1-тапсырма. Мәтінді тыңдаңыздар (1-аудио) . Мәтін кімдер және не туралы?
Жетішатыр — жақсы қала.
Қаптап жатқан қазақ. Жазы-қысы — қымыз, ойын-сауық. Айт, той, құдалық, ат жарыс, күрес. Жаз шықса пароход, паром, желқайық,жасыл арал, қалың орман... Стипендиядан жырмалаған азды-көпті тиынның қызығын көргелі адам сияқтанып отыз тиынға бержабай жалдап, жексенбі күні ар жаққа тарттық. Осы жылы келдік. Қаланың жай-жапсарына қанық емеспіз. Он минутта арғы жаққа шықтық. Өзен өрлей салынған екі мешітті, бір шіркеулі, ығы-жығы тайпақ қала.
— Балалар, қайда апарайын?
— Қай үй жақын болса, соған апар!
Бержабайшы қос терезелі тоқал үйдің алдына ойысып тұра қалады.Көптен күткен жеңешедей, ауыз үйдегі алтын сырғалы, ақ құба, бидай өңді кербез жеңгей: «Балалар, жоғары шығыңдар!» — деп майысып, төргі үйге қарай сілтейді.
Төсек-орны, дөңгелек үстелі, тегенесі, кесесі біріне-бірі сай шап-шақ қана бөлмеде екі-үш жігіт қымыз ішіп отыр. Бұл қаланың бір жақсы жері — қазақтың оқыған балаларын сыйлайды. Балалары үлкендерін сыйлайды.
2 -тапсырмаәңгімедегі ойын-сауық түрлерінің мағынасын ашып жаз./Объясните значение типов игр./
Айт-
Құдалық-
Атжарыс-
Күрес-
3-тапсырма. Төмендегі кластерді толықтырыңыздар. Мәтінге сүйеніп және кластерді пайдаланып, шағын эссе дайындаңыздар/ Заполните кластер ниже. Подготовьте короткое эссе на основе текста и с помощью кластера/
Жеті түрлі дәм
Наурыз көже
наурыз
той
ойын түрлері
ұлттық киім
4-тапсырма. Мақал-мәтелді сәйкестендір, мәнін түсіндір/ Соответствовать пословицы и поговорки, объясните их значение /
Ерінген қалар ұятқа...
Ер атағын ел сақтар.
Өсер елдің баласы....
Талмасқанат.
Адам болатын бала...
Жауластырмақ-жаушыдан
Талап....
Ізденген жетер мұратқа
Ел үмітін ер ақтар....
Алысқа қарайды.
Елдестірмек - елшіден....
Бірін -бірі "батыр"дер
5-тапсырма. ЕРЕЖЕНІ жазамыз/ Пишем ПРАВИЛА/
ЕСІМШЕ (причастие)
Бірде есім сөздердің , бірде етістіктің қызметін атқарады.
(Выполняет функции то именных слов, то глагола)
Ереже: Есімше есім сияқты түрленіп (септеліп, тәуелденіп, көптеліп) есім қызметін атқарады.(Изменяясь по падежам, числам, имея притяжательные окончания , выполняет функции имени)
Жұрнақтары:
1. –ған-ген-қан-кен /өткен шақ мағынада/ /знач.прош.времени/
2. –ар-ер-р /келер шақ мағынада/,/знач.будущ.времени/
-с-(болымсыз тұлғасына)
3. –атын-етін-йтын-йтін/өткен шақ мағынада/,/значение прошед.времени/
4.–мақ-мек-пақ-пек-бақ- бек/мақсат мағынада/,/значение цели/
Мысалы:
1. ал+ған, көр+ген; 2. ал+ар, көр+ер ал+ма+с, көр+ме+с
3. ал+атын, көр+етін; 4. ал+мақ , көр+мек
6-тапсырма: берілген етістіктерді есімшеге айналдырып, сөйлем құрау/ составлять предложения, превратить глаголы в причастие/