§40. Аспан координаталарының жүйелері



Дата06.01.2022
өлшемі1,3 Mb.
#12188
түріСабақ

§38- §40. Жұлдызды аспан. Аспан сферасы.Аспан сферасының координаттары.

  • Сабақтың мақсаты:
  • 1 – топ Аспан сферасы дегеніміз не?
  • 2 – топ Аспан сферасы бөліктерін ата?
  • 3 - топ Аспан сферасы көрнісін түсіндір?
  • 4 – топ Жетіқарақшы мен темірқазық шоқжұлдызын салыстыр?

Шоқжұлдыз дегеніміз –аспанның нақты шекарасы анықталған белгілі бір бөлігі.

  • Шоқжұлдыз дегеніміз –аспанның нақты шекарасы анықталған белгілі бір бөлігі.

Жарық жұлдыздарды α әрпімен, одан сәл солғындау жұлдыздар реті бойынша грек алфавитінің келесі әріптерімен белгіленді.

М-абсолют жұлдыздық шама.

  • М-абсолют жұлдыздық шама.
  • m-көрінерлік жұлдыздық шама.
  • R-жұлдызға дейінгі қашықтық.
  • Екі жұлдыздың жалтырлығы мен олардың жұлдыздық
  • шамалары арасындағы байланыс Погсон формуласымен өрнектеледі:

Кейбір жарық жұлдыздардың атаулары, астрономиялық белгіленуі, орналасу орнының координаталары, көрінерлік және абсолют жұлдыздық шамалары туралы мәліметтер.

Аспан сферасының негізгі элементтері:

Аспан координаталары аспан денелерінің аспан сферасында орналасуын анықтайды.

  • Аспан координаталары аспан денелерінің аспан сферасында орналасуын анықтайды.

Коррдинаталардың көкжиектік жүйесі.

  • Коррдинаталардың көкжиектік жүйесі.
  • Бұл жүйеде негізгі жазықтық математикалық горизонт. Аспан шырағының орны екі бұрышпен анықталады.
  • Азимут – көкжиек сызығы бойымен өлшенетін шырақ вертикалына дейінгі бұрыш. (А)
  • Шырақ биіктігі – вертикаль бойымен өлшенетін шырақтың көкжиектен бұрыштық қашықтығы (һ) -900-тан +900-қа дейін.

Координаталардың экваторлық жүйесі.

  • Негізгі жазықтығы –экватор жазықтығы.
  • Еңістік – аспан шырағының аспан экваторынан бұрыштық қашықтығын көрсететін шама. (δ).
  • Еңістіктің аспан сферасының солтүстік жарты шарында таңбасы «оң» мәні 0-ден +900-қа дейін, ал оңтүстік жарты шарда «теріс» 0-ден -900қа дейін.
  • Тура көтерілу (α) координатасының мәні аспан экваторының бойымен көктемгі күн мен түннің теңелу нүктесінен шырақтың еңістің дөңгелегіне дейін аспан сферасының айналу бағытына қарама-қарсы бағытта өлшенеді.
  • Тура көтерілудің мәні 0-ден 3600-қа дейін және сағаттық бірліктермен өлшенеді.

24 сағ=3600

  • 24 сағ=3600
  • 1 сағ=150
  • 1мин=15/
  • 1c = 15//
  • 10=4 мин
  • 1/=4c
  • ҚОСЫМША ДЕРЕКТЕР

Үйге тапсырма: :§38- §40. 30-ж. №3,

  • Үйге тапсырма: :§38- §40. 30-ж. №3,
  • 31-ж. №3.


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет