеп деректері бойынша ұйымның өндірістік және қаржылық қызметінің жекелеген тараптарын сипаттайды. Қаржылық есептілік бастапқы құжаттармен және есептік тіркелімдерге есептік жазбалармен расталған синтетикалық және талдамалық есепке алу деректеріне сүйене отырып, кәсіпорындардың өндірістік және қаржылық қызметін сипаттайды. Ұйымдар салықтарды, алымдарды және қорларға аударымдарды төлеушілер бола отырып, заңдарға сәйкес салық органдарына, зейнетақы және басқа да қорларға орналасқан жері бойынша есеп беруге міндетті. Ол бюджетке және барлық бюджеттік қорларға төлемдердің барлық түрлері бойынша (айдың басы мен соңына төленбеген берешектің қалдықтары, ай үшін бюджетке есептелген және төленген) және басқа да деректер жасалады. Балансты және басқа да есептілікті уақтылы және сапалы жасау үшін бухгалтерия ұйымның өндірістік және басқа бөлімшелерінің барлық құжаттаманы және белгіленген материалдық және басқа да есептерді кестеге сәйкес және толық көлемде ұсынуды қамтамасыз етуі тиіс. Есеп беруді құрастыру жөніндегі жұмыстарды нақты ұйымдастыру ісінде есеп қызметкерлері арасында міндеттерді дұрыс бөлу және есеп жұмыстарының кестесін белгілеу маңызды рөл атқарады. Есептілік тиісті жинақтаушы құжаттарда және белгіленген кесімдерде есепке алу тіркелімдерінде жинақталған бастапқы құжаттардың деректері бойынша жасалуға тиіс. Есепке алу тіркелімдерінде есептілікті жасау үшін жыл басына, жыл ішінде және жыл соңына қажетті ақпаратты жинақтайтын Талдамалық деректер болуы тиіс екенін ескеру қажет. Жылдық есепті уақытылы және сапалы жасауды басшылар мен бас бухгалтерге жүктейді. Бас бухгалтер Барлық есептік деректерді қорытынды айналымдарды ескере отырып, жаңа жылдың 1 қаңтарындағы баланс деректерімен, ақша қаражатын, мүлік пен шаруашылық материалдарды ревизиялау және түгендеу актілерімен салыстыруға міндетті. Бас бухгалтер жылдық есептің толықтығын, барлық қолдардың болуын және барлық деректемелердің толтырылуын тексереді. Шаруашылық жүргізуші субъектіде қалған жылдық есептің данасы жылдық есеп бойынша барлық есептермен және жарнамалармен бірге тігіледі және келесі жылдық есеп жасалғанға дейін сақталады, содан кейін мұрағатқа беріледі. Жылдық есептілік: құрылған құжаттарға сәйкес меншік иелеріне (құрылтайшыларға қатысушыларға) немесе олар уәкілеттік берген органдарға; Салық инспекциясы органына (бірақ ұйымның орналасқан жері бойынша); жергілікті қаржы органына, мемлекеттік статистика органдарына ұсынылады. жүктеу/скачать 40,87 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|