5. Бос уақыт және хобби



Дата22.12.2023
өлшемі136,31 Kb.
#142698





Оқылым

5.2.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты түсіну, анықтау;
5.2.3.1 хабарландырудың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

5.3.2.1 жанрлық ерекшеліктеріне сай ресімделуі мен құрылымын сақтап хабарландыру құрастырып жазу;
5.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық қателерді сөздіктерге сүйене отырып, түзету және редакциялау

Әдеби тіл нормалары

5.4.3.1 омоним, антоним, синонимдерді көркемдік ерекшеліктеріне сай қолдану

5.Бос уақыт және хобби.
Морфология

Сөздің жасалу жолдары



Тыңдалым және айтылым

5.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру, көтерілген мәселе бойынша өз ойын білдіру;
5.1.2.1 әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени, тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (хабарландыру) көтерілген мәселені түсіндіру

Оқылым

5.2.2.1 лексиканың ауызекі сөйлеу және жазба стильдік айырмашылықтарын мәтіндер арқылы тану;
5.2.3.1 хабарлама құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

5.3.4.1 эссенің кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдерін сақтай отырып, өзіне таныс адамды, белгілі бір мекен мен оқиғаны сипаттап не суреттеп жазу;
5.3.1.1 берілген мәтінге сәйкес кіріспе, негізгі және қорытынды бөлімдерді қамтитын қарапайым жоспар құру;
5.3.2.1 жанрлық ерекшеліктеріне сай ресімделуі мен құрылымын сақтап, хабарландыру құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары

5.4.4.1 жұрнақ арқылы жасалған туынды сөздерді және күрделі сөздерді ауызша және жазбаша тілдесім барысында қолдану

3-тоқсан

6. Қиял әлемі.
Морфология

Сөздің топтары.
Зат есім.
Зат есімнің мағыналық түрлері.
Зат есімнің түрленуі



Тыңдалым және айтылым

5.1.1.1 тірек сөздер мен ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжау;
5.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру, көтерілген мәселе бойынша өз ойын білдіру

Оқылым

5.2.2.1 лексиканың ауызекі сөйлеу және жазба стильдік айырмашылықтарын мәтіндер арқылы тану;
5.2.5.1 мәтін мазмұнын түсінуге, нақты ақпараттарды анықтауға бағытталған сұрақтар құрастыру;
5.2.7.1 энциклопедиялар, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпаратты ала білу

Жазылым

5.3.4.1эссенің кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдерін сақтай отырып, өзіне таныс адамды, белгілі бір мекен мен оқиғаны сипаттап не суреттеп жазу;
5.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық қателерді сөздіктерге сүйене отырып, түзету және редакциялау

Әдеби тіл нормалары

5.4.2.2 зат есімдердің мағыналық түрлерін мәнмәтін аясында жалғаулар арқылы түрлендіріп қолдану

7. Көлік және жол белгілері.
Морфология



Сан есім.
Сан есімнің мағыналық түрлері. Сан есімнің заттануы

Тыңдалым және айтылым

5.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау;
5.1.4.1 тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

5.2.3.1 нұсқаулық құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
5.2.5.1 мәтін мазмұнын түсінуге, нақты ақпараттарды анықтауға бағытталған сұрақтар құрастыру

Жазылым

5.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ақпараттарды сақтай отырып, жинақы мәтін жазу;
5.3.3.1 сюжетті суреттердің (фотосуреттер) желісі бойынша әңгіме құрастыру

Әдеби тіл нормалары

5.4.4.4 сан есімнің мағыналық түрлерін ажырата білу, сан есімді зат есім орнына қолдана білу

8. Адамның сырт келбеті мен мінезі.
Морфология

Сын есім.
Сын есімнің мағыналық түрлері.
Сын есімнің шырайлары.
Сын есімнің заттануы

Тыңдалым және айтылым

5.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай эмоционалды сөздерді, дауыс ырғақтары арқылы қыстырма, қаратпа, одағай сөздерді еркін қолданып, диалогке даярлықсыз қатысу, өз пікірін білдіру;
5.1.4.1 тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

5.2.4.1 ауызекі стильдегі мәтіндердің мазмұнын, тақырыбын және тілдік құралдарын салыстыру;
5.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: жалпы мазмұнын түсіну үшін оқу, нақты ақпаратты табу үшін оқу

Жазылым

5.3.3.1сюжетті суреттердің (фотосуреттер) желісі бойынша әңгіме құрастыру;
5.3.1.1 берілген мәтінге сәйкес кіріспе, негізгі және қорытынды бөлімдерді қамтитын қарапайым жоспар құру

Әдеби тіл нормалары

5.4.4.3 сын есімдердің, шырай түрлерінің көркемдік ерекшелігін тану, сын есімді зат есім орнына қолдана білу

4-тоқсан

9. Аспан әлемінің құпиялары.
Синтаксис



Төл сөз.
Автор сөзі.
Төлеу сөз.
Төл сөзді төлеу сөзге айналдыру жолдары

Тыңдалым және айтылым

5.1.4.1 тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау;
5.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай эмоционалды сөздерді, дауыс ырғақтары арқылы қыстырма, қаратпа, одағай сөздерді еркін қолданып, диалогке даярлықсыз қатысу, өз пікірін білдіру

Оқылым

5.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: жалпы мазмұнын түсіну үшін оқу, нақты ақпаратты табу үшін оқу;
5.2.7.1 энциклопедиялар, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпаратты ала білу

Жазылым

5.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ақпараттарды сақтай отырып, жинақы мәтін жазу;
5.3.4.1 эссенің кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдерін сақтай отырып, өзіне таныс адамды, белгілі бір мекен мен оқиғаны сипаттап не суреттеп жазу

Әдеби тіл нормалары

5.4.5.5 төл сөз, төлеу сөз, автор сөзінің жасалу жолдарын, қызметін білу, төл сөзді төлеу сөзге айналдыру

10. Саяхат және демалыс.
Синтаксис



Төл сөз бен автор сөзінің тыныс белгілері

Тыңдалым және айтылым

5.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру, көтерілген мәселе бойынша өз ойын білдіру;
5.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай эмоционалды сөздерді, дауыс ырғақтары арқылы қыстырма, қаратпа, одағай сөздерді еркін қолданып, диалогке даярлықсыз қатысу, өз пікірін білдіру

Оқылым

5.2.7.1 энциклопедиялар, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпаратты ала білу;
5.2.4.1 ауызекі стильдегі мәтіндердің мазмұнын, тақырыбын және тілдік құралдарын салыстыру;
5.2.3.1 хаттың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

5.3.3.1 сюжетті суреттердің (фотосуреттер) желісі бойынша әңгіме құрастыру;
5.3.2.1 жанрлық ерекшеліктеріне сай ресімделуі мен құрылымын сақтап, хат құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары



5.4.4.5 төл сөз, төлеу сөз, автор сөзінің жасалу жолдарын, қызметін білу, төл сөзді төлеу сөзге айналдыру;
5.4.5.5 төл сөз, төлеу сөз, автор сөзінің тыныс белгілерін дұрыс қолдану

6-сынып:




Лексика-грамматикалық бөлімдер

Грамматикалық
материал

Тақырыптар/ жоспардың мазмұны

Оқыту мақсаттары.
Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

1. Қазақстандағы
көрікті
жерлер.
Лексикография



Орфографиялық норма.
Орфографиялық сөздік



Тыңдалым
және айтылым

6.1.1.1 мәтіннің атауын талқылау және алғашқы бөлігін тыңдау арқылы көтерілетін мәселені болжау;
6.1.4.1 мәтіннің құрылымдық ерекшелігіне назар аудара отырып, жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

6.2.2.1 ауызекі сөйлеу және көркем сөйлеудің стильдік ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
6.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

Жазылым

6.3.3.1 ұсынылған тақырып бойынша деректер жинақтай отырып, графиктік мәтін (диаграмма, кесте, сызба) түрінде құрастыру;
6.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ойды білдіретін сөйлемдерді іріктей отырып, жинақы мәтін жазу

Әдеби тіл нормалары



6.4.1.1 тақырып бойынша жеке сөздер, бірге, бөлек және дефис арқылы жазылатын сөздерді орфографиялық нормаға сай жазу

2. Ұлттық және отбасылық құндылықтар. Фонетика

Екпін,оның түрлері



Тыңдалым және айтылым

6.1.4.1 мәтіннің құрылымдық ерекшелігіне назар аудара отырып, жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау;
6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (құттықтау, интервью) көтерілген мәселені талдау

Оқылым

6.2.2.1 ауызекі сөйлеу және көркем сөйлеудің стильдік ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
6.2.5.1 мәтіннен негізгі және қосымша ақпаратты, көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру

Жазылым

6.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып мінездеме, құттықтауқұрастырып жазу;
6.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау

Әдеби тіл нормалары

6.4.2.1 екпіннің түрлерін (сөз екпіні, тіркес екпіні, логикалық екпін) сөз және сөйлем ішінде орынды қолдану

3. Әлемнің жеті кереметі.
Лексикография

Орфографиялық норма.
Орфографиялық сөздік

Тыңдалым және айтылым

6.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, детальді ақпаратты анықтау;
6.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап беру, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру

Оқылым

6.2.1.1 мәтіннен негізгі және қосымша, детальді ақпаратты анықтау, түсіндіру;
6.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

Жазылым

6.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, қарапайым жоспар құру;
6.3.4.1 эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу(«келісу, келіспеу» эссесі)

Әдеби тіл нормалары



6.4.1.1 тақырып бойынша жеке сөздер, бірге, бөлек және дефис арқылы жазылатын сөздерді орфографиялық нормаға сай жазу

2-тоқсан

4. Астана – мәдениет пен өнер ордасы.
Лексика

Неологизм сөздер. Термин сөздер. Диалект сөздер. Кәсіби сөздер

Тыңдалым және айтылым

6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (хабарландыру, жаңалық) көтерілген мәселені талдау;
6.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сайресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып, диалогке қатысу, ойын анық жеткізу

Оқылым

6.2.3.1 ауызекі сөйлеу этикеттері мен көркем сөйлеудің құрылымдық және жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
6.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

Жазылым

6.3.4.1 эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу («келісу, келіспеу» эссесі);
6.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау

Әдеби тіл нормалары



6.4.3.1 неологизм, термин, диалект сөз, кәсіби сөздердің қолданыс аясын түсіну және ажырата білу

5. Тарихи тұлғалар.
Лексика



Көнерген сөздер. Эвфемизм.
Дисфемизм.
Табу

Тыңдалым және айтылым

6.1.1.1 мәтіннің атауын талқылау және алғашқы бөлігін тыңдау арқылы көтерілетін мәселені болжау;
6.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап беру, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру

Оқылым

6.2.4.1 ауызекі және ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшелігін салыстыру;
6.2.7.1 энциклопедия, сөздік, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпараттарды алу, авторына сілтеме жасау

Жазылым

6.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, қарапайым жоспар құру;
6.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып, өмірбаян құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары

6.4.3.1 көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздердің қолданыс аясын түсіну және ажырата білу

3-тоқсан

6. Су – тіршілік көзі. Қазақстандағы өзен-көлдер.
Морфология

Есімдік, оның мағыналық түрлері

Тыңдалым және айтылым

6.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, детальді ақпаратты анықтау;
6.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап беру, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру

Оқылым

6.2.1.1 мәтіннен негізгі және қосымша, детальді ақпаратты анықтау, түсіндіру;
6.2.4.1 ауызекі және ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшелігін салыстыру

Жазылым

6.3.3.1 ұсынылған тақырып бойынша деректер жинақтай отырып, графиктік мәтін (диаграмма, кесте, сызба) түрінде құрастыру;
6.3.4.1 эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу («келісу, келіспеу» эссесі)

Әдеби тіл нормалары

6.4.4.1 сөйлемдегі есімдіктің қызметін түсіну, есімдікті зат есім, сын есімнің орнына қолдану

7. Спорт. Белгілі спорт жұлдыздары.
Морфология

Етістік, оның мағыналық түрлері.
Етіс түрлері

Тыңдалым және айтылым

6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (нұсқаулық, өмірбаян) көтерілген мәселені талдау;
6.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, детальді ақпаратты анықтау

Оқылым

6.2.1.1 мәтіннен негізгі және қосымша, детальді ақпаратты анықтау, түсіндіру;
6.2.4.1 ауызекі және ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшелігін салыстыру

Жазылым

6.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, қарапайым жоспар құру;
6.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып, мінездеме, өмірбаян құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары



6.4.4.2 етістіктің етіс түрлері мен салт-сабақты етістіктердің тіркесімдік мүмкіндігін ауызша және жазбаша тілдесім барысында қолдану

8. Қазақ халқының әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлері. Наурыз.
Морфология

Үстеу.
Үстеудің мағыналық түрлері

Тыңдалым және айтылым

6.1.1.1 мәтіннің атауын талқылау және алғашқы бөлігін тыңдау арқылы көтерілетін мәселені болжау;
6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (жаңалық, құттықтау) көтерілген мәселені талдау

Оқылым

6.2.3.1 ауызекі сөйлеу этикеттері мен көркем сөйлеудің құрылымдық және жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
6.2.7.1 энциклопедия, сөздік, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпараттарды алу, авторына сілтеме жасау

Жазылым

6.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып, құттықтау құрастырып жазу;
6.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау

Әдеби тіл нормалары

6.4.4.3 үстеудің мағыналық түрлерін ажырату, синонимдік қатарларын түрлендіріп қолдану

4-тоқсан

9. Әлемдегі ірі кітапханалар.
Морфология



Үстеу.
Үстеудің мағыналық түрлері

Тыңдалым және айтылым

6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (өмірбаян, хабарландыру) көтерілген мәселені талдау;
6.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сайресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып, диалогке қатысу, ойын анық жеткізу

Оқылым

6.2.4.1 ауызекі және ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшелігін салыстыру;
6.2.5.1 мәтіннен негізгі және қосымша ақпаратты, көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру

Жазылым

6.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ойды білдіретін сөйлемдерді іріктей отырып, жинақы мәтін жазу;
6.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау

Әдеби тіл нормалары



6.4.4.3 үстеудің мағыналық түрлерін ажырату, синонимдік қатарларын түрлендіріп қолдану

10. Ғылым мен технология жетістіктері.
Пунктуация

Тыныс белгілерінің түрлері мен қызметі



Тыңдалым және айтылым

6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (нұсқаулық, интервью) көтерілген мәселені талдау;
6.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сайресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып, диалогке қатысу, ойын анық жеткізу

Оқылым

6.2.2.1 ауызекі сөйлеу және көркем сөйлеудің стильдік ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
6.2.5.1 мәтіннен негізгі және қосымша ақпаратты, көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру

Жазылым

6.3.3.1 ұсынылған тақырып бойынша деректер жинақтай отырып, графиктік мәтін (диаграмма, кесте, сызба) түрінде құрастыру;
6.3.4.1 эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу («келісу, келіспеу» эссесі)

Әдеби тіл нормалары

6.4.5.1 қазақ тіліндегі тыныс белгілерінің түрлері мен қызметін (даралаушы) түсіну, дұрыс қолдану

7-сынып:




Лексика-грамматикалық бөлімдері

Грамматикалық материал

Тақырыптар/
жоспардың мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

1. Ауа райы және климаттық өзгерістер.
Фонетика

Интонация.
Кідіріс.
Логикалық екпін

Тыңдалым және айтылым

7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау;
7.1.4.1 мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

7.2.1.1 мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау;
7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру

Жазылым

7.3.3.1 мәтін құрылымын (кіріспе бөлім, жалпы мәлімет беру, детальді мәлімет беру) сақтай отырып, графиктік мәтін (шартты белгі, сурет, сызба) түрінде берілген процесті сипаттап жазу;
7.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша тірек сөздер мен сөз тіркестерін синонимдік қатармен ауыстыра отырып, жинақы мәтін жазу

Әдеби тіл нормалары



7.4.2.1 сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп қолдану

2. Көшпенділер мәдениеті.
Орфография



Шылаудың емлесі.
Орфография
лық норма

Тыңдалым және айтылым

7.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, оқу-еңбек тақырыптарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (көркем әдеби шығармалардан үзінді) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау;
7.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сайкөркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста тез және дұрыс шешім қабылдай білу

Оқылым

7.2.3.1 хроника құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау

Жазылым

7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру;
7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақалақұрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары

7.4.1.1 жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай жазу

3. Денсаулық – зор байлық.
Лексика

Қанатты сөздер.
Фразеологизм. Мақал-мәтелдер



Тыңдалымжәнеайтылым

7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу;
7.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сайкөркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста тез және дұрыс шешім қабылдай білу

Оқылым

7.2.1.1 мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау;
7.2.2.1 публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
7.2.3.1 кеңсе құжаттарының, қызметтік жазбалардың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, нұсқаулық құрастырып жазу;
7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе)

Әдеби тіл нормалары

7.4.3.1 фразеологизм, мақал-мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану

2-тоқсан

4. Сүйіспеншілік пен достық.
Морфология



Етістіктің есімше, көсемше түрлері.
Тұйық етістік

Тыңдалым және айтылым

7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау;
7.1.5.1 проблемалық сұрақтарға тыңдалған мәтіннен деректер келтіре отырып, дәлелді жауап беру, өз жауабын өзгенің жауабымен салыстыру, талқылау

Оқылым

7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;
7.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, зерттеп оқу

Жазылым

7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру;
7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе)

Әдеби тіл нормалары



7.4.4.1 етістіктің есімше, көсемше түрлерін, тұйық етістікті тілдесім барысында қолдану

5. Музыка өнері және қазақтың киелі домбырасы.
Морфология

Етістіктің шақ түрлері.
Рай түрлері

Тыңдалым және айтылым

7.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, оқу-еңбек тақырыптарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (ән, интервью) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау;
7.1.4.1 мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру;
7.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақалақұрастырып жазу;
7.3.6.1 мәтіндегі сөздердің тақырыпқа сай орынды қолданылуын тексеру, синонимдік қатармен ауыстыра отырып, лексикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.1 етістіктің шақ, рай түрлерін тілдесім барысында қолдану

3-тоқсан

6. Ғаламтор ғаламаты.
Морфология



Шылау түрлері.
Шылау емлесі

Тыңдалым және айтылым

7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу;
7.1.5.1 проблемалық сұрақтарға тыңдалған мәтіннен деректер келтіре отырып, дәлелді жауап беру, өз жауабын өзгенің жауабымен салыстыру, талқылау

Оқылым

7.2.1.1 мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау;
7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру

Жазылым

7.3.3.1 мәтін құрылымын (кіріспе бөлім, жалпы мәлімет беру, детальді мәлімет беру) сақтай отырып, графиктік мәтін (шартты белгі, сурет, сызба) түрінде берілген процесті сипаттап жазу;
7.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша тірек сөздер мен сөз тіркестерін синонимдік қатармен ауыстыра отырып, жинақы мәтін жазу

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.3 шылау түрлерін ажырата білу, орынды қолдану

7. Қазақстандағы ұлттар достастығы.
Морфология

Еліктеуіш сөз.
Бейнелеуіш сөз

Тыңдалым және айтылым

7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау;
7.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сайкөркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста тез және дұрыс шешім қабылдай білу

Оқылым

7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;
7.2.3.1 хроника, хабар, очерктердің құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе);
7.3.6.1 мәтіндегі сөздердің тақырыпқа сай орынды қолданылуын тексеру, синонимдік қатармен ауыстыра отырып, лексикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.2 еліктеуіш сөздердің мәнмәтіндегі қолданысын түсіну

8. Дұрыс тамақтану. Морфология

Одағай.
Одағай түрлері

Тыңдалым және айтылым

7.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, оқу-еңбек тақырыптарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (пікірталас, жаңалық) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау;
7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу

Оқылым

7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру;
7.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру;
7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын әңгіме құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.4 одағай түрлерін ажырата білу, қолдану

4-тоқсан

9. Жеңіс күні. Ұлы ерлікке тағзым.
Морфология

Оқшау сөздің түрлері.
Оқшау сөздердің қызметі

Тыңдалым және айтылым

7.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, оқу-еңбек тақырыптарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, көркем әдеби шығармадан үзінді) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау;
7.1.4.1 мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

7.2.2.1 публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
7.2.3.1 хроника, хабар, очерктердің құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру;
7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақалақұрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.5 оқшау сөздердің қызметін түсіну, ажырата білу

10. Ғылыми фантастика.
Пунктуация

Сөйлем соңында қойылатын тыныс белгілер.
Сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілер

Тыңдалым және айтылым

7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау;
7.1.5.1 проблемалық сұрақтарға тыңдалған мәтіннен деректер келтіре отырып, дәлелді жауап беру, өз жауабын өзгенің жауабымен салыстыру, талқылау

Оқылым

7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;
7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру;
7.2.7.1 энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе)

Әдеби тіл нормасы

7.4.5.1 сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы және ерекшелеуші) дұрыс қолдану

4).8-сынып:





Лексика-грамматикалық бөлімдері

Грамматикалық
материал

Тақырыптар/ жоспардың мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

1. Көне түркі жазбалары және қазақ жазуы.
Орфография



Жалқы есім емлесі



Тыңдалым және айтылым

8.1.1.1 мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау;
8.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау

Оқылым

8.2.2.1 публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
8.2.3.1 мақала, аннотацияқұрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

8.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация) жазу;
8.3.6.1 БАҚ материалдары негізінде стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын талдап, стильдік түзетулер жасау, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

8.4.1.1 тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу

2. Адамзаттық құндылықтар және әлем мәдениеті.
Фонетика

Сөйлеу ағымындағы әуен, әуез, тембр, қарқын, кідіріс

Тыңдалым және айтылым

8.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау;
8.1.4.1 мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау

Оқылым

8.2.4.1 тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау;
8.2.3.1 мақала, презентация құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

8.3.1.1 тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру;
8.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, мақала құрастырып жазу

Әдеби тіл нормасы

8.4.2.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, әуез, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану

2-тоқсан

3. Кәсіп пен еңбек. Болашақ мамандықтары.
Лексика

Сөздік қор. Сөздік құрам

Тыңдалым және айтылым

8.1.4.1 мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау;
8.1.5.1 перифраз түрінде берілген сұрақтар арқылы мәтіннен қажетті ақпаратты таба білу, көтерілген мәселе бойынша ой тұжырымдау

Оқылым

8.2.1.1 тұтас және аралас мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, сурет) ақпараттарды салыстыру;
8.2.5.1 перифразаның түрлі тәсілдерін қолдана отырып, мәтін бойынша сұрақтар құрастыру

Жазылым

8.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректердің маңызды тұстарын анықтап жазу;
8.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)




Әдеби тіл нормасы

8.4.3.1 сөздік қор және сөздік құрам ерекшеліктерін түсініп қолдану

4. Ғарышты игеру жетістіктері.
Синтаксис

Сөз тіркесінің байланысу тәсілдері. Сөз тіркесінің байланысу түрлері.
Сөз тіркесінің түрлері

Тыңдалым және айтылым

8.1.3.1 мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау;
8.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

Оқылым

8.2.2.1 публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
8.2.3.1 мақала, презентация құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

8.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, аннотация, тезис құрастырып жазу;
8.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

Әдеби тіл нормасы

8.4.4.1 сөз тіркесінің байланысу тәсілдері мен түрлері, есімді, етістікті сөз тіркестерін ажырату, қолдану

3-тоқсан

5. Биоалуантүрлілік. Қызыл кітапқа енген жануарлар мен өсімдіктер.
Синтаксис

Сөйлемнің
тұрлаулы мүшелері. Сөйлемнің
тұрлаусыз мүшелері

Тыңдалым және айтылым

8.1.5.1 перифраз түрінде берілген сұрақтар арқылы мәтіннен қажетті ақпаратты таба білу, көтерілген мәселе бойынша ой тұжырымдау;
8.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

Оқылым

8.2.1.1 тұтас және аралас мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, сурет) ақпараттарды салыстыру;
8.2.4.1 тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау;
8.2.5.1 перифразаның түрлі тәсілдерін қолдана отырып, мәтін бойынша сұрақтар құрастыру

Жазылым

8.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, мақалақұрастырып жазу;
8.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректердің маңызды тұстарын анықтап жазу

Әдеби тіл нормасы

8.4.4.2 тұрлаулы және тұрлаусыз сөйлем мүшелерінің сөйлем жасаудағы өзіндік орнын, қызметін түсініп қолдану

6. Қоршаған орта және энергия ресурстары.
Синтаксис

Сөйлемнің бірыңғай мүшелері. Сөйлемнің
айқындауыш мүшелер

Тыңдалым және айтылым

8.1.4.1 мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік)талдай отырып, негізгі ойды анықтау;
8.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

Оқылым

8.2.2.1 публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
8.2.4.1 тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау

Жазылым

8.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу;
8.3.6.1 БАҚ материалдары негізінде стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын талдап, стильдік түзетулер жасау, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

8.4.4.3 сөйлем ішінде бірыңғай мүшелер және айқындауыш мүшелерді қолдана білу

7. Жасөспірім және заң.
Синтаксис

Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай түрлері

Тыңдалым және айтылым

8.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау;
8.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау

Оқылым

8.2.3.1 мақала, презентацияқұрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
8.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану:
комментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу;
8.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

8.3.1.1 тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру;
8.3. 4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

Әдеби тіл нормасы

8.4.4.4 жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану

4-тоқсан

8. Театр өнері мен мәдениеті.
Синтаксис

Жай сөйлемнің түрлері

Тыңдалым және айтылым

8.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау;
8.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау

Оқылым

8.2.4.1 тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау;
8.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

8.3.1.1 тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру;
8.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

Әдеби тіл нормасы

8.4.4.4 жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану

9. Қазақстандағы туризм және экотуризм.
Пунктуация

Сөйлем соңында қабаттасып қолданыла
тын тыныс белгілері

Тыңдалым және айтылым

8.1.1.1 мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау;
8.1.5.1 перифраз түрінде берілген сұрақтар арқылы мәтіннен қажетті ақпаратты таба білу, көтерілген мәселе бойынша ой тұжырымдау

Оқылым

8.2.1.1 тұтас және аралас мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, сурет) ақпараттарды салыстыру;
8.2.5.1 перифразаның түрлі тәсілдерін қолдана отырып, мәтін бойынша сұрақтар құрастыру;
8.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану:комментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу

Жазылым

8.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректердің маңызды тұстарын анықтап жазу;
8.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

Әдеби тіл нормасы

8.4.5.1 сөйлем соңында қабаттасып қойылатын тыныс белгілерін дұрыс қолдану

5) 9-сынып:





Лексика-грамматикалық бөлімдер

Грамматика
лық
материал

Тақырыптар/ жоспардың мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

1. Мәңгілік Ел – мұратым.
Стилистика

Мәтіндегі сөз таңдау, сөз қолдану (қисыны), сөз әрлеу

Тыңдалым және айтылым

9.1.1.1 мәтін мазмұны бойынша дайындалған сұрақтарға болжаммен жауап беру, түпнұсқамен салыстыру;
9.1.2.1 қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланысты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (Жолдау) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау

Оқылым

9.2.3.1 мақала құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
9.2.2.1 қазақ тілі стильдері мен шешендік сөздің түрлерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану

Жазылым

9.3.1.1 жинақталған материалдар негізінде көзделген мақсатқа сәйкес ауызша және жазбаша мәтіндер үшін күрделі жоспар құру;
9.3.2.1 мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;
9.3.6.1 жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

9.4.1.1 мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу

2. Жаһандану мәселелері.
Стилистика

Қазақ әдеби стилінің түрлері

Тыңдалым және айтылым

9.1.4.1 мәтіннің мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау;
9.1.5.1 мәтіндегі айтылған ойға өз көзқарасын білдіреді, сыни тұрғыдан баға беріп айту;

Оқылым

9.2.1.1 тұтас емес (кесте, диаграмма, сызба, сурет) мәтіндердегі мәліметтерді салыстыру, өңдеу;
9.2.4.1 әртүрлі стильдегі мәтіндердің тақырыбын, қызметін, құрылымын, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау

Жазылым

9.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, бірнеше графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректерді салыстыру, маңызды тұстары мен үрдістерді (тенденция) анықтап жазу;
9.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, көтерілген мәселе бойынша екіжақты пікірді немесе жағдаятты талқылау, біреуіне таңдау жасап, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

Әдеби тіл нормасы

9.4.3.1 стильдік ерекшеліктерге сай тілдік бірліктердің дұрыс қолдана білу

2-тоқсан

3. Тәуелсіздік жылдарындағы Қазақстан. ЭКСПО-2017
Синтаксис

Құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары. Құрмалас сөйлемнің түрлері

Тыңдалым және айтылым

9.1.2.1қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланысты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (дәріс, интервью) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау;
9.1.3.1 тыңдалған мәтіндегі ақпаратты өмірлік мәселелермен байланыстыра білу

Оқылым

9.2.3.1 мақала, тезистердің құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
9.2.6.1 белгілі бір мақсат үшін оқылым стратегияларын тиімді қолдана білу;
9.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтар, ғылыми еңбектерден алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

9.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша автордың негізгі ойын сақтай отырып, перифраз тәсілдері арқылы жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу;
9.3.6.1 жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

9.4.4.1 құрмалас сөйлем жасалу жолдарын, түрлерін білу

4. Адам құқығы мен бостандығы.
Синтаксис

Ыңғайлас салалас.
Себеп-салдар салалас.
Қарсылықты салалас

Тыңдалым және айтылым

9.1.1.1 мәтін мазмұны бойынша дайындалған сұрақтарға болжаммен жауап беру, түпнұсқамен салыстыру;
9.1.5.1 мәтіндегі айтылған ойға өз көзқарасын білдіреді, сыни тұрғыдан баға беріп айту;
9.1.6.1 қоғамдық-саяси, ғылыми, коммуникативтік жағдаятқа сай тиісті сөздер мен фразаларды таңдау, орта көлемді монолог дайындау

Оқылым

9.2.4.1 әртүрлі стильдегі мәтіндердің тақырыбын, қызметін, құрылымын, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;
9.2.5.1 мәтінде көтерілген мәселеге оқырманның қарым-қатынасын анықтауға арналған талқылау сұрақтарын құрастыру

Жазылым

9.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, көтерілген мәселе бойынша екіжақты пікірді немесе жағдаятты талқылау, біреуіне таңдау жасап, өз ойын дәлелдеп жазу(аргументативті эссе);
9.3.6.1 жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

9.4.4.2 салалас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіру

3-тоқсан

5. Отбасы және демографиялық өзгеріс.
Синтаксис

Түсіндірмелі салалас.
Талғаулы салалас.
Кезектес салалас

Тыңдалым және айтылым

9.1.3.1 тыңдалған мәтіндегі ақпаратты өмірлік мәселелермен байланыстыра білу;
9.1.4.1 мәтіннің мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

9.2.1.1тұтас емес (кесте, диаграмма, сызба, сурет) мәтіндердегі мәліметтерді салыстыру, өңдеу;
9.2.2.1 қазақ тілі стильдері мен шешендік сөздің түрлерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану

Жазылым

9.3.2.1 мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;
9.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, бірнеше графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректерді салыстыру, маңызды тұстары мен үрдістерді (тенденция) анықтап жазу

Әдеби тіл нормасы

9.4.4.2 салалас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану

6. Биотехнология және гендік инженерия келешегі.
Синтаксис

Шартты бағыныңқы сабақтас.
Қарсылықты бағыныңқы сабақтас.
Мезгіл бағыныңқы сабақтас

Тыңдалым және айтылым

9.1.2.1қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланысты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (пікірталас, дәріс) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау;
9.1.6.1 қоғамдық-саяси, ғылыми, коммуникативтік жағдаятқа сай тиісті сөздер мен фразаларды таңдау, орта көлемді монолог дайындау

Оқылым

9.2.4.1 әртүрлі стильдегі мәтіндердің тақырыбын, қызметін, құрылымын, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;
9.2.6.1 белгілі бір мақсат үшін оқылым стратегияларын тиімді қолдана білу;
9.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтар, ғылыми еңбектерден алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

9.3.1.1 жинақталған материалдар негізінде көзделген мақсатқа сәйкес ауызша және жазбаша мәтіндер үшін күрделі жоспар құру;
9.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, көтерілген мәселе бойынша екіжақты пікірді немесе жағдаятты талқылау, біреуіне таңдау жасап, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

Әдеби тіл нормасы

9.4.4.3 сабақтас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану

7. Бұқаралық ақпарат құралдары.
Синтаксис

Себеп бағыныңқы сабақтас.
Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас.
Мақсат бағыныңқы сабақтас

Тыңдалым және айтылым

9.1.4.1 мәтіннің мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау;
9.1.5.1 мәтіндегі айтылған ойға өз көзқарасын білдіреді, сыни тұрғыдан баға беріп айту

Оқылым

9.2.1.1тұтас емес (кесте, диаграмма, сызба, сурет) мәтіндердегі мәліметтерді салыстыру, өңдеу;
9.2.3.1 мақала, аннотация, презентация, тұжырымдамалар, тезистердің құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

9.3.2.1 мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;
9.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, бірнеше графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректерді салыстыру, маңызды тұстары мен үрдістерді (тенденция) анықтап жазу;
9.3.6.1 жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

9.4.4.3 сабақтас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану

4-тоқсан

8. Әлемдегі қақтығыстар және бейбітшілік.
Синтаксис

Аралас құрмалас сөйлемдердің жасалу жолдары

Тыңдалым және айтылым

9.1.2.1 қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланысты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (мақала, интервью) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау;
9.1.6.1 қоғамдық-саяси, ғылыми, коммуникативтік жағдаятқа сай тиісті сөздер мен фразаларды таңдау, орта көлемді монолог дайындау

Оқылым

9.2.3.1 тұжырымдамалардың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
9.2.5.1 мәтінде көтерілген мәселеге оқырманның қарым-қатынасын анықтауға арналған талқылау сұрақтарын құрастыру;
9.2.6.1белгілі бір мақсат үшін оқылым стратегияларын тиімді қолдана білу

Жазылым

9.3.1.1 жинақталған материалдар негізінде көзделген мақсатқа сәйкес ауызша және жазбаша мәтіндер үшін күрделі жоспар құру;
9.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, көтерілген мәселе бойынша екіжақты пікірді немесе жағдаятты талқылау, біреуіне таңдау жасап, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

Әдеби тіл нормасы

9.4.4.4 аралас құрмалас сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, қолдану

9. Табиғи ресурстарды тиімді пайдалану.
Пунктуация

Құрмалас сөйлемнің тыныс белгілері



Тыңдалым және айтылым

9.1.2.1қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланысты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (дәріс) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау;
9.1.3.1 тыңдалған мәтіндегі ақпаратты өмірлік мәселелермен байланыстыра білу

Оқылым

9.2.3.1 мақала, презентацияның құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
9.2.5.1 мәтінде көтерілген мәселеге оқырманның қарым-қатынасын анықтауға арналған талқылау сұрақтарын құрастыру;
9.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтар, ғылыми еңбектерден алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

9.3.2.1 мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;
9.3.6.1 жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

9.4.5.1 құрмалас сөйлемнің тыныс белгілерін (даралаушы, ерекшелеуші, ойдың аражігін ажырататын) ережеге сай қолдану

3-тарау. «Қазақ тілі» оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру (төмендетілген оқу жүктемесімен)
1-параграф. «Қазақ тілі» оқу пәнінің мазмұны

«Қазақ тілі» пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:


5-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 108 сағат;
6-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 108 сағат;
7-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат
8-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат;
9-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат.
Оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі «Қазақстан Республикасындағы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 8 қарашадағы № 500 бұйрығымен бекітілген үлгілік оқу жоспарына тәуелді (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8170 тіркелген).
Оқу мақсаттары мұғалім мен білім алушыларға болашақ қадамдары жөнінде өзара ой бөлісуге, оларды жоспарлау мен бағалауға мүмкіндік беретін бірізділік пен сабақтастықты көрсететін 4 бөлімнен тұрады:
1) тыңдалым және айтылым;
2) оқылым;
3) жазылым;
4) әдеби тіл нормаларын сақтау.
«Тыңдалым және айтылым» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
1) болжау;
2) әртүрлі жанрдағы мәтіндерді талдау;
3) мәтіннен ақпаратты анықтау;
4) негізгі ойды анықтау;
5) тыңдалым материалы бойынша жауап беру және бағалау;
6) сөйлеу мәдениетін дамыту.
«Оқылым» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
1) ақпаратты түсіну;
2) мәтіннің стильдік ерекшелігін тану;
3) мәтіннің жанрлық ерекшелігін ажырату;
4) мәтін бойынша сұрақтар құрастыра білу;
5) мәтіндерге салыстырмалы анализ жасау;
6) оқылым стратегияларын қолдану;
7) әртүрлі ресурс көздерінен қажетті ақпарат алу.
«Жазылым» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
жоспар құру;
2) әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;
3) жазба жұмыстарын әртүрлі формада ұсыну;
4) эссе жазу;
5) оқылым және тыңдалым материалдары негізінде жинақы мәтін жазу;
6) мәтіндерді түзету және редакциялау.
«Әдеби тіл нормаларын сақтау бөлімі» келесі бөлімшелерден тұрады:
1) орфографиялық норма;
2) орфоэпиялық норма;
3) лексикалық норма;
4) грамматикалық норма;
5) пунктуациялық норма.
25. 5-сыныпқа арналған «Қазақ тілі» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) тыңдалым және айтылым:
тірек сөздер арқылы тақырыпты болжау, негізгі ойды анықтау, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау, қыстырма, қаратпа, одағай сөздер арқылы өз ойын білдіру;
2) оқылым:
мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты түсіну, лексиканың ауызекі сөйлеу және жазба стильдік айырмашылықтарын мәтін арқылы тану, хат, хабарлама, жарнама, нұсқаулық, хабарландырудың құрылымы, жанрлық ерекшеліктері, ауызекі сөйлеу стиліндегі мәтіндер, оқылым стратегияларын қолдану, қажетті ақпаратты таба білу;
3) жазылым:
мәтін бөлімдеріне (кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды) жоспар құру, хат, хабарлама, жарнаманы жанрлық ерекшеліктеріне сәйкес жазу, сюжетті суреттер негізінде әңгіме жазу, эссенің бөлімдерін меңгеру (кіріспе, негізгі бөлім, қорытынды), мекен мен оқиғаны сипаттайтын не суреттейтін эссе жазу;
4) әдеби тіл нормалары:
орфографиялық норма: қазақ тілінің дыбыстар жүйесі, үндестік заңы, емле заңдылықтары;
орфоэпиялық норма: ілгерінді, кейінді, тоғыспалы ықпал;
лексикалық норма: сөздердің тура және ауыспалы мағынасы, көп мағыналы сөздер, синоним, омоним, антоним;
грамматикалық норма: туынды сөздер, күрделі сөздер, зат есімнің мағыналық түрлері, сын есім, шырай категориясы, сан есім, мағыналық түрлері, төл сөз бен төлеу сөз, автор сөзі;
пунктуациялық норма: төл сөз, төлеу сөз, автор сөзінің тыныс белгілерін дұрыс қолдану.
26. 6-сыныпқа арналған «Қазақ тілі» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) тыңдалым және айтылым:
көтерілген мәселені болжау, әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі көтерілген мәселені талдау, мәтін мазмұнын түсіну, детальді ақпаратты түсіну, жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау, жалпы және нақты сұрақтар, мәтін мазмұнын шынайы өмірмен байланыстыру, ресми сөздер мен тіркестерді, терминдерді орынды қолдану, диалогке қатысу;
2) оқылым:
мәтіннен негізгі және детальді ақпаратты анықтау, ауызекі сөйлеу мен көркем сөйлеуді тілдік құралдар арқылы тану, ауызекі сөйлеу мен көркем сөйлеудің құрылымдық және жанрлық ерекшеліктерін ажырату, мәтін негізінде нақтылау сұрақтарын құрастыру, оқылым стратегияларын қолдану, комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу, сілтеме жасау;
3) жазылым:
әртүрлі жанрдағы мәтіндер жазу үшін жоспар құру, мінездеме, өмірбаян, құттықтауды жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай жазу, графиктік мәтін құрастыру, эссе жазу барысында абзацты жүйелі құрастыру, «келісу, келіспеу» эссесін жазу, жинақы мәтін жазу, мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау;
4) әдеби тіл нормалары:
орфографиялық норма: жеке, бірге, бөлек, дефис арқылы жазылатын сөздер;
орфоэпиялық норма: сөз екпіні, тіркес екпіні, логикалық екпін;
лексикалық норма: көнерген сөз, эвфемизим, дисфемизм, неологизм, термин, диалект сөз, кәсіби сөз, табу сөздер;
грамматикалық норма: есімдік, етістік, етіс түрлері, салт және сабақты етістік, үстеу, үстеудің мағыналық түрлері;
пунктуациялық норма: қазақ тіліндегі тыныс белгінің түрлері, даралаушы тыныс белгілері.
27. 7-сыныпқа арналған «Қазақ тілі» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) тыңдалым және айтылым:
мәтін негізінде оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау, әлеуметтік-қоғамдық, оқу-еңбек тақырыптарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас, жаңалық, ән, көркем әдеби шығармалардан үзінді) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау, факті мен көзқарасты ажырату, дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау, дәлелді жауап беру, салыстыру, талқылау, коммуникативтік жағдаятқа сай көркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста тез және дұрыс шешім қабылдай білу;
2) оқылым:
мәтіндік және графиктік ақпаратты интерпретациялау, тілдік құралдар арқылы публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін тану, хроника, хабар, очерктердің және кеңсе құжаттарының қызметтік жазбалардың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату, мәтіннің тақырыбын, құрылымын, мақсатты аудиториясын, тілдік ерекшеліктерін талдау, мәтін негізінде проблемалық сұрақтар құрастыра білу, комментарий жасау, іріктеп оқу, зерттеп оқу, сілтеме жасау;
3) жазылым:
күрделі жоспар құру, шағын мақала, нұсқаулық, әңгіме құрастырып жазу, графиктік мәтін түрінде берілген процесті сипаттап жазу, дискуссивті эссе жазу, жинақы мәтін жазу, мәтін негізінде лексикалық түзетулер енгізу, редакциялау;
4) әдеби тіл нормалары:
орфографиялық норма: жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай жазу;
орфоэпиялық норма: сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп қолдану;
лексикалық норма: фразеологизм, мақал-мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану;
грамматикалық норма: есімше, көсемше, тұйық етістік, шақ, рай түрлері, еліктеу сөздер, шылау түрлері, одағай, оқшау сөздер;
пунктуациялық норма: сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы және ерекшелеуші) дұрыс қолдану.
28. 8-сыныпқа арналған «Қазақ тілі» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) тыңдалым және айтылым:
дәйексөз, үзінді негізінде мәселені болжау, әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау, астарлы ойды анықтау, тұрмыстық, әлеуметтік мәтіндерді талдау арқылы негізгі ойды анықтау, перифраз түрінде берілген сұрақтар арқылы мәтіннен қажетті ақпаратты таба білу, көтерілген мәселе бойынша ой тұжырымдау, коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу;
2) оқылым:
тұтас және аралас мәтіндердегі ақпаратты салыстыру, тілдік құралдар арқылы публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін тану, мақала, аннотация, презентация құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату, ғылыми және публицистикалық стильде жазылған мәтіндерді талдау, сілтеме жасау;
3) жазылым:
тезистік жоспар құру, мақала, аннотация, тезис құрастырып жазу, графиктік мәтіндердегі деректердің маңызды тұстарын анықтап жазу, аргументативті эссе жазу, бұқаралық ақпарат құралдары материалдары негізінде стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын талдап, стильдік түзетулер жасау, редакциялау;
4) әдеби тіл нормалары:
орфографиялық норма: бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу;
орфоэпиялық норма: әуен, әуез, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану;
лексикалық норма: сөздік қор мен сөздік құрам;
грамматикалық норма: сөз тіркестерінің байланысу тәсілдері мен түрлері, есімді және етістікті сөз тіркестері, тұрлаулы және тұрлаусыз сөйлем мүшелері, сөйлемнің бірыңғай мүшелері мен айқындауыш мүшелері, жай сөйлем, жай сөйлемнің айтылу мақсатына қарай бөлінуі;
пунктуациялық норма: қабаттаса қолданылатын тыныс белгілері.
29. 9-сыныпқа арналған «Қазақ тілі» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) тыңдалым және айтылым:
әртүрлі жанрдағы орта көлемді мәтіндердегі мақсатты аудитория мен тілдік құралдардың рөлін талдау, тыңдалған мәтіндегі ақпаратты өмірлік мәселелермен байланыстыра білу, мәтіннің мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау, мәтінде айтылған ойға өз көзқарасын білдіру, сыни тұрғыдан баға беру;
2) оқылым:
тұтас емес мәтіндердегі мәліметтерді салыстыру, өңдеу, қазақ тілі стильдері мен шешендік сөздің түрлерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану, мақала, аннотация, презентация, тезистердің құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату, әртүрлі стильдегі мәтіндердің қызметін, құрылымын, ерекшелігін салыстыру, белгілі бір мақсат үшін оқылым стратегияларын тиімді қолдана білу, ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтар, ғылыми еңбектерден алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау;
3) жазылым:
күрделі жоспар құру, әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру, жағдаятты талқылау, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе), перифраз тәсілдері арқылы жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу, тұтас емес (кесте, диаграмма, сызба, сурет) мәтіндердегі мәліметтерді салыстыру, өңдеу;
4) әдеби тіл нормалары:
орфографиялық норма: жинақталған материалдар негізінде көзделген мақсатқа сәйкес ауызша және жазбаша мәтіндер үшін күрделі жоспар құру, мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру, мәтін құрылымын сақтай отырып, бірнеше графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректерді салыстыру, маңызды тұстары мен үрдістерді (тенденция) анықтап жазу, эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, көтерілген мәселе бойынша екіжақты пікірді немесе жағдаятты талқылау, біреуіне таңдау жасап, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе, оқылым және тыңдалым материалдары бойынша автордың негізгі ойын сақтай отырып, перифраз тәсілдері арқылы жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу, жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау;
орфоэпиялық норма: мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу;
лексикалық норма: лексикалық стилистика заңдылықтарын дұрыс қолдану;
грамматикалық норма: құрмалас сөйлем жасалу жолдарын, түрлерін білу, салалас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану, сабақтас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану, аралас құрмалас сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, қолдану;
пунктуациялық норма: құрмалас сөйлемнің тыныс белгілерін (даралаушы, ерекшелеуші, ойдың аражігін ажырататын) ережеге сай қолдану.
2-параграф. Оқыту мақсаттарының жүйесі

30. Бағдарламада «оқыту мақсаттары» сан мен әріптен тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, әріппен берілген белгі сөйлеу әрекетінің дағдысын (тыңдалым және айтылым, оқылым, жазылым, әдеби тіл нормалары), әріппен қоса берілетін сандар бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. 7.2.1.2 кодында: «7» – сынып, «2.1» – бөлім мен бөлімше, «2» – оқыту мақсатының реттік саны.


31. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген.
1) тыңдалым және айтылым:



Білім алушылар:




5-сынып

6-сынып

7-сынып

8-сынып

9-сынып

1.Болжау

5.1.1.1
тірек сөздер мен ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжау

6.1.1.1
мәтіннің атауын талқылау және алғашқы бөлігін тыңдау арқылы көтерілетін мәселені болжау

7.1.1.1
мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау

8.1.1.1
мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау

9.1.1.1
мәтін мазмұны бойынша дайындалған сұрақтарға болжаммен жауап беру, түпнұсқамен салыстыру

2.Әртүрлі жанрдағы мәтіндерді талдау



5.1.2.1
әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени, тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (ән мәтіні, хабарлама, жарнама, хабарландыру) көтерілген мәселені түсіндіру

6.1.2.1
әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (нұсқаулық, құттықтау, хабарландыру, өмірбаян, жаңалық, интервью) көтерілген мәселені талдау

7.1.2.1
әлеуметтік-қоғамдық, оқу-еңбек тақырып-тарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас, жаңалық, ән, көркем әдеби шығармалар дан үзінді+) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау

8.1.2.1
әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау

9.1.2.1
қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланыс
ты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (дәріс, интервью, пікірталас, мақала, Жолдау) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау

3.
Мәтіннен ақпаратты анықтау



5.1.3.1
тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау



6.1.3.1
тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, детальді ақпаратты анықтау

7.1.3.1
тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу

8.1.3.1
тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау

9.1.3.1
тыңдалған мәтіндегі ақпаратты өмірлік мәселелермен байланыстыра білу

4.
Негізгі ойды анық
тау



5.1.4.1
тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау

6.1.4.1
мәтіннің құрылымдық ерекшелігіне назар аудара отырып, жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды
анықтау

7.1.4.1
мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау

8.1.4.1
мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау

9.1.4.1
мәтіннің мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау

5.
Тыңдалым материалы бойынша жауап беру және бағалау



5.1.5.1
тыңдалған мәтін мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру, көтерілген мәселе бойынша өз ойын білдіру

6.1.5.1
тыңдалған мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап беру, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру

7.1.5.1
проблемалық сұрақтарға тыңдалған мәтіннен деректер келтіре отырып, дәлелді жауап беру, өз жауабын өзгенің жауабымен салыстыру, талқылау

8.1.5.1
перифраз түрінде берілген сұрақтар арқылы мәтіннен қажетті ақпаратты таба білу, көтерілген мәселе бойынша ой тұжырымдау

9.1.5.1
мәтіндегі айтылған ойға өз көзқарасын білдіреді, сыни тұрғыдан баға беріп айту

6.
Сөйлеу мәдениетін дамыту



5.1.6.1
коммуникатив
тік жағдаятқа сай эмоционалды сөздерді, дауыс ырғақтары арқылы қыстырма, қаратпа, одағай сөздерді еркін қолданып, диалогке даярлықсыз қатысу, өз пікірін білдіру

6.1.6.1
коммуникативтік жағдаятқа сай
ресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді
орынды қолданып, диалогке қатысу, ойын анық жеткізу

7.1.6.1
коммуникативтік жағдаятқа сай
көркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста тез және дұрыс шешім қабылдай білу

8.1.6.1
коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу



9.1.6.1
қоғамдық-саяси, ғылыми, коммуникативтік жағдаятқа сай тиісті сөздер мен фразаларды таңдау,орта көлемді монолог дайындау



2) оқылым:








5-сынып

6-сынып

7-сынып

8-сынып

9-сынып

1.
Ақпаратты түсіну

5.2.1.1
мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты түсіну, анықтау

6.2.1.1
мәтіннен негізгі және қосымша, детальді ақпаратты анықтау, түсіндіру

7.2.1.1
мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау

8.2.1.1
тұтас және аралас мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, сурет) ақпараттарды салыстыру

9.2.1.1
тұтас емес (кесте, диаграмма, сызба, сурет) мәтіндердегі мәліметтерді салыстыру, өңдеу

2.
Мәтіннің стильдік
ерекшелігін тану



5.2.2.1
лексиканың ауызекі сөйлеу және жазба стильдік айырмашылықтарын мәтіндер арқылы тану

6.2.2.1
ауызекі сөйлеу және көркем сөйлеудің стильдік ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану

7.2.2.1
публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану

8.2.2.1
публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану

9.2.2.1
қазақ тілі стильдері мен шешендік сөздің түрлерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану

3.
Мәтіннің жанрлық ерекшелігін ажырату



5.2.3.1
хат, хабарлама, жарнама, нұсқаулық, хабарландырудың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату



6. 2.3.1
ауызекі сөйлеу этикеттері мен көркем сөйлеудің құрылымдық және
жанрлық ерекшеліктерін ажырату



7.2.3.1
хроника, хабар, очерктердің және кеңсе құжаттарының, қызметтік жазбалардың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

8.2.3.1
мақала, аннотация, презентация, құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату



9.2.3.1
мақала, аннотация, презентация, тұжырымдамалар, тезистердің құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

4.
Мәтіндерге салыстырмалы анализ жасау

5.2.4.1
ауызекі стильдегі мәтіндердің
мазмұнын, тақырыбын және тілдік құралдарын салыстыру

6.2.4.1
ауызекі және ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшелігін салыстыру

7.2.4.1
идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау

8.2.4.1
тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау

9.2.4.1
әртүрлі стильдегі мәтіндердің тақырыбын, қызметін, құрылымын, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау

5.
Мәтін бойынша сұрақтар құрастыра білу



5.2.5.1
мәтін мазмұнын түсінуге, нақты ақпараттарды анықтауға бағытталған сұрақтар құрастыру

6.2.5.1
мәтіннен негізгі және қосымша ақпаратты, көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру

7.2.5.1
мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру

8.2.5.1
перифразаның түрлі тәсілдерін қолдана отырып, мәтін бойынша сұрақтар құрастыру

9.2.5.1
мәтінде көтерілген мәселеге оқырманның қарым-қатынасын анықтауға арналған талқылау сұрақтарын құрастыру

6.
Оқылым стратегияларын қолдану

5.2.6.1
оқылым стратегияларын қолдану:
жалпы мазмұнын түсіну үшін оқу, нақты ақпаратты табу үшін оқу

6.2.6.1
оқылым стратегияларын қолдану:
комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

7.2.6.1
оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, зерттеп оқу

8.2.6.1
оқылым стратегияларын қолдану:
комментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу

9.2.6.1
белгілі бір мақсат үшін оқылым стратегияларын тиімді қолдана білу

7. Әртүрлі ресурс көздерінен қажетті ақпарат алу

5.2.7.1
энциклопедия
лар, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпаратты ала білу

6.2.7.1
энциклопе
дия, сөздік, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпараттарды алу, авторына сілтеме жасау

7.2.7.1
ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау

8.2.7.1
ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

9.2.7.1
ғаламтор, энциклопе
дия, газет-журналдар, оқулықтар, ғылыми еңбектерден алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

3) жазылым:








5-сынып

6-сынып

7-сынып

8-сынып

9-сынып

1. Жоспар құру

5.3.1.1
берілген мәтінге сәйкес кіріспе, негізгі және қорытынды бөлімдерді қамтитын қарапайым жоспар құру

6.3.1.1
әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, қарапайым жоспар құру

7.3.1.1
әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру

8.3.1.1
тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру

9.3.1.1
жинақталған материалдар негізінде көзделген мақсатқа сәйкес ауызша және жазбаша мәтіндер үшін күрделі жоспар құру

2. Әртүр
лі жанрда мәтіндер құрастыру

5.3.2.1
жанрлық ерекшеліктеріне сай ресімделуі мен құрылымын сақтап, хат, жарнама, хабарландыру құрастырып жазу

6.3.2.1
жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып, мінездеме, құттықтау, өмірбаян құрастырып жазу

7.3.2.1
жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақала, нұсқаулық, әңгіме құрастырып жазу

8.3.2.1
жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, мақала, аннотация, тезис құрастырып жазу

9.3.2.1
мақсатты аудитория
ның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру

3.
Жазба жұмыстарын әртүрлі форма
да ұсыну

5.3.3.1
сюжетті суреттердің (фотосуреттер) желісі бойынша әңгіме құрастыру

6.3.3.1
ұсынылған тақырып бойынша деректер жинақтай отырып, графиктік мәтін (диаграмма, кесте, сызба) түрінде құрастыру

7.3.3.1
мәтін құрылымын (кіріспе бөлім, жалпы мәлімет беру, детальді мәлімет беру) сақтай отырып, графиктік мәтін (шартты белгі, сурет, сызба) түрінде берілген процесті сипаттап жазу

8.3.3.1
мәтін құрылымын сақтай отырып, графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректердің маңызды тұстарын анықтап жазу

9.3.3.1
мәтін құрылымын сақтай отырып, бірнеше графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректерді салыстыру, маңызды тұстары мен үрдістерді (тенденция) анықтап жазу

4.
Эссе жазу

5. 3.4.1
эссенің кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдерін сақтай отырып, өзіне таныс адамды, белгілі бір мекен мен оқиғаны сипаттап не суреттеп жазу

6.3.4.1
эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу
себептерін айқын көрсетіп жазу
(«келісу, келіспеу» эссесі)

7.3.4.1
эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу
(дискуссивті эссе)

8.3.4.1
эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу
(аргументативті эссе)

9.3.4.1
эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, көтерілген мәселе бойынша екіжақты пікірді немесе жағдаятты талқылау, біреуіне таңдау жасап, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

5. Оқылым және тыңдалым материалдары негізінде жинақы мәтін (компрессия) жазу

5.3.5.1
оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ақпараттарды сақтай отырып, жинақы мәтін жазу

6.3.5.1
оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ойды білдіретін сөйлемдерді іріктей отырып, жинақы мәтін жазу

7.3.5.1
оқылым және тыңдалым материалдары бойынша тірек сөздер мен сөз тіркестерін синонимдік қатармен ауыстыра отырып, жинақы мәтін жазу

8.3.5.1
оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

9.3.5.1
оқылым және тыңдалым материалдары бойынша автордың негізгі ойын сақтай отырып, перифраз тәсілдері арқылы жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

6. Мәтіндерді түзету және редакциялау

5.3.6.1
мәтіндегі орфография
лық қателерді сөздіктерге сүйене отырып, түзету және редакциялау

6.3.6.1 мәтіндегі орфография
лық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау

7.3.6.1
мәтіндегі сөздердің тақырыпқа сай орынды қолданылуын тексеру,
синонимдік қатармен ауыстыра отырып, лексикалық түзетулер енгізу, редакциялау

8.3.6.1
БАҚ материалдары негізінде стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын талдап, стильдік түзетулер жасау, редакциялау

9.3.6.1
жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакция
лау

4) әдеби тіл нормаларын сақтау:





1. Орфографиялық норма



5.4.1.1
қазақ тілінің дыбыстар жүйесін, үндестік заңын, емлелік ерекшеліктерін ескере отырып, орфографиялық нормаға сай жазу

6.4.1.1 тақырып бойынша жеке сөздер, бірге, бөлек және дефис арқылы жазылатын сөздерді орфография
лық нормаға сай жазу

7.4.1.1
жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфография-лық нормаға сай жазу

8.4.1.1
тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу

9.4.1.1 мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу

2.
Орфоэпия
лық норма

5.4.2.1
сөз ішіндегі және сөз аралығындағы ілгерінді, кейінді және тоғыспалы ықпал заңдылықтарына сәйкес айта білу

6.4.2.1
екпіннің түрлерін (сөз екпіні, тіркес екпіні, логикалық екпін) сөз және сөйлем ішінде орынды қолдану

7.4.2.1
сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп қолдану

8.4.2.1
сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, әуез, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану

-

3.
Лексика
лық норма

5.4.3.1
тура және ауыспалы мағыналы сөздерді, көп мағыналы сөздер, омоним, антоним, синонимдерді көркемдік ерекшеліктеріне сай қолдану

6.4.3.1
көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, неологизм, термин, диалект сөз, кәсіби сөз, табу сөздердің қолданыс аясын түсіну және ажырата білу

7.4.3.1
фразеологизм, мақал-мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану

8.4.3.1
сөздік қор және сөздік құрам ерекшеліктерін түсініп қолдану

9.4.3.1
стильдік ерекшеліктерге сай тілдік бірліктерді дұрыс қолдана білу

4.
Граммати
калық норма

5.4.4.1
жұрнақ арқылы жасалған туынды сөздерді және күрделі сөздерді ауызша және жазбаша тілдесім барысында қолдану;
5.4.4.2
зат есімдердің мағыналық түрлерін мәнмәтін аясында жалғаулар арқылы түрлендіріп қолдану;
5.4.4.3
сын есімдердің, шырай түрлерінің көркемдік ерекшелігін тану, сын есімді зат есім орнына қолдана білу;
5.4.4.4
сан есімнің мағыналық түрлерін ажырата білу, сан есімді зат есім орнына қолдана білу;
5.4.4.5
төл сөз, төлеу сөз, автор сөзінің жасалу жолдарын, қызметін білу, төл сөзді төлеу сөзге айналдыру

6.4.4.1 сөйлемдегі есімдіктің қызметін түсіну, есімдікті зат есім, сын есімнің орнына қолдану;
6.4.4.2 етістіктің етіс түрлері мен салт-сабақты етістіктердің тіркесімдік мүмкіндігін ауызша және жазбаша тілдесім барысында қолдану;
6.4.4.3 үстеудің мағыналық түрлерін ажырату, синонимдік қатарларын түрлендіріп қолдану

7.4.4.1
етістіктің есімше, көсемше, тұйық етістік, шақ, рай түрлерін тілдесім барысында қолдану;
7.4.4.2 еліктеуіш сөздердің мәнмәтіндегі қолданысын түсіну.
7.4.4.3
шылау түрлерін ажырата білу, орынды қолдану;
7.4.4.4
одағай түрлерін ажырата білу, қолдану;
7.4.4.5
оқшау сөздердің қызметін түсіну, ажырата білу

8.4.4.1
сөз тіркесінің байланысу тәсілдері мен түрлері, есімді, етістікті сөз тіркестерін ажырату, қолдану;
8.4.4.2
тұрлаулы және тұрлаусыз сөйлем мүшелерінің сөйлем жасаудағы өзіндік орнын, қызметін түсініп қолдану;
8.4.4.3
сөйлем ішінде бірыңғай мүшелер мен айқындауыш мүшелерді қолдана білу;
8.4.4.4
жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану

9.4.4.1 құрмалас сөйлем жасалу жолдарын, түрлерін білу;
9.4.4.2 салалас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану;
9.4.4.3 сабақтас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану;
9.4.4.4 аралас құрмалас сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, қолдану



5.
Пунктуациялық норма

5.4.5.1
төл сөз, төлеу сөз, автор сөзінің тыныс белгілерін дұрыс қолдану

6.4.5.1
қазақ тіліндегі тыныс белгілерінің түрлері мен қызметін (даралаушы) түсіну, дұрыс қолдану

7.4.5.1
сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы және ерекшелеуші) дұрыс қолдану

8.4.5.1
сөйлем соңында қабаттасып қойылатын тыныс белгілерін дұрыс қолдану

9.4.5.1 құрмалас сөйлемнің тыныс белгілерін (даралаушы, ерекшелеуші, ойдың аражігін ажырататын) ережеге сай қолдану

32. -тоқсандағы бөлімдер мен бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.


33. Осы оқу бағдарламасы Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Қазақ тілі» оқу пәнінен оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспарға (оқыту қазақ тілінде) сәйкес іске асырылады.
3-параграф. Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Қазақ тілі» оқу пәні бойынша оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспар
(оқыту қазақ тілінде)
1) 5-сынып:



Лексика-грамматикалық бөлімдер

Грамматикалық
материал

Тақырыптар/ жоспардың мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

1. Мәдениет: тіл және қарым-қатынас.
Фонетика

Дауысты, дауыссыз дыбыстардың емлесі.
Үндестік заңы.
Орфографиялық норма

Тыңдалым және айтылым

5.1.1.1 тірек сөздер мен ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжау;
5.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру, көтерілген мәселе бойынша өз ойын білдіру

Оқылым

5.2.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты түсіну, анықтау;
5.2.2.1 лексиканың ауызекі сөйлеу және жазба стильдік айырмашылықтарын мәтіндер арқылы тану

Жазылым

5.3.1.1 берілген мәтінге сәйкес кіріспе, негізгі және қорытынды бөлімдерді қамтитын қарапайым жоспар құру;
5.3.4.1 эссенің кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдерін сақтай отырып, өзіне таныс адамды, белгілі бір мекен мен оқиғаны сипаттап не суреттеп жазу

Әдеби тіл нормалары

5.4.1.1 қазақ тілінің дыбыстар жүйесін, үндестік заңын, емлелік ерекшеліктерін ескере отырып, орфографиялық нормаға сай жазу

2. Киіну. Сән. Талғам.
Фонетика

Дыбыс үндестігі



Тыңдалым және айтылым

5.1.2.1 әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени, тақырыптарға байланысты диалог,монологтердегі (ән мәтіні, жарнама) көтерілген мәселені түсіндіру;
5.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау

Оқылым

5.2.3.1 жарнама құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
5.2.5.1 мәтін мазмұнын түсінуге, нақты ақпараттарды анықтауға бағытталған сұрақтар құрастыру

Жазылым

5.3.2.1 жанрлық ерекшеліктеріне сай ресімделуі мен құрылымын сақтап, жарнама құрастырып жазу;
5.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық қателерді сөздіктерге сүйене отырып, түзету және редакциялау

Әдеби тіл нормалары

5.4.2.1 сөз ішіндегі және сөз аралығындағы ілгерінді, кейінді және тоғыспалы ықпал заңдылықтарына сәйкес айта білу

3. Отбасылық дәстүрлер мен мерекелер. Лексика



Сөз және оның мағынасы



Тыңдалым және айтылым

5.1.2.1 әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени, тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (ән мәтіні, хабарлама) көтерілген мәселені түсіндіру;
5.1.4.1 тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

5.2.4.1 ауызекі стильдегі мәтіндердің мазмұнын, тақырыбын және тілдік құралдарын салыстыру;
5.2.3.1 хаттың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

5.3.2.1 жанрлық ерекшеліктеріне сай ресімделуі мен құрылымын сақтап, хат құрастырып жазу;
5.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ақпараттарды сақтай отырып, жинақы мәтін жазу

Әдеби тіл нормалары

5.4.3.1 тура және ауыспалы мағыналы сөздерді, көп мағыналы сөздеркөркемдік ерекшеліктеріне сай қолдану

2- -тоқсан

4. Жануарлар әлемі мен өсімдіктер дүниесі.
Лексика

Омоним. Синоним. Антоним

Тыңдалым және айтылым

5.1.2.1 әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (хабарландыру) көтерілген мәселені түсіндіру;
5.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау

Оқылым

5.2.1.1 мәтіндегі негізгі және қосымша ақпаратты түсіну, анықтау;
5.2.3.1 хабарландырудың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

5.3.2.1 жанрлық ерекшеліктеріне сай ресімделуі мен құрылымын сақтап хабарландыру құрастырып жазу;
5.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық қателерді сөздіктерге сүйене отырып, түзету және редакциялау

Әдеби тіл нормалары

5.4.3.1 омоним, антоним, синонимдерді көркемдік ерекшеліктеріне сай қолдану

5. Бос уақыт және хобби. Морфология

Сөздің жасалу жолдары

Тыңдалым және айтылым

5.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру, көтерілген мәселе бойынша өз ойын білдіру;
5.1.2.1 әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени, тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (хабарландыру) көтерілген мәселені түсіндіру

Оқылым

5.2.2.1 лексиканың ауызекі сөйлеу және жазба стильдік айырмашылықтарын мәтіндер арқылы тану;
5.2.3.1 хабарлама құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

5.3.4.1 эссенің кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдерін сақтай отырып, өзіне таныс адамды, белгілі бір мекен мен оқиғаны сипаттап не суреттеп жазу;
5.3.1.1 берілген мәтінге сәйкес кіріспе, негізгі және қорытынды бөлімдерді қамтитын қарапайым жоспар құру;
5.3.2.1 жанрлық ерекшеліктеріне сай ресімделуі мен құрылымын сақтап, хабарландыру құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары

5.4.4.1 жұрнақ арқылы жасалған туынды сөздерді және күрделі сөздерді ауызша және жазбаша тілдесім барысында қолдану

3-тоқсан

6. Қиял әлемі.
Морфология

Сөздің топтары. Зат есім. Зат есімнің мағыналық түрлері. Зат есімнің түрленуі



Тыңдалым және айтылым

5.1.1.1 тірек сөздер мен ұсынылған иллюстрациялар арқылы тақырыпты болжау;
5.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру, көтерілген мәселе бойынша өз ойын білдіру

Оқылым

5.2.2.1 лексиканың ауызекі сөйлеу және жазба стильдік айырмашылықтарын мәтіндер арқылы тану;
5.2.5.1 мәтін мазмұнын түсінуге, нақты ақпараттарды анықтауға бағытталған сұрақтар құрастыру;
5.2.7.1 энциклопедиялар, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпаратты ала білу

Жазылым

5.3.4.1эссенің кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдерін сақтай отырып, өзіне таныс адамды, белгілі бір мекен мен оқиғаны сипаттап не суреттеп жазу;
5.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық қателерді сөздіктерге сүйене отырып, түзету және редакциялау

Әдеби тіл нормалары

5.4.2.2 зат есімдердің мағыналық түрлерін мәнмәтін аясында жалғаулар арқылы түрлендіріп қолдану

7. Көлік және жол белгілері.
Морфология



Сан есім. Сан есімнің мағыналық түрлері. Сан есімнің заттануы

Тыңдалым және айтылым

5.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, негізгі және қосымша ақпаратты анықтау;
5.1.4.1 тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

5.2.3.1 нұсқаулық құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
5.2.5.1 мәтін мазмұнын түсінуге, нақты ақпараттарды анықтауға бағытталған сұрақтар құрастыру

Жазылым

5.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ақпараттарды сақтай отырып, жинақы мәтін жазу;
5.3.3.1 сюжетті суреттердің (фотосуреттер) желісі бойынша әңгіме құрастыру

Әдеби тіл нормалары

5.4.4.4 сан есімнің мағыналық түрлерін ажырата білу, сан есімді зат есім орнына қолдана білу

8. Адамның сырт келбеті мен мінезі.
Морфология

Сын есім.
Сын есімнің мағыналық түрлері.
Сын есімнің шырайлары.
Сын есімнің заттануы

Тыңдалым және айтылым

5.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай эмоционалды сөздерді, дауыс ырғақтары арқылы қыстырма, қаратпа, одағай сөздерді еркін қолданып, диалогке даярлықсыз қатысу, өз пікірін білдіру;
5.1.4.1 тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

5.2.4.1 ауызекі стильдегі мәтіндердің мазмұнын, тақырыбын және тілдік құралдарын салыстыру;
5.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: жалпы мазмұнын түсіну үшін оқу, нақты ақпаратты табу үшін оқу

Жазылым

5.3.3.1сюжетті суреттердің (фотосуреттер) желісі бойынша әңгіме құрастыру;
5.3.1.1 берілген мәтінге сәйкес кіріспе, негізгі және қорытынды бөлімдерді қамтитын қарапайым жоспар құру

Әдеби тіл нормалары

5.4.4.3 сын есімдердің, шырай түрлерінің көркемдік ерекшелігін тану, сын есімді зат есім орнына қолдана білу

4-тоқсан

9. Аспан әлемінің құпиялары.
Синтаксис



Төл сөз.
Автор сөзі.
Төлеу сөз.
Төл сөзді төлеу сөзге айналдыру жолдары

Тыңдалым және айтылым

5.1.4.1 тірек сөздер мен жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау;
5.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай эмоционалды сөздерді, дауыс ырғақтары арқылы қыстырма, қаратпа, одағай сөздерді еркін қолданып, диалогке даярлықсыз қатысу, өз пікірін білдіру

Оқылым

5.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: жалпы мазмұнын түсіну үшін оқу, нақты ақпаратты табу үшін оқу;
5.2.7.1 энциклопедиялар, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпаратты ала білу

Жазылым

5.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ақпараттарды сақтай отырып, жинақы мәтін жазу;
5.3.4.1 эссенің кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдерін сақтай отырып, өзіне таныс адамды, белгілі бір мекен мен оқиғаны сипаттап не суреттеп жазу

Әдеби тіл нормалары

5.4.5.5 төл сөз, төлеу сөз, автор сөзінің жасалу жолдарын, қызметін білу, төл сөзді төлеу сөзге айналдыру

10. Саяхат және демалыс.
Синтаксис



Төл сөз бен автор сөзінің тыныс белгілері

Тыңдалым және айтылым

5.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны негізінде сұрақтарға жауап беру, көтерілген мәселе бойынша өз ойын білдіру;
5.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай эмоционалды сөздерді, дауыс ырғақтары арқылы қыстырма, қаратпа, одағай сөздерді еркін қолданып, диалогке даярлықсыз қатысу, өз пікірін білдіру

Оқылым

5.2.7.1 энциклопедиялар, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпаратты ала білу;
5.2.4.1 ауызекі стильдегі мәтіндердің мазмұнын, тақырыбын және тілдік құралдарын салыстыру;
5.2.3.1 хаттың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

5.3.3.1 сюжетті суреттердің (фотосуреттер) желісі бойынша әңгіме құрастыру;
5.3.2.1 жанрлық ерекшеліктеріне сай ресімделуі мен құрылымын сақтап, хат құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары



5.4.4.5 төл сөз, төлеу сөз, автор сөзінің жасалу жолдарын, қызметін білу, төл сөзді төлеу сөзге айналдыру;
5.4.5.5 төл сөз, төлеу сөз, автор сөзінің тыныс белгілерін дұрыс қолдану

2) 6-сынып:





Лексика-грамматикалық бөлімдер

Грамматикалық
материал

Тақырыптар/ жоспардың мазмұны

Оқыту мақсаттары.
Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

1. Қазақстандағы көрікті жерлер.
Лексикография



Орфографиялық норма.
Орфографиялық сөздік



Тыңдалым
және айтылым

6.1.1.1 мәтіннің атауын талқылау және алғашқы бөлігін тыңдау арқылы көтерілетін мәселені болжау;
6.1.4.1 мәтіннің құрылымдық ерекшелігіне назар аудара отырып, жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

6.2.2.1 ауызекі сөйлеу және көркем сөйлеудің стильдік ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
6.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

Жазылым

6.3.3.1 ұсынылған тақырып бойынша деректер жинақтай отырып, графиктік мәтін (диаграмма, кесте, сызба) түрінде құрастыру;
6.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ойды білдіретін сөйлемдерді іріктей отырып, жинақы мәтін жазу

Әдеби тіл нормалары



6.4.1.1 тақырып бойынша жеке сөздер, бірге, бөлек және дефис арқылы жазылатын сөздерді орфографиялық нормаға сай жазу

2. Ұлттық және отбасылық құндылықтар. Фонетика

Екпін,оның түрлері



Тыңдалым және айтылым

6.1.4.1 мәтіннің құрылымдық ерекшелігіне назар аудара отырып, жетекші сұрақтар арқылы негізгі ойды анықтау;
6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (құттықтау, интервью) көтерілген мәселені талдау

Оқылым

6.2.2.1 ауызекі сөйлеу және көркем сөйлеудің стильдік ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
6.2.5.1 мәтіннен негізгі және қосымша ақпаратты, көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру

Жазылым

6.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып мінездеме, құттықтауқұрастырып жазу;
6.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау

Әдеби тіл нормалары

6.4.2.1 екпіннің түрлерін (сөз екпіні, тіркес екпіні, логикалық екпін) сөз және сөйлем ішінде орынды қолдану

3. Әлемнің жеті кереметі.
Лексикография

Орфографиялық норма.
Орфографиялық сөздік

Тыңдалым және айтылым

6.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, детальді ақпаратты анықтау;
6.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап беру, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру

Оқылым

6.2.1.1 мәтіннен негізгі және қосымша, детальді ақпаратты анықтау, түсіндіру;
6.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

Жазылым

6.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, қарапайым жоспар құру;
6.3.4.1 эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу(«келісу, келіспеу» эссесі)

Әдеби тіл нормалары



6.4.1.1 тақырып бойынша жеке сөздер, бірге, бөлек және дефис арқылы жазылатын сөздерді орфографиялық нормаға сай жазу

2-тоқсан

4. Астана – мәдениет пен өнер ордасы.
Лексика

Неологизм сөздер. Термин сөздер. Диалект сөздер. Кәсіби сөздер

Тыңдалым және айтылым

6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (хабарландыру, жаңалық) көтерілген мәселені талдау;
6.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сайресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып, диалогке қатысу, ойын анық жеткізу

Оқылым

6.2.3.1 ауызекі сөйлеу этикеттері мен көркем сөйлеудің құрылымдық және жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
6.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, рөлге бөліп оқу

Жазылым

6.3.4.1 эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу («келісу, келіспеу» эссесі);
6.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау

Әдеби тіл нормалары

6.4.3.1 неологизм, термин, диалект сөз, кәсіби сөздердің қолданыс аясын түсіну және ажырата білу

5. Тарихи тұлғалар.
Лексика



Көнерген сөздер. Эвфемизм.
Дисфемизм.
Табу

Тыңдалым және айтылым

6.1.1.1 мәтіннің атауын талқылау және алғашқы бөлігін тыңдау арқылы көтерілетін мәселені болжау;
6.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап беру, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру

Оқылым

6.2.4.1 ауызекі және ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшелігін салыстыру;
6.2.7.1 энциклопедия, сөздік, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпараттарды алу, авторына сілтеме жасау

Жазылым

6.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, қарапайым жоспар құру;
6.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып, өмірбаян құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары

6.4.3.1 көнерген сөз, эвфемизм, дисфемизм, табу сөздердің қолданыс аясын түсіну және ажырата білу

3-тоқсан

6. Су – тіршілік көзі. Қазақстандағы өзен-көлдер.
Морфология

Есімдік, оның мағыналық түрлері

Тыңдалым және айтылым

6.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, детальді ақпаратты анықтау;
6.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап беру, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру

Оқылым

6.2.1.1 мәтіннен негізгі және қосымша, детальді ақпаратты анықтау, түсіндіру;
6.2.4.1 ауызекі және ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшелігін салыстыру

Жазылым

6.3.3.1 ұсынылған тақырып бойынша деректер жинақтай отырып, графиктік мәтін (диаграмма, кесте, сызба) түрінде құрастыру;
6.3.4.1 эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу («келісу, келіспеу» эссесі)

Әдеби тіл нормалары

6.4.4.1 сөйлемдегі есімдіктің қызметін түсіну, есімдікті зат есім, сын есімнің орнына қолдану

7. Спорт. Белгілі спорт жұлдыздары.
Морфология

Етістік, оның мағыналық түрлері.
Етіс түрлері

Тыңдалым және айтылым

6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (нұсқаулық, өмірбаян) көтерілген мәселені талдау;
6.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, детальді ақпаратты анықтау

Оқылым

6.2.1.1 мәтіннен негізгі және қосымша, детальді ақпаратты анықтау, түсіндіру;
6.2.4.1 ауызекі және ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшелігін салыстыру

Жазылым

6.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, қарапайым жоспар құру;
6.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып, мінездеме, өмірбаян құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары



6.4.4.2 етістіктің етіс түрлері мен салт-сабақты етістіктердің тіркесімдік мүмкіндігін ауызша және жазбаша тілдесім барысында қолдану

8. Қазақ халқының әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлері. Наурыз.
Морфология

Үстеу.
Үстеудің мағыналық түрлері



Тыңдалым және айтылым

6.1.1.1 мәтіннің атауын талқылау және алғашқы бөлігін тыңдау арқылы көтерілетін мәселені болжау;
6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (жаңалық, құттықтау) көтерілген мәселені талдау

Оқылым

6.2.3.1 ауызекі сөйлеу этикеттері мен көркем сөйлеудің құрылымдық және жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
6.2.7.1 энциклопедия, сөздік, балаларға арналған газет-журналдардан қажетті ақпараттарды алу, авторына сілтеме жасау

Жазылым

6.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай құрылымын сақтай отырып, құттықтау құрастырып жазу;
6.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау

Әдеби тіл нормалары



6.4.4.3 үстеудің мағыналық түрлерін ажырату, синонимдік қатарларын түрлендіріп қолдану

4-тоқсан

9. Әлемдегі ірі кітапханалар.
Морфология



Үстеу.
Үстеудің мағыналық түрлері

Тыңдалым және айтылым

6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (өмірбаян, хабарландыру) көтерілген мәселені талдау;
6.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сайресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып, диалогке қатысу, ойын анық жеткізу

Оқылым

6.2.4.1 ауызекі және ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшелігін салыстыру;
6.2.5.1 мәтіннен негізгі және қосымша ақпаратты, көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру

Жазылым

6.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша негізгі ойды білдіретін сөйлемдерді іріктей отырып, жинақы мәтін жазу;
6.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау

Әдеби тіл нормалары

6.4.4.3 үстеудің мағыналық түрлерін ажырату, синонимдік қатарларын түрлендіріп қолдану

10. Ғылым мен технология жетістіктері.
Пунктуация

Тыныс белгілерінің түрлері мен қызметі



Тыңдалым және айтылым

6.1.2.1 әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға байланысты диалог, монологтердегі (нұсқаулық, интервью) көтерілген мәселені талдау;
6.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сайресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен терминдерді орынды қолданып, диалогке қатысу, ойын анық жеткізу

Оқылым

6.2.2.1 ауызекі сөйлеу және көркем сөйлеудің стильдік ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
6.2.5.1 мәтіннен негізгі және қосымша ақпаратты, көтерілген мәселені анықтауға бағытталған нақтылау сұрақтарын құрастыру

Жазылым

6.3.3.1 ұсынылған тақырып бойынша деректер жинақтай отырып, графиктік мәтін (диаграмма, кесте, сызба) түрінде құрастыру;
6.3.4.1 эссе тақырыбынан ауытқымай, абзац түрлерін жүйелі құрастырып, көтерілген мәселе бойынша келісу-келіспеу себептерін айқын көрсетіп жазу («келісу, келіспеу» эссесі)

Әдеби тіл нормалары



6.4.5.1 қазақ тіліндегі тыныс белгілерінің түрлері мен қызметін (даралаушы) түсіну, дұрыс қолдану

3) 7-сынып:





Лексика-грамматикалық бөлімдері

Грамматикалық
материал

Тақырыптар/
жоспардың мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

1. Ауа райы және климаттық өзгерістер.
Фонетика

Интонация.
Кідіріс.
Логикалық екпін

Тыңдалым және айтылым

7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау;
7.1.4.1 мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

7.2.1.1 мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау;
7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру

Жазылым

7.3.3.1 мәтін құрылымын (кіріспе бөлім, жалпы мәлімет беру, детальді мәлімет беру) сақтай отырып, графиктік мәтін (шартты белгі, сурет, сызба) түрінде берілген процесті сипаттап жазу;
7.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша тірек сөздер мен сөз тіркестерін синонимдік қатармен ауыстыра отырып, жинақы мәтін жазу

Әдеби тіл нормалары



7.4.2.1 сөйлеу тіліндегі интонация, кідіріс, логикалық екпіннің мәнін түсініп қолдану

2. Көшпенділер мәдениеті.
Орфография



Шылаудың емлесі.
Орфография
лық норма



Тыңдалым және айтылым

7.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай тілдік құралдарды (көркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді) еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста шешім қабылдай білу

Оқылым

7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау

Жазылым

7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру;
7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақала құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары

7.4.1.1 жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай жазу

3. Денсаулық – зор байлық.
Лексика

Қанатты сөздер.
Фразеологизм. Мақал-мәтелдер



Тыңдалым және айтылым

7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу;

Оқылым

7.2.1.1 мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау;
7.2.2.1 публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;

Жазылым

7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, нұсқаулық құрастырып жазу;
7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе)

Әдеби тіл нормалары



7.4.3.1 фразеологизм, мақал-мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану

2-тоқсан

4. Сүйіспеншілік пен достық.
Морфология



Етістіктің есімше, көсемше түрлері.
Тұйық етістік

Тыңдалым және айтылым

7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау;
7.1.5.1 проблемалық сұрақтарға тыңдалған мәтіннен деректер келтіре отырып, дәлелді жауап беру, өз жауабын өзгенің жауабымен салыстыру, талқылау

Оқылым

7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;
7.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану: комментарий жасау, іріктеп оқу, зерттеп оқу

Жазылым

7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру;
7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе)

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.1 етістіктің есімше, көсемше түрлерін, тұйық етістікті тілдесім барысында қолдану

5. Музыка өнері және қазақтың киелі домбырасы.
Морфология

Етістіктің шақ түрлері.
Рай түрлері

Тыңдалым және айтылым

7.1.4.1 мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

7.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақала құрастырып жазу;
7.3.6.1 мәтіндегі сөздердің тақырыпқа сай орынды қолданылуын тексеру, синонимдік қатармен ауыстыра отырып, лексикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.1 етістіктің шақ, рай түрлерін тілдесім барысында қолдану

3-тоқсан

6. Ғаламтор ғаламаты.
Морфология



Шылау түрлері.
Шылау емлесі

Тыңдалым және айтылым

7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу;

Оқылым

7.2.1.1 мәтіндік және графиктік (кесте, диаграмма, сурет, шартты белгілер) ақпаратты интерпретациялау;
7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру

Жазылым

7.3.3.1 мәтін құрылымын (кіріспе бөлім, жалпы мәлімет беру, детальді мәлімет беру) сақтай отырып, графиктік мәтін (шартты белгі, сурет, сызба) түрінде берілген процесті сипаттап жазу;
7.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша тірек сөздер мен сөз тіркестерін синонимдік қатармен ауыстыра отырып, жинақы мәтін жазу

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.3 шылау түрлерін ажырата білу, орынды қолдану

7. Қазақстандағы ұлттар достастығы.
Морфология

Еліктеуіш сөз.
Бейнелеуіш сөз

Тыңдалым және айтылым

7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау;
7.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай тілдік құралдарды (көркем бейнелеуіш, эмоционалды-экспрессивті сөздерді және мақал-мәтелдер мен тұрақты тіркестерді) еркін қолданып, диалогке қатысу, пікірталаста шешім қабылдай білу

Оқылым

7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;
7.2.3.1 хроника, хабар, очерктердің және кеңсе құжаттарының қызметтік жазбалардың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе);
7.3.6.1 мәтіндегі сөздердің тақырыпқа сай орынды қолданылуын тексеру, синонимдік қатармен ауыстыра отырып, лексикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.2 еліктеуіш сөздердің мәнмәтіндегі қолданысын түсіну

8.Дұрыс тамақтану. Морфология

Одағай.
Одағай түрлері

Тыңдалым және айтылым

7.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, оқу-еңбек тақырыптарына байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (пікірталас, жаңалық) автор көзқарасы мен көтерілген мәселені талдау;
7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу

Оқылым

7.2.5.1 мәтін бойынша проблемалық сұрақтар құрастыру;
7.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру;
7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын әңгіме құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.4 одағай түрлерін ажырата білу, қолдану

4-тоқсан

9.Жеңіс күні. Ұлы ерлікке тағзым.
Морфология

Оқшау сөздің түрлері.
Оқшау сөздердің қызметі

Тыңдалым және айтылым

7.1.4.1 мәтін тақырыбы, сөйлеушінің дауыс ырғағы мен сөйлеу мәнері арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

7.2.2.1 публицистикалық және ресми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
7.2.3.1 хроника, хабар, очерктердің құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

7.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, күрделі жоспар құру;
7.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай көркемдегіш құралдарды орынды қолдана отырып, шағын мақала құрастырып жазу

Әдеби тіл нормалары

7.4.4.5 оқшау сөздердің қызметін түсіну, ажырата білу

10. Ғылыми фантастика.
Пунктуация

Сөйлем соңында қойылатын тыныс белгілер.
Сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілер

Тыңдалым және айтылым

7.1.1.1 мәтін үзінділерін тыңдай отырып, оқиғаның дамуы мен аяқталуын болжау;



Оқылым

7.2.4.1 идеясы ұқсас публицистикалық және көркем әдебиет стиліндегі мәтіндердің тақырыбы, құрылымы, мақсатты аудиториясы, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;
7.2.7.1 энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

7.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, тақырыпқа байланысты берілген мәселенің оңтайлы шешілу жолдары немесе себептеріне өз көзқарасын жазу (дискуссивті эссе)

Әдеби тіл нормасы

7.4.5.1 сөйлем соңында және сөйлем ішінде қойылатын тыныс белгілерін (даралаушы және ерекшелеуші) дұрыс қолдану

4) 8-сынып:





Лексика-грамматикалық бөлімдері

Грамматикалық
материал

Тақырыптар/ жоспардың мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

1. Көне түркі жазбалары және қазақ жазуы.
Орфография



Жалқы есім емлесі



Тыңдалым және айтылым

8.1.1.1 мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау;
8.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау

Оқылым

8.2.2.1 публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
8.2.3.1 мақала, аннотацияқұрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

8.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация) жазу;
8.3.6.1 БАҚ материалдары негізінде стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын талдап, стильдік түзетулер жасау, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

8.4.1.1 тақырып бойынша бас әріппен жазылатын күрделі-құрама атауларды орфографиялық нормаға сай жазу

2. Адамзаттық құндылықтар және әлем мәдениеті.
Фонетика

Сөйлеу ағымындағы әуен, әуез, тембр, қарқын, кідіріс

Тыңдалым және айтылым

8.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау;
8.1.4.1 мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау

Оқылым

8.2.4.1 тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау;
8.2.3.1 мақала, презентация құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

8.3.1.1 тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру;
8.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, мақала құрастырып жазу

Әдеби тіл нормасы

8.4.2.1 сөйлеу ағымындағы интонацияның құрамдас бөліктері: әуен, әуез, тембр, қарқын, кідірісті сөйлеу мәнеріне сай қолдану

2-тоқсан

3. Кәсіп пен еңбек. Болашақ мамандықтары.
Лексика

Сөздік қор. Сөздік құрам

Тыңдалым және айтылым

8.1.4.1 мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік) талдай отырып, негізгі ойды анықтау;
8.1.5.1 перифраз түрінде берілген сұрақтар арқылы мәтіннен қажетті ақпаратты таба білу, көтерілген мәселе бойынша ой тұжырымдау

Оқылым

8.2.1.1 тұтас және аралас мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, сурет) ақпараттарды салыстыру;
8.2.5.1 перифразаның түрлі тәсілдерін қолдана отырып, мәтін бойынша сұрақтар құрастыру

Жазылым

8.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректердің маңызды тұстарын анықтап жазу;
8.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)




Әдеби тіл нормасы

8.4.3.1 сөздік қор және сөздік құрам ерекшеліктерін түсініп қолдану

4. Ғарышты игеру жетістіктері.
Синтаксис

Сөз тіркесінің байланысу тәсілдері. Сөз тіркесінің
байланысу түрлері.
Сөз тіркесінің
түрлері

Тыңдалым және айтылым

8.1.3.1 мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау;
8.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

Оқылым

8.2.2.1 публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
8.2.3.1 мақала, презентация құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

8.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, аннотация, тезис құрастырып жазу;
8.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

Әдеби тіл нормасы

8.4.4.1 сөз тіркесінің байланысу тәсілдері мен түрлері, есімді, етістікті сөз тіркестерін ажырату, қолдану

3-тоқсан

5. Биоалуантүрлілік. Қызыл кітапқа енген жануарлар мен өсімдіктер.
Синтаксис

Сөйлемнің
тұрлаулы мүшелері. Сөйлемнің
тұрлаусыз мүшелері

Тыңдалым және айтылым

8.1.5.1 перифраз түрінде берілген сұрақтар арқылы мәтіннен қажетті ақпаратты таба білу, көтерілген мәселе бойынша ой тұжырымдау;
8.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

Оқылым

8.2.1.1 тұтас және аралас мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, сурет) ақпараттарды салыстыру;
8.2.4.1 тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау;
8.2.5.1 перифразаның түрлі тәсілдерін қолдана отырып, мәтін бойынша сұрақтар құрастыру

Жазылым

8.3.2.1 жанрлық және стильдік ерекшеліктеріне сай тілдік құралдарды орынды қолданып, мақалақұрастырып жазу;
8.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректердің маңызды тұстарын анықтап жазу

Әдеби тіл нормасы

8.4.4.2 тұрлаулы және тұрлаусыз сөйлем мүшелерінің сөйлем жасаудағы өзіндік орнын, қызметін түсініп қолдану

6. Қоршаған орта және энергия ресурстары.
Синтаксис

Сөйлемнің бірыңғай мүшелері. Сөйлемнің
айқындауыш мүшелер

Тыңдалым және айтылым

8.1.4.1 мәтінде көтерілген мәселені (тұрмыстық, әлеуметтік)талдай отырып, негізгі ойды анықтау;
8.1.6.1 коммуникативтік жағдаятқа сай ғылыми және халықаралық терминдерді, ғылыми деректерді орынды қолданып, диалог, монолог, полилогта өз ойын дәлелді, жүйелі жеткізу

Оқылым

8.2.2.1 публицистикалық және ғылыми стиль ерекшеліктерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану;
8.2.4.1 тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау

Жазылым

8.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу;
8.3.6.1 БАҚ материалдары негізінде стильдік ауытқуларды, орынсыз қолданылған сөз оралымдарын талдап, стильдік түзетулер жасау, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

8.4.4.3 сөйлем ішінде бірыңғай мүшелер және айқындауыш мүшелерді қолдана білу

7. Жасөспірім және заң.
Синтаксис

Сөйлемнің айтылу мақсатына қарай түрлері

Тыңдалым және айтылым

8.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау;
8.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау

Оқылым

8.2.3.1 мақала, презентацияқұрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
8.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану:
комментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу;
8.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

8.3.1.1 тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру;
8.3. 4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

Әдеби тіл нормасы

8.4.4.4 жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану

4-тоқсан

8. Театр өнері мен мәдениеті.
Синтаксис

Жай сөйлемнің түрлері

Тыңдалым және айтылым

8.1.2.1 әлеуметтік-қоғамдық, мәдени-тарихи тақырыптарға байланысты диалог, монолог, полилогтердегі (интервью, пікірталас үзінді) автор көзқарасы мен экспресивті-эмоционалды сөздердің рөлін талдау;
8.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпараттан астарлы ойды анықтау

Оқылым

8.2.4.1 тақырыбы ұқсас ғылыми және публицистикалық стильдегі мәтіндердің тақырыбын, түрлерін (әңгімелеу, сипаттау, талқылау), құрылымын салыстыра талдау;
8.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтардан алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

8.3.1.1 тақырып бойынша материал жинақтап, тезистік жоспар құру;
8.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша мәтіннің баяндау желісін сақтап, әр бөлігінен алынған ақпараттардан жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу

Әдеби тіл нормасы

8.4.4.4 жай сөйлемдерді айтылу мақсаты мен құрылымдық ерекшелігіне сай қолдану

9. Қазақстандағы туризм және экотуризм.
Пунктуация

Сөйлем соңында қабаттасып қолданыла
тын тыныс белгілері

Тыңдалым және айтылым

8.1.1.1 мәтіннен алынған дәйексөздерге, үзінділерге сүйене отырып, көтерілетін мәселені болжау;
8.1.5.1 перифраз түрінде берілген сұрақтар арқылы мәтіннен қажетті ақпаратты таба білу, көтерілген мәселе бойынша ой тұжырымдау

Оқылым

8.2.1.1 тұтас және аралас мәтіндердегі (кесте, диаграмма, сызба, сурет) ақпараттарды салыстыру;
8.2.5.1 перифразаның түрлі тәсілдерін қолдана отырып, мәтін бойынша сұрақтар құрастыру;
8.2.6.1 оқылым стратегияларын қолдану:комментарий жасау, іріктеп оқу, талдап оқу

Жазылым

8.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректердің маңызды тұстарын анықтап жазу;
8.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, мәселе бойынша ұсынылған шешімнің артықшылығы мен кемшілік тұстарын салыстыру, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

Әдеби тіл нормасы

8.4.5.1 сөйлем соңында қабаттасып қойылатын тыныс белгілерін дұрыс қолдану

5) 9-сынып:





Лексика-грамматикалық бөлімдер

Грамматикалық материал

Тақырыптар/ жоспардың мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

1. Мәңгілік Ел – мұратым.
Стилистика

Мәтіндегі сөз таңдау, сөз қолдану (қисыны), сөз әрлеу

Тыңдалым және айтылым

9.1.1.1 мәтін мазмұны бойынша дайындалған сұрақтарға болжаммен жауап беру, түпнұсқамен салыстыру;
9.1.2.1 қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланысты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (Жолдау) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау

Оқылым

9.2.3.1 мақала құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
9.2.2.1 қазақ тілі стильдері мен шешендік сөздің түрлерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану

Жазылым

9.3.1.1 жинақталған материалдар негізінде көзделген мақсатқа сәйкес ауызша және жазбаша мәтіндер үшін күрделі жоспар құру;
9.3.2.1 мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;
9.3.6.1 жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

9.4.1.1 мәнмәтін бойынша тілдік бірліктерді орфографиялық нормаға сай жазу

2. Жаһандану мәселелері.
Стилистика

Қазақ әдеби стилінің түрлері

Тыңдалым және айтылым

9.1.4.1 мәтіннің мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау;
9.1.5.1 мәтіндегі айтылған ойға өз көзқарасын білдіреді, сыни тұрғыдан баға беріп айту;

Оқылым

9.2.1.1 тұтас емес (кесте, диаграмма, сызба, сурет) мәтіндердегі мәліметтерді салыстыру, өңдеу;
9.2.4.1 әртүрлі стильдегі мәтіндердің тақырыбын, қызметін, құрылымын, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау

Жазылым

9.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, бірнеше графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректерді салыстыру, маңызды тұстары мен үрдістерді (тенденция) анықтап жазу;
9.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, көтерілген мәселе бойынша екіжақты пікірді немесе жағдаятты талқылау, біреуіне таңдау жасап, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

Әдеби тіл нормасы

9.4.3.1 стильдік ерекшеліктерге сай тілдік бірліктердің дұрыс қолдана білу

2-тоқсан

3. Тәуелсіздік жылдарындағы Қазақстан. ЭКСПО-2017
Синтаксис

Құрмалас сөйлемнің жасалу жолдары.
Құрмалас сөйлемнің түрлері

Тыңдалым және айтылым

9.1.2.1қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланысты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (дәріс, интервью) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау;
9.1.3.1 тыңдалған мәтіндегі ақпаратты өмірлік мәселелермен байланыстыра білу

Оқылым

9.2.3.1 мақала, тезистердің құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
9.2.6.1 белгілі бір мақсат үшін оқылым стратегияларын тиімді қолдана білу;
9.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтар, ғылыми еңбектерден алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

9.3.5.1 оқылым және тыңдалым материалдары бойынша автордың негізгі ойын сақтай отырып, перифраз тәсілдері арқылы жинақы мәтін (аннотация, тезис) жазу;
9.3.6.1 жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау




Әдеби тіл нормасы

9.4.4.1 құрмалас сөйлем жасалу жолдарын, түрлерін білу

4. Адам құқығы мен бостандығы.
Синтаксис

Ыңғайлас салалас.
Себеп-салдар салалас.
Қарсылықты салалас

Тыңдалым және айтылым

9.1.1.1 мәтін мазмұны бойынша дайындалған сұрақтарға болжаммен жауап беру, түпнұсқамен салыстыру;
9.1.5.1 мәтіндегі айтылған ойға өз көзқарасын білдіреді, сыни тұрғыдан баға беріп айту;
9.1.6.1 қоғамдық-саяси, ғылыми, коммуникативтік жағдаятқа сай тиісті сөздер мен фразаларды таңдау, орта көлемді монолог дайындау

Оқылым

9.2.4.1 әртүрлі стильдегі мәтіндердің тақырыбын, қызметін, құрылымын, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;
9.2.5.1 мәтінде көтерілген мәселеге оқырманның қарым-қатынасын анықтауға арналған талқылау сұрақтарын құрастыру

Жазылым

9.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, көтерілген мәселе бойынша екіжақты пікірді немесе жағдаятты талқылау, біреуіне таңдау жасап, өз ойын дәлелдеп жазу(аргументативті эссе);
9.3.6.1 жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

9.4.4.2 салалас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіру

3-тоқсан

5. Отбасы және демографиялық өзгеріс.
Синтаксис

Түсіндірмелі салалас.
Талғаулы салалас.
Кезектес салалас

Тыңдалым және айтылым

9.1.3.1 тыңдалған мәтіндегі ақпаратты өмірлік мәселелермен байланыстыра білу;
9.1.4.1 мәтіннің мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау

Оқылым

9.2.1.1тұтас емес (кесте, диаграмма, сызба, сурет) мәтіндердегі мәліметтерді салыстыру, өңдеу;
9.2.2.1 қазақ тілі стильдері мен шешендік сөздің түрлерін қолданылған тілдік құралдар арқылы тану

Жазылым

9.3.2.1 мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;
9.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, бірнеше графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректерді салыстыру, маңызды тұстары мен үрдістерді (тенденция) анықтап жазу




Әдеби тіл нормасы

9.4.4.2 салалас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану

6. Биотехнология және гендік инженерия келешегі.
Синтаксис

Шартты бағыныңқы сабақтас.
Қарсылықты бағыныңқы сабақтас.
Мезгіл бағыныңқы сабақтас

Тыңдалым және айтылым

9.1.2.1қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланысты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (пікірталас, дәріс) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау;
9.1.6.1 қоғамдық-саяси, ғылыми, коммуникативтік жағдаятқа сай тиісті сөздер мен фразаларды таңдау, орта көлемді монолог дайындау

Оқылым

9.2.4.1 әртүрлі стильдегі мәтіндердің тақырыбын, қызметін, құрылымын, тілдік ерекшелігін салыстыра талдау;
9.2.6.1 белгілі бір мақсат үшін оқылым стратегияларын тиімді қолдана білу;
9.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтар, ғылыми еңбектерден алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

9.3.1.1 жинақталған материалдар негізінде көзделген мақсатқа сәйкес ауызша және жазбаша мәтіндер үшін күрделі жоспар құру;
9.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, көтерілген мәселе бойынша екіжақты пікірді немесе жағдаятты талқылау, біреуіне таңдау жасап, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

Әдеби тіл нормасы

9.4.4.3 сабақтас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану

7. Бұқаралық ақпарат құралдары.
Синтаксис

Себеп бағыныңқы сабақтас.
Қимыл-сын бағыныңқы сабақтас.
Мақсат бағыныңқы сабақтас

Тыңдалым және айтылым

9.1.4.1 мәтіннің мақсаты арқылы негізгі ойды анықтау;
9.1.5.1 мәтіндегі айтылған ойға өз көзқарасын білдіреді, сыни тұрғыдан баға беріп айту

Оқылым

9.2.1.1тұтас емес (кесте, диаграмма, сызба, сурет) мәтіндердегі мәліметтерді салыстыру, өңдеу;
9.2.3.1 мақала, аннотация, презентация, тұжырымдамалар, тезистердің құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату

Жазылым

9.3.2.1 мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;
9.3.3.1 мәтін құрылымын сақтай отырып, бірнеше графиктік мәтіндегі (диаграмма, кесте) деректерді салыстыру, маңызды тұстары мен үрдістерді (тенденция) анықтап жазу;
9.3.6.1 жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

9.4.4.3 сабақтас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану

4-тоқсан

8. Әлемдегі қақтығыстар және бейбітшілік.
Синтаксис

Аралас құрмалас сөйлемдердің жасалу жолдары

Тыңдалым және айтылым

9.1.2.1 қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланысты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (мақала, интервью) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау;
9.1.6.1 қоғамдық-саяси, ғылыми, коммуникативтік жағдаятқа сай тиісті сөздер мен фразаларды таңдау, орта көлемді монолог дайындау

Оқылым

9.2.3.1 тұжырымдамалардың құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
9.2.5.1 мәтінде көтерілген мәселеге оқырманның қарым-қатынасын анықтауға арналған талқылау сұрақтарын құрастыру;
9.2.6.1белгілі бір мақсат үшін оқылым стратегияларын тиімді қолдана білу

Жазылым

9.3.1.1 жинақталған материалдар негізінде көзделген мақсатқа сәйкес ауызша және жазбаша мәтіндер үшін күрделі жоспар құру;
9.3.4.1 эссе құрылымы мен даму желісін сақтап, көтерілген мәселе бойынша екіжақты пікірді немесе жағдаятты талқылау, біреуіне таңдау жасап, өз ойын дәлелдеп жазу (аргументативті эссе)

Әдеби тіл нормасы

9.4.4.4 аралас құрмалас сөйлемдердің жасалу жолдарын білу, қолдану

9. Табиғи ресурстарды тиімді пайдалану.
Пунктуация

Құрмалас сөйлемнің тыныс белгілері



Тыңдалым және айтылым

9.1.2.1қоғамдық-саяси, әлеуметтік-экономикалық, ғылыми тақырыптарға байланысты әртүрлі жанрдағы кең көлемді мәтіндердегі (дәріс) мақсатты аудитория мен көркемдегіш құралдардың рөлін талдау;
9.1.3.1 тыңдалған мәтіндегі ақпаратты өмірлік мәселелермен байланыстыра білу

Оқылым

9.2.3.1 мақала, презентацияның құрылымы мен ресімделуі арқылы жанрлық ерекшеліктерін ажырату;
9.2.5.1 мәтінде көтерілген мәселеге оқырманның қарым-қатынасын анықтауға арналған талқылау сұрақтарын құрастыру;
9.2.7.1 ғаламтор, энциклопедия, газет-журналдар, оқулықтар, ғылыми еңбектерден алынған деректерді дәлел ретінде қолдану, авторына сілтеме жасау

Жазылым

9.3.2.1 мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;
9.3.6.1 жазба жұмысын абзацтар мен бөліктерге бөлу, ойын (ақпарат, идея) дұрыс жүйелеп, логикалық түзетулер енгізу, редакциялау

Әдеби тіл нормасы

9.4.5.1 құрмалас сөйлемнің тыныс белгілерін (даралаушы, ерекшелеуші, ойдың аражігін ажырататын) ережеге сай қолдану

Қазақстан Республикасы


Оқу-ағарту министрінің
2022 жылғы « »
№ бұйрығына
36-қосымша
Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Қазақ әдебиеті» оқу пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламасы (оқыту қазақ тілінде)
1-тарау. Жалпы ережелер
1. Оқу бағдарламасы «Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрінің 2022 жылғы 3 тамыздағы № 348 бұйрығымен бекітілген Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың, бастауыш, негізгі орта, жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарына сәйкес әзірленген (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 29031 болып тіркелген).
2. Қазақ әдебиеті пәні бағдарламасының басты бағыты – білім алушылардың ақыл-ой қабілеті мен тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуына, тілдік-эстетикалық талғамдарының дамуына, коммуникативтік құзыреттіліктерінің жетілдірілуіне іргетас қалап, өмірлік дағдыларын шыңдауына, өздігінен білім алуларына мүмкіндік туғызу. Білім алушыларды ұлттық мәдениет пен әдеби мұраларды түсінуге, қазіргі заманғы әдебиетті бағалай білуге үйретеді. Бағдарламада әдеби-теориялық ұғымдар, талдауға, бағалау мен салыстыруға негізделген адамзаттың мәңгілік сұрақтары, қазіргі заманғы дилеммалар, мәселелер қарастырылған.
3. Қазақ әдебиеті бағдарламасының мақсаты – білім алушыларды креативті ойлауға бағыттау. Олардың ойларын ауызша еркін жеткізуіне және жаза білуіне қолдау көрсету, дәлелдер келтіру, салыстыру және анализ жасау, бағалау дағдыларын қалыптастыру, білім алушыларға жанрларды меңгерту.
4. Теориялық материалдар оқушының қазақ әдебиеті туралы ұғымдарын кеңейтуге, әдебиет туралы дүниетанымын қалыптастыруға және адамзатқа ортақ ойларды, дилеммаларды, мінездерді зерттеуге мүмкіндік береді. Қазақ әдебиеті білім деңгейі, ой-өрісі дамыған, әдеби тіл және әдеби формалар арқылы өз ойын еркін жеткізе алатын, туындаған мәселелерді шеше білетін өмірге бейім ұрпақ тәрбиелейді.
5. Қазақ әдебиеті пәнін оқу арқылы білім алушылар:
қазақ әдебиетінің құндылық ретіндегі болмысын, ұлттық мәдениеттегі маңызды орнын құрметтейді және бағалайды;
қазақ әдебиетінің мәдениетаралық қарым-қатынастағы рөлін, қазақ халқының қалыптасқан тарихын, алға қойған міндеттерін, жеңістерін, мәселелерін, қарама-қайшылық пен қиындықтарын анықтайды және түсінеді;
түрлі жағдайларға бейімделе білу және өздігінен шешім қабылдау дағдыларын қалыптастырады;
заманауи, ғылыми және қоғамдық дамуға сәйкес дүниетанымын дамытады.
2-тарау. «Қазақ әдебиеті» оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
1-параграф. «Қазақ әдебиеті» оқу пәнінің мазмұны

6. «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша оқу жүктемесінің жоғары шекті көлемі:


1) 5-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат;
6-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат;
7-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат;
8-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 108 сағат;
9-сынып – аптасына 3 сағат, оқу жылында – 108 сағат.
Оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі «Қазақстан Республикасындағы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 8 қарашадағы № 500 бұйрығымен бекітілген үлгілік оқу жоспарына тәуелді (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8170 тіркелген).
7. «Қазақ әдебиеті» пәндік білімнің мазмұны бөлімдерге бөлінген: түсіну және жауап беру, анализ және интерпретация,бағалау және салыстырмалы анализ, сонымен қатар, дағдыларды қалыптастыратын бөлімшелерден тұрады. Бағдарламаның бұл бөлімі пән бойынша оқу мақсаттарынан тұрады.
8. «Түсіну және жауап беру» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
көркем шығарма мазмұны мен пішіні;
әдеби шығарманың тұжырымдамасы;
көркем шығармадағы образ;
шығарма үзінділерімен жұмыс.
9. «Анализ және интерпретация» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
әдеби шығарманың композициясы;
автор бейнесі;
көркем шығарманың тілі;
шығармашылық жұмыс.
10. «Бағалау және салыстыру» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
тарихи және көркемдік құндылығы;
заманауилығы мен жаңашылдығы;
әдеби эссе;
әдеби сын.
11. 5-сыныпқа арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру:
әдеби шығарманың фабуласы мен сюжеттік дамуы, кейіпкерлер портреті мен образы, шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту, әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясы;
2) анализ және интерпретация:
салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу, шығармадағы тілдік бейнелеу: теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы, эпикалық шығармадағы автор бейнесі, көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу;
3) бағалау және салыстыру:
шығарманың тарихи құндылығын бағалау, кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау, әдеби эссе, сыни хабарлама жазу.
12. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) «Керқұла атты Кендебай» ертегісі;
2) «Қобыланды батыр» жыры;
3) Асан қайғы «Асан қайғының жерге айтқан сыны» аңызы;
4) Дулат Бабатайұлы «О, Ақтан жас, Ақтан жас» өлеңі;
5) Ыбырай Алтынсарин «Қыпшақ Сейітқұл», «Атымтай Жомарт», «Дүние қалай етсең табылады?» әңгімелері;
6) Ахмет Байтұрсынұлы «Егіннің бастары» мысалы, «Адамдық диқаншысы» өлеңі;
7) Бердібек Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты;
8) Марат Қабанбай «Бауыр» әңгімесі;
9) Тынымбай Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі;
10) Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?» әңгімесі;
11) Джек Лондон «Мексика ұлы» әңгімесі.
13. 6-сыныпқа арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру:
әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау, шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселе, идеясы, кейіпкерлердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау, көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту;
туған өлкенің табиғаты және тарихы сипатталатын поэтикалық, прозалық шығармаларды білу; туған өлкеге арналған бір өлеңді жатқа мәнерлеп оқу, өлкетану аясында прозалық үзінділер жазудың алғашқы дағдыларын меңгеру;
2) анализ және интерпретация:
шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау, әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу, шығармадағы көркем ауыстырулар: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау;
туған өлкенің ақындары мен жазушыларының шығармашылығы туралы деректер жинау және презентация дайындау. Мәтіннің ақпараттылық, оның көркемдік, тілдік ерекшеліктері негізінен өлкетану сипаттамаларын талдау;
3) бағалау және салыстыру:
кейіпкерлерді өзара салыстыру, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру, кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру, әдеби эссе жазу, сыни хабарлама жасау.
14. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) «Аяз би» ертегісі;
2) «Алып Ер Тұңға» жыры;
3) Әл Фараби «Қашықтасың туған жер», «Тіршілікте құрыштай бол төзімді» өлеңдері;
4) Доспамбет жырау «Қоғалы көлдер, қом сулар», «Айналайын, Ақ Жайық» толғаулары;
5) Абай Құнанбайұлы «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін», «Ғылым таппай мақтанба» өлеңдері, қара сөздері: «Бірінші сөз», «Жетінші сөз», «Отыз бірінші сөз»;
6) С. Торайғыров «Шығамын тірі болсам адам болып», «Шәкірт ойы» өлеңдері;
7) С. Мұратбеков «Жусан иісі» әңгімесі;
8) О. Бөкей «Тортай мінер ақбоз ат» әңгімесі;
9) Қалмақан Әбдіқадыров «Қажымұқан» хикаяты;
10) А. Алтай «Прописка» әңгімесі;
11) Е. Жүніс «Менің атым -Тәуелсіздік» өлеңі;
12) Р. Ғамзатов «Ана тілі» өлеңі, «Менің Дағыстаным» әңгімесі.
15. 7-сыныпқа арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру:
әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау, әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау, кейіпкерлердің типтерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау, көркем шығармадағы кейіпкер бейнесі, үзінділерді жатқа айту;
өңірде шығатын газет-журналдарды білу, энциклопедия ұғымын түсіну;
2) анализ және интерпретация:
шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру, эпикалық, поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесі, шығармадағы көркемдегіш құралдар: символ, синекдоха, эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ қолданысы, шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу;
туған өлке туралы, шындық көзқарас тұрғысынан адамдар туралы мақалалар мен очерктердің ақпараттылығы, мазмұнының тереңдігі, эмоционалдық әсері тұрғысынан талдау, энциклопедияға қажетті материалдарды іріктей білу, өлкетанудың бағыттарын анықтау, өлкетанудың бағыттары бойынша электрондық энциклопедия құрастырудың ұжымдық жұмысына қатысу;
3) бағалау және салыстыру:
кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемесі, тарихи және көркемдік құндылығын, әдеби жанр түрлерінің даму барысы, жаңашылдығы, шығарманы ұлттық құндылығы, әдеби эссе жазу, әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы сыни шолу жазу.
16. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) Қазтуған жырау «Қазтуғанның қонысымен қоштасуы»;
2) Орхон-Енисей ескерткіштері «Күлтегін» жыры;
3) «Қыз Жібек» жыры;
4) Жиембет жырау «Еңсегей бойлы Ер Есім»;
5) Ш. Қанайұлы «Зар заман»;
6) С. Аронұлы «Сүйінбай мен Қатағанның айтысы»;
8) Жамбыл Жабаев «Зілді бұйрық»;
9) М. Жұмабаев «Батыр Баян»;
10) М. Әуезов «Көксерек»;
11) Қ. Қайсенов «Жау тылындағы бала»;
12) С. Сарғасқаев «Тәмпіш қара»;
13) М. Шаханов «Нарынқұм зауалы»;
14) Медетбек Темірхан «Тәуелсізбін» өлеңі;
15) Т. Әбдіков «Қонақтар»;
16) А.С. Пушкин «Ескерткіш».
17. 8-сыныпқа арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру:
шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілер, эпилог, прологтар, әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу, көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулер, көркем шығармалардан алған үзінділерді орынды қолдану;
2) анализ және интерпретация:
композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау, автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісі, шығармадағы көркемдегіш құралдары: психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис қолданысы, автор стилі, шығармадан алған үзінділерді өңдеп креативті жазу;
3) бағалау және салыстыру:
шығарманың тақырыбы мен идеясы, тарихи және көркемдік құндылығы, шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстыру, жаңашылдығы, шығарманың көркемдік-идеялық құндылығының гуманистік тұрғысы, әдеби эссе, шығармада жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу.
18. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) Қорқыт «Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр», Қорқыттың нақыл сөздері;
2) Ахмет Йассауи «Даналық кітабы»;
3) Ақтамберді жыраудың «Күлдір-күлдір кісінетіп», «Балаларыма өсиет» толғаулары;
4) Шалкиіз жырау «Би Темірге бірінші толғауы»;
5) Мұрат Мөңкеұлы «Үш қиян», «Сарыарқа» өлеңдері;
6) Ш. Құдайбердіұлы «Еңлік-Кебек» дастаны, «Жастарға» өлеңі;
7) М. Дулатов «Бақытсыз Жамал» романы;
8) Б. Момышұлы «Ұшқан ұя» әңгімесі;
9) Д. Исабеков «Әпке» драмасы;
10) М. Мақатаев «Аққулар ұйықтағанда» поэмасы;
11) Т. Ахтанов «Күй аңызы» әңгімесі;
12) Ж. Сахиев «Айдағы жасырынбақ», «Дабыл» фантастикалық әңгімелері;
13) Р. Мұқанова «Мәңгілік бала бейне» әңгімесі.
19. 9-сыныпқа арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру:
әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау, әдеби шығармадағы психологизм, көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесі, көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану;
2) анализ және интерпретация:
эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдар, автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөлі, шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлері, автор стилі, автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу;
3) бағалау және салыстыру:
шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстыру, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау, шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру, әдеби эссе жазу, әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдау, шағын сын мақала жазу.
20. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) Ж. Баласағұн «Құтты білік»;
2) Шешендік өнер: Майқы би мен Мөңке бидің шешендік сөздері, Әнет баба «Не арсыз? Не ғайып? Не даусыз?»;
3) Төле би «Ердің бақыты –әйел», Әйтеке би «Қасқакөл дауы», Қазыбек би «Кім жақын? Не қымбат? Не қиын?»;
4) Сырым Датұлы «Балаби мен Сырым»;
5) Бұқар жырау «Тілек», «Әй, Абылай, Абылай», «Асқар таудың өлгені»;
6) «Біржан-Сара» айтысы;
7) Нысанбай жырау «Кенесары – Наурызбай»;
8) Махамбет Өтемісұлы «Махамбеттің Баймағамбетке айтқаны», «Мен, мен, мен едім», «Бағаналы терек»;
9) Ш. Уәлиханов «Ыстықкөл күнделігі»;
10) І. Жансүгіров «Құлагер» поэмасы;
11) Б. Майлин «Шұғаның белгісі» хикаят;
12) Ғ. Мүсірепов «Ұлпан» романы;
13) Т. Айбергенов «Сағыныш», Ф.Оңғарсынова «Өлең, мен сені аялап өтем»;
14) Н. Айтұлы «Бәйтерек» поэмасы;
15) Қажығали Мұхамбетқалиев «Тар кезең» романы.
2-параграф. Оқыту мақсаттарының жүйесі

21. Бағдарламада «оқыту мақсаттары» сан мен әріптен тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, әріппен берілген белгі дағдыны (түсіну және жауап беру, анализ және интерпретация, бағалау және салыстыру), әріппен қоса берілетін сандар бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. 7.2.1.2 кодында: «7» – сынып, «2.1.» – бөлім мен бөлімше, «2» – оқыту мақсатының реттік саны.


22. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:
1) түсіну және жауап беру:



Білім алушылар:




5-сынып

6-сынып

7-сынып

8-сынып

9-сынып

1. Көркем шығарманың мазмұны мен пішіні

5.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау

6. 1.1.1
әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау

7.1.1.1
әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау

8.1.1.1
әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау

9.1.1.1
әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау

2. Әдеби шығарманың тұжырымда
масы

5.1.2.1
әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау

6.1.2.1
әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру

7.1.2.1
әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау

8.1.2.1
әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу

9.1.2.1
әдеби шығарма
дағы психологизмді анықтау

3.Көркем шығармада
ғы образ



5.1.3.1
көркем шығармадағы кейіпкерлер портреті мен іс-әрекеті арқылы образын ашу

6.1.3.1
әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау

7.1.3.1
көркем шығармадағы кейіпкерлердің
типтерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау

8.1.3.1
көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу

9.1.3.1
көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау



4.Шығарма үзінділерімен жұмыс

5.1.4.1
көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

6.1.4.1
көркем шығарма
лардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

7.1.4.1
көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып,үзінділерді жатқа айту

8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану

9.1.4.1
көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

2) анализ және интерпретация:





Білім алушылар:




5-сынып

6-сынып

7-сынып

8-сынып

9-сынып

1.Әдеби шығарманың композициясы



5.2.1.1
әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу

6.2.1.1
шығарма компози
циясында
ғы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау

7.2.1.1
шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру

8.2.1.1
композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау

9.2.1.1
эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау

2. Автор бейнесі

5.2.2.1
эпикалық шығармада
ғы автор бейнесін анықтау

6.2.2.1
эпикалық,поэзия
лық шығармалардағы автор бейнесін анықтау

7.2.2.1
эпикалық,
поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау

8.2.2.1
автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау

9.2.2.1
автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау

3. Көркем шығарманың тілі

5.2.3.1
шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау



6.2.3.1
шығармадағы көркем ауыстыруларды
(троптарды: метафора, кейіптеу, метони
мия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау

7.2.3.1
шығарма
дағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау

8.2.3.1
шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау

9.2.3.1
шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру

4. Шығармашылық жұмыс

5.2.4.1
көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу

6.2.4.1
әдеби көркемдегіш құралдар
ды
пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

7.2.4.1
шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу

9.2.4.1
автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

3) бағалау және салыстыру:








Білім алушылар:










5-сынып

6-сынып

7-сынып

8-сынып

9-сынып







1.Тарихи және көркемдік құндылығы



5.3.1.1
шығармадағы эпизодтар арқылы тарихи құндылығын бағалау

6.3.1.1
шығарма
дағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылы
ғына баға беру

7.3.1.1
кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру

8.3.1.1
шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалар
мен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау

9.3.1.1
шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау







2.Заманауи
лығы мен жаңашылды
ғы

5.3.2.1
кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау

6.3.2.1
кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру

7.3.2.1
әдеби жанр түрлерінің даму барысына, жаңашылдығына заманауи тұрғыдан баға беру

8.3.2.1
шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру

9.3.2.1
шығармадағы ұрпақтар сабақтасты
ғы көрінісін заманауи тұрғыда
салыстырып, жаңашылдығына баға беру







3. Әдеби эссе



5.3.3.1
шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

6.3.3.1
шығарма
дағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

7.3.3.1
шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу



8.3.3.1
шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу

9.3.3.1
шығарма
ның идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу







4.Әдеби сын

5.3.4.1
оқырман
ның рухани дүниесіне шығарма әсерін талдай отырып, сыни хабарлама жазу

6.3.4.1
шығармада көтерілген мәселенің әлеумет
тік рөлі туралы сыни хабарлама жасау

7.3.4.1
әдеби шығарма
ның эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу



8.3.4.1
шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу



9.3.4.1
әдеби шығарма
ны қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу




4.Әдеби сын

5.3.4.1
оқырманның рухани дүниесіне шығарма әсерін талдай отырып, сыни хабарлама жазу

6.3.4.1
шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау

7.3.4.1
әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу



8.3.4.1
шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу

9.3.4.1
әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілері
мен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу

23. -тоқсандағы бөлімдер мен бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.
24. Осы оқу бағдарламасы Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Қазақ әдебиеті» оқу пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламасын (оқыту қазақ тілінде) іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспарға сәйкес жүзеге асырылады.
3-параграф. Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Қазақ әдебиеті» оқу пәні бойынша үлгілік оқу бағдарламасын (оқыту қазақ тілінде) іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспар

1) 5-сынып:





Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Сөйлеу қызметінің түрлері

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

Таза, мінсіз асыл сөз

«Керқұла атты Кендебай» ертегісі,
«Қобыланды батыр» жыры,
Асан қайғы «Асан қайғының жерге айтқан сыны» аңызы

Түсіну және жауап беру

5.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау;
5.1.2.1 әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау;
5.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер портреті мен іс-әрекеті арқылы образын ашу;
5.1.4.1 көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

5.2.1.1 әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу;
5.2.2.1 эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
5.2.3.1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау;
5.2.4.1 көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу

Бағалау және салыстыру

5.3.1.1 шығармадағы эпизодтар арқылы тарихи құндылығын бағалау;
5.3.2.1 кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау;
5.3.3.1 шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

2-тоқсан

«Тәрбиенің қайнар бұлағы»



Дулат Бабатайұлы
«О, Ақтан жас, Ақтан жас»,
Ыбырай Алтынсарин «Қыпшақ Сейітқұл», «Атымтай Жомарт», «Дүние қалай етсең табылады?»

Түсіну және жауап беру

5.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау;
5.1.2.1 әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау;
5.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер портреті мен іс-әрекеті арқылы образын ашу;
5.1.4.1 көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

5.2.1.1 әдеби шығармадағы екі нәрсенісалыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу;
5.2.2.1 эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
5.2.3.1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдары
ның (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау;
5.2.4.1 көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу

Бағалау және салыстыру

5.3.3.1 шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
5.3.4.1 оқырманның рухани дүниесіне шығарма әсерін талдай отырып, сыни хабарлама жазу

3-тоқсан

Адамгершілік - асыл қасиет

А.Байтұрсынұлы «Егіннің бастары» мысалы, «Адамдық диқаншысы» өлеңі,
Б.Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты,
М.Қабанбай «Бауыр» әңгімесі

Түсіну және жауап беру

5.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау;
5.1.2.1 әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау;
5.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер портреті мен іс-әрекеті арқылы образын ашу;
5.1.4.1көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

5.2.1.1 әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу;
5.2.2.1 эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
5.2.3.1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау;
5.2.4.1 көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу

Бағалау және салыстыру

5.3.2.1 кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау;
5.3.3.1 шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
5.3.4.1 оқырманның рухани дүниесіне шығарма әсерін талдай отырып, сыни хабарлама жазу

4-тоқсан

Отбасы құндылықтары

Т.Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі,
Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?» әңгімесі,
Д.Лондон «Мексика ұлы» әңгімесі

Түсіну және жауап беру

5.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау;
5.1.2.1 әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау;
5.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер портреті мен іс-әрекеті арқылы образын ашу;
5.1.4.1 көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

5.2.1.1 әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу;
5.2.2.1 эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
5.2.3.1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдары
ның (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау;
5.2.4.1 көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу

Бағалау және салыстыру

5.3.1.1 шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

2) 6-сынып:





Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Сөйлеу қызметінің түрлері

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

Туған жерім-аялы алтын бесігім

«Аяз би» ертегісі «Алып Ер Тұңға» жыры,
Әл Фараби «Қашықтасың туған жер», «Тіршілікте құрыштай бол төзімді»,
Доспамбет жырау «Қоғалы көлдер, қом сулар», «Айналайын, Ақ Жайық»

Түсіну және жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.2.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;
6.3.3.1 әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;
6.3.4.1 көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

6.2.1.1 шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;
6.2.2.1 эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды(троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдардыпайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.1.1 шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру;
6.3.3.1 шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылықтұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
6.3.4.1 шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау

2-тоқсан

Абайды оқы, таңырқа!

Абай Құнанбайұлы «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін», «Ғылым таппай мақтанба»,«Бірінші сөз», «Жетінші сөз», «Отыз бірінші қара сөз»

Түсіну және жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.1.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;
6.1.3.1 әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;
6.1.4.1 көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

6.2.1.1 шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;
6.2.2.1 эпикалық,поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдардыпайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.1.1 шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру;
6.3.3.2 шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

3-тоқсан

Мен балаң жарық күнде сәуле қуған...

С.Торайғыров «Шығамын тірі болсам адам болып», «Шәкірт ойы»,
С.Мұратбеков «Жусан иісі»,
О.Бөкей «Тортай мінер ақбоз ат»,
Қалқаман Әбдіқадыров «Қажымұқан»

Түсіну және жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.1.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;
6.1.3.1 әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;
6.1.4.1 көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

6.2.1.1 шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;
6.2.2.1 эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру;
6.3.3.1 шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
6.3.4.1шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау



Менің туған өлкем өлеңдер мен прозада






Түсінужәне жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.2.2.1 эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.1.4.1 көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

6.2.2.1 эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.1.1 шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру

4-тоқсан

Тәуелсіздік-қасиет тұнған ұлы ұғым

Е.Жүніс «Менің атым -Тәуелсіздік» өлеңі,
А. Алтай Прописка»,
Р.Ғамзатов «Ана тілі», «Менің Дағыстаным»

Түсіну және жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.1.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;
6.1.3.1 әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;
6.1.4.1 көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

6.2.1.1 шығарма композиция-сындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;
6.2.2.1 эпикалық,поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды(троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдардыпайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.1.1 шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру;
6.3.3.1 шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

Өлкені сипаттау өнері




Түсіну және жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.1.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру

Анализ және интерпретация

6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.3.1 шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

3) 7-сынып:



Оқу жоспарында
ғы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Сөйлеу қызметінің түрлері

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

Көнеден жеткен жәдігерлер

«Қыз Жібек» жыры,
Орхон-Енисей ескерткіштері, «Күлтегін» жыры,
Жиембет жырау «Еңсегей бойлы Ер Есім»,
Қазтуған жырау «Қазтуғанның қонысымен қоштасуы»

Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.1.2.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау;
7.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлердіңтиптерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау;
7.1.4.1 көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып,үзінділерді жатқа айту

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру;
7.2.2.1 эпикалық,поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
7.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау;
7.2.4.1 шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

Бағалау және салыстыру

7.3.1.1 кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
7.3.4.1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

2-тоқсан

Толғауы -тоқсан қызыл тіл



Ш.Қанайұлы «Зар заман»,
С.Аронұлы «Сүйінбай мен Қатағанның айтысы»,
Жамбыл Жабаев «Зілді бұйрық»

Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.1.2.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау;
7.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлердіңтиптерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау;
7.1.4.1 көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жатқа айту

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру;
7.2.2.1 эпикалық,поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
7.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау;
7.2.4.1шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

Бағалау және салыстыру

7.3.2.1 әдеби жанр түрлерінің даму барысына, жаңашылдығына заманауи тұрғыдан баға беру;
7.3.3.1 шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

3-тоқсан

Балалар мен үлкендер

М.Жұмабаев
«Батыр Баян»,
М.Әуезов «Көксерек»,
Қ. Қайсенов «Жау тылындағы бала»,
С.Сарғасқаев «Тәмпіш қара»

Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.1.2.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау;
7.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлердіңтиптерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау;
7.1.4.1 көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жатқа айту

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру;
7.2.2.1 эпикалық, поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
7.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау;
7.2.4.1 шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

Бағалау және салыстыру

7.3.2.1 әдеби жанр түрлерінің даму барысына, жаңашылдығына заманауи тұрғыдан баға беру;
7.3.3.1 шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
7.3.4.1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

Туған өлке публицистика беттерінде




Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.1.2.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру;
7.2.4.1 шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

Бағалау және салыстыру

7.3.1.1 кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
7.3.2.1 әдеби жанр түрлерінің даму барысына, жаңашылдығына заманауи тұрғыдан баға беру

4-тоқсан

Ұрпақ тәрбиесі

М.Шаханов «Нарынқұм зауалы»,
Медетбек Темірхан «Тәуелсізбін» өлеңі,
Т.Әбдіков «Қонақтар»,
А.С.Пушкин «Ескерткіш»

Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.1.2.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау;
7.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлердің типтерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау;
7.1.4.1 көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жатқа айту

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру;
7.2.2.1 эпикалық,поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
7.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау;
7.2.4.1 шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

Бағалау және салыстыру

7.3.3.1 шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
7.3.4.1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

«Менің туған өлкем» электрондық энциклопедиясы




Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.12.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру

Бағалау және салыстыру

7.3.2.1 әдеби жанр түрлерінің даму барысына, жаңашылдығына заманауи тұрғыдан баға беру;
7.3.4.1 электронды энциклопедияның эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

4) 8-сынып:





Оқу жоспарында
ғы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Сөйлеу қызметінің түрлері

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

Дананың сөзі – ақылдың көзі



Қорқыт «Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр», Қорқыттың нақыл сөздері, Ахмет Йассауи «Даналық кітабы»,
Ақтамберді жырау «Күлдір-күлдір кісінетіп», «Балаларыма өсиет»,
Шалкиіз жырау «Би Темірге бірінші толғауы»

Түсіну және жауап беру

8.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог,прологтарды анықтау;
8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу;
8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану

Анализ және интерпретация

8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау;
8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау;
8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау;
8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу

Бағалау және салыстыру

8.3.1.1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау;
8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
8.3.3.1 шығарманың көркемдік- идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу

2-тоқсан

Көркем әдебиет және эпикалық сарын

Мұрат Мөңкеұлы «Үш қиян», «Сарыарқа»,
Ш.Құдайбердіұлы «Еңлік- Кебек» дастаны, «Жастарға» өлеңі

Түсіну және жауап беру

8.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог,прологтарды анықтау;
8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу;
8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану

Анализ және интерпретация

8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау;
8.2.2.1автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау;
8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау;
8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдепкреативті жазу

Бағалау және салыстыру

8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
8.3.3.1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
8.3.4.1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу

3-тоқсан

Махаббат және абырой

М.Дулатов «Бақытсыз Жамал» романы,
Б.Момышұлы «Ұшқан ұя» әңгімесі,
Д.Исабеков « Әпке» драмасы,
М.Мақатаев «Аққулар ұйықтаған да» поэмасы

Түсіну және жауап беру

8.1.1.1әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог,прологтарды анықтау;
8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу;
8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану

Анализ және интерпретация

8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшеккке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау;
8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау;
8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау;
8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдепкреативті жазу

Бағалау және салыстыру

8.3.1.1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау;
8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
8.3.3.1 шығарманың көркемдікидеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
8.3.4.1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу

4-тоқсан

Қиял мен шындық

Т.Ахтанов «Күй аңызы» әңгімесі,
Ж.Сахиев «Айдағы жасырынбақ», «Дабыл» фантастикалық әңгімелері,
Р. Мұқанова «Мәңгілік бала бейне»

Түсіну және жауап беру

8.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог,прологтарды анықтау;
8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу;
8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану

Анализ және интерпретация

8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшеккке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау;
8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау;
8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау;
8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп
креативті жазу

Бағалау және салыстыру

8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
8.3.3.1 шығарманың көркемдік- идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
8.3.4.1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу

5) 9-сынып:





Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Сөйлеу қызметінің түрлері

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

Атадан қалған асыл сөз

Ж. Баласағұн «Құтты білік»,
Шешендік өнер: Майқы би мен Мөңке бидің шешендік сөздері, Әнет баба «Не арсыз? Не ғайып? Не даусыз?»,
Төле би «Ердің бақыты –әйел», Әйтеке би «Қасқакөл дауы», Қазыбек би «Кім жақын?Не қымбат? Не қиын?»,
Сырым Датұлы «Балаби мен Сырым»,
Бұқар жырау «Тілек», «Әй, Абылай, Абылай», «Асқар таудың өлгені»,
«Біржан-Сара» айтысы

Түсіну және жауап беру

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;
9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау;
9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;
9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

Анализ және интерпретация

9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау;
9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;
9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру;
9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

Бағалау және салыстыру

9.3.1.1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау;
9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу

2-тоқсан

Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Нысанбай жырау «Кенесары – Наурызбай»,
Махамбет Өтемісұлы «Махамбеттің Баймағамбетке айтқаны», « Мен, мен, мен едім», «Бағаналы терек»,
Ш.Уәлиханов «Ыстықкөл күнделігі»

Түсіну және жауап беру

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;
9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау;
9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;
9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

Анализ және интерпретация

9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау;
9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;
9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру;
9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

Бағалау және салыстыру

9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу

3-тоқсан

Адам жанының құпиясы

І.Жансүгіров «Құлагер» поэмасы,
Б.Майлин «Шұғаның белгісі» хикаяты, Ғ.Мүсірепов «Ұлпан» романы,
Т.Айбергенов «Сағыныш»,
Ф.Оңғарсынова «Өлең, мен сені аялап өтем»

Түсіну және жауап беру

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;
9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау;
9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;
9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

Анализ және интерпретация

9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау;
9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;
9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру;
9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

Бағалау және салыстыру

9.3.1.1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау;
9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу

4-тоқсан

Мәңгілік Ел – мәңгілік мұрат

Н.Айтұлы «Бәйтерек» поэмасы,
Қажығали Мұхамбетқалиев «Тар кезең» романы



Түсіну және жауап беру

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;
9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау;
9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;
9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

Анализ және интерпретация

9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау;
9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;
9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру;
9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

Бағалау және салыстыру

9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу

3-тарау. «Қазақ әдебиеті» оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру (төмендетілген оқу жүктемесімен)
1-параграф. «Қазақ әдебиеті» оқу пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
25. Қазақ әдебиеті» пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі:
1) 5-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат;
2) 6-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат;
3) 7-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат;
4) 8-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат;
5) 9-сынып – аптасына 2 сағат, оқу жылында – 72 сағат.
Оқу пәні бойынша оқу жүктемесінің көлемі «Қазақстан Республикасындағы бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 8 қарашадағы № 500 бұйрығымен бекітілген үлгілік оқу жоспарына тәуелді (Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерін мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 8170 тіркелген).
26. «Қазақ әдебиеті» пәндік білімнің мазмұны бөлімдерге бөлінген: түсіну және жауап беру, анализ және интерпретация, бағалау және салыстырмалы анализ, сонымен қатар, дағдыларды қалыптастыратын бөлімшелерден тұрады. Бағдарламаның бұл бөлімі пән бойынша оқу мақсаттарынан тұрады.
27. «Түсіну және жауап беру» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
көркем шығарма мазмұны мен пішіні;
әдеби шығарманың тұжырымдамасы;
көркем шығармадағы образ;
шығарма үзінділерімен жұмыс.
28. «Анализ және интерпретация» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
әдеби шығарманың композициясы;
автор бейнесі;
көркем шығарманың тілі;
шығармашылық жұмыс.
29. «Бағалау және салыстыру» бөлімі келесі бөлімшелерден тұрады:
тарихи және көркемдік құндылығы;
заманауилығы мен жаңашылдығы;
әдеби эссе;
әдеби сын.
30. 5-сыныпқа арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру:
әдеби шығарманың фабуласы мен сюжеттік дамуы, кейіпкерлер портреті мен образы, шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту, әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясы;
2) анализ және интерпретация:
салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу, шығармадағы тілдік бейнелеу: теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы, эпикалық шығармадағы автор бейнесі, көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу;
3) бағалау және салыстыру:
шығарманың тарихи құндылығын бағалау, кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау, әдеби эссе, сыни хабарлама жазу.
31. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) «Керқұла атты Кендебай» ертегісі;
2) «Қобыланды батыр» жыры;
3) Асан қайғы «Асан қайғының жерге айтқан сыны» аңызы;
4) Дулат Бабатайұлы «О, Ақтан жас, Ақтан жас» өлеңі;
5) Ыбырай Алтынсарин «Қыпшақ Сейітқұл», «Атымтай Жомарт», «Дүние қалай етсең табылады?» әңгімелері;
6) Ахмет Байтұрсынұлы «Егіннің бастары» мысалы, «Адамдық диқаншысы» өлеңі;
7) Бердібек Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты;
8) Марат Қабанбай «Бауыр» әңгімесі;
9) Тынымбай Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі;
10) Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?» әңгімесі;
11) Джек Лондон «Мексика ұлы» әңгімесі.
32. 6-сыныпқа арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру:
әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау, шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселе, идеясы, кейіпкерлердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау, көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту;
туған өлкенің табиғаты және тарихы сипатталатын поэтикалық, прозалық шығармаларды білу; туған өлкеге арналған бір өлеңді жатқа мәнерлеп оқу, өлкетану аясында прозалық үзінділер жазудың алғашқы дағдыларын меңгеру;
2) анализ және интерпретация:
шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау, әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу, шығармадағы көркем ауыстырулар: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау;
туған өлкенің ақындары мен жазушыларының шығармашылығы туралы деректер жинау және презентация дайындау. Мәтіннің ақпараттылық, оның көркемдік, тілдік ерекшеліктері негізінен өлкетану сипаттамаларын талдау;
3) бағалау және салыстыру:
кейіпкерлерді өзара салыстыру, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру, кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру, әдеби эссе жазу, сыни хабарлама жасау.
33. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) «Аяз би» ертегісі;
2) «Алып Ер Тұңға» жыры;
3) Әл Фараби «Қашықтасың туған жер», «Тіршілікте құрыштай бол төзімді» өлеңдері;
4) Доспамбет жырау «Қоғалы көлдер, қом сулар», «Айналайын, Ақ Жайық» толғаулары;
5) Абай Құнанбайұлы «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін», «Ғылым таппай мақтанба» өлеңдері, қара сөздері: «Бірінші сөз», «Жетінші сөз», «Отыз бірінші сөз»;
6) С. Торайғыров «Шығамын тірі болсам адам болып», «Шәкірт ойы» өлеңдері;
7) С. Мұратбеков «Жусан иісі» әңгімесі;
8) О. Бөкей «Тортай мінер ақбоз ат» әңгімесі;
9) Қалмақан Әбдіқадыров «Қажымұқан» хикаяты;
10) А. Алтай «Прописка» әңгімесі;
11) Е. Жүніс «Менің атым -Тәуелсіздік» өлеңі;
12) Р. Ғамзатов «Ана тілі» өлеңі, «Менің Дағыстаным» әңгімесі.
34. 7-сыныпқа арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру:
әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау, әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау, кейіпкерлердің типтерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау, көркем шығармадағы кейіпкер бейнесі, үзінділерді жатқа айту;
өңірде шығатын газет-журналдарды білу, энциклопедия ұғымын түсіну;
2) анализ және интерпретация:
шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру, эпикалық, поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесі, шығармадағы көркемдегіш құралдар: символ, синекдоха, эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ қолданысы, шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу;
туған өлке туралы, шындық көзқарас тұрғысынан адамдар туралы мақалалар мен очерктердің ақпараттылығы, мазмұнының тереңдігі, эмоционалдық әсері тұрғысынан талдау, энциклопедияға қажетті материалдарды іріктей білу, өлкетанудың бағыттарын анықтау, өлкетанудың бағыттары бойынша электрондық энциклопедия құрастырудың ұжымдық жұмысына қатысу;
3) бағалау және салыстыру:
кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемесі, тарихи және көркемдік құндылығын, әдеби жанр түрлерінің даму барысы, жаңашылдығы, шығарманы ұлттық құндылығы, әдеби эссе жазу, әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы сыни шолу жазу.
35. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) Қазтуған жырау «Қазтуғанның қонысымен қоштасуы»;
2) Орхон-Енисей ескерткіштері «Күлтегін» жыры;
3) «Қыз Жібек» жыры;
4) Жиембет жырау «Еңсегей бойлы Ер Есім»;
5) Ш. Қанайұлы «Зар заман»;
6) С. Аронұлы «Сүйінбай мен Қатағанның айтысы»;
8) Жамбыл Жабаев «Зілді бұйрық»;
9) М. Жұмабаев «Батыр Баян»;
10) М. Әуезов «Көксерек»;
11) Қ. Қайсенов «Жау тылындағы бала»;
12) С. Сарғасқаев «Тәмпіш қара»;
13) М. Шаханов «Нарынқұм зауалы»;
14) Медетбек Темірхан «Тәуелсізбін» өлеңі;
15) Т. Әбдіков «Қонақтар»;
16) А.С. Пушкин «Ескерткіш».
36. 8-сыныпқа арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру:
шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілер, эпилог, прологтар, әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу, көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулер, көркем шығармалардан алған үзінділерді орынды қолдану;
2) анализ және интерпретация:
композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау, автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісі, шығармадағы көркемдегіш құралдары: психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис қолданысы, автор стилі, шығармадан алған үзінділерді өңдеп, креативті жазу;
3) бағалау және салыстыру:
шығарманың тақырыбы мен идеясы, тарихи және көркемдік құндылығы, шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстыру, жаңашылдығы, шығарманың көркемдік-идеялық құндылығының гуманистік тұрғысы, әдеби эссе, шығармада жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу.
37. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) Қорқыт «Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр», Қорқыттың нақыл сөздері;
2) Ахмет Яссауи «Даналық кітабы»;
3) Ақтамберді жыраудың «Күлдір-күлдір кісінетіп», «Балаларыма өсиет» толғаулары;
4) Шалкиіз жырау «Би Темірге бірінші толғауы»;
5) Мұрат Мөңкеұлы «Үш қиян», «Сарыарқа» өлеңдері;
6) Ш. Құдайбердіұлы «Еңлік-Кебек» поэмасы, «Жастарға» өлеңі;
7) М. Дулатов «Бақытсыз Жамал» романы;
8) Б. Момышұлы «Ұшқан ұя» әңгімесі;
9) Д. Исабеков «Әпке» драмасы;
10) М. Мақатаев «Аққулар ұйықтағанда» поэмасы;
11) Т. Ахтанов «Күй аңызы» әңгімесі;
12) Ж. Сахиев «Айдағы жасырынбақ» фантастикалық әңгімесі;
13) Р. Мұқанова «Мәңгілік бала бейне» әңгімесі.
38. 9-сыныпқа арналған «Қазақ әдебиеті» пәнінің базалық білім мазмұны:
1) түсіну және жауап беру:
әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау, әдеби шығармадағы психологизм, көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесі, көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану;
2) анализ және интерпретация:
эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдар, автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөлі, шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлері, автор стилі, автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу;
3) бағалау және салыстыру:
шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстыру, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау, шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру, әдеби эссе жазу, әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдау, шағын сын мақала жазу.
39. Оқытылатын көркем шығармалар тізімі:
1) Ж. Баласағұн «Құтты білік»;
2) Шешендік өнер: Майқы би мен Мөңке бидің шешендік сөздері, Әнет баба «Не арсыз? Не ғайып? Не даусыз?»;
3) Төле би «Ердің бақыты –әйел», Әйтеке би «Қасқакөл дауы», Қазыбек би «Кім жақын? Не қымбат? Не қиын?»;
4) Бұқар жырау «Тілек», «Әй, Абылай, Абылай»;
5) «Біржан-Сара» айтысы;
6) Нысанбай жырау «Кенесары – Наурызбай»;
7) Махамбет Өтемісұлы «Махамбеттің Баймағамбетке айтқаны», «Мен, мен, мен едім»;
8) Ш.Уәлиханов «Ыстықкөл күнделігі»;
9) І.Жансүгіров «Құлагер» поэмасы;
10) Б.Майлин «Шұғаның белгісі» хикаят;
11) Ғ.Мүсірепов «Ұлпан» романы;
12) Т.Айбергенов «Сағыныш», Ф.Оңғарсынова «Өлең, мен сені аялап өтем»;
13) Н.Айтұлы «Бәйтерек» поэмасы;
14) Қажығали Мұхамбетқалиев «Тар кезең» романы.
2-параграф. Оқыту мақсаттарының жүйесі

40. Бағдарламада «оқыту мақсаттары» сан мен әріптен тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сандар сәйкесінше бөлім мен бөлімшенің ретін, төртінші сан бөлімшедегі оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. 7.2.1.2 кодында: «7» – сынып, «2.1.» – бөлім мен бөлімше, «2» – оқыту мақсатының реттік саны.


41. Оқыту мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:
1) түсіну және жауап беру:



Білім алушылар:




5-сынып

6-сынып

7-сынып

8-сынып

9-сынып

1. Көркем шығарманың мазмұны мен пішіні

5.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау

6. 1.1.1
әдеби шығарма
ның жанрын, фабулас
ын, сюжетін анықтау

7.1.1.1
әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау

8.1.1.1
әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау

9.1.1.1
әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау

2. Әдеби шығарманың тұжырымда
масы

5.1.2.1
әдеби шығарма
ның тақырыбы мен идеясын анықтау

6.1.2.1
әдеби шығармада көтерілген әлеумет
тік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру

7.1.2.1
әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау

8.1.2.1
әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу

9.1.2.1
әдеби шығарма
дағы психологизмді анықтау

3.Көркем шығармадағы образ



5.1.3.1
көркем шығармадағы кейіпкерлер портреті мен іс-әрекеті арқылы образын ашу

6.1.3.1
әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау

7.1.3.1
көркем шығармадағы кейіпкерлердің
типтерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау

8.1.3.1
көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу

9.1.3.1
көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау



4. Шығарма үзінділерімен жұмыс

5.1.4.1
көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту



6.1.4.1
көркем шығарма
лардан орта көлемді үзінділер
ді мәнерлеп оқу, жатқа айту

7.1.4.1
көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып,үзінділерді жатқа айту

8.1.4.1
көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану

9.1.4.1
көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

2) анализ және интерпретация:





Білім алушылар:




5-сынып

6-сынып

7-сынып

8-сынып

9-сынып

1.Әдеби шығарманың композициясы



5.2.1.1
әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу

6.2.1.1
шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау

7.2.1.1
шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру

8.2.1.1
композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау

9.2.1.1
эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау

2. Автор бейнесі

5.2.2.1
эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау

6.2.2.1
эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау

7.2.2.1
эпикалық, поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау

8.2.2.1
автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау

9.2.2.1
автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау

3. Көркем шығарманың тілі

5.2.3.1
шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау

6.2.3.1
шығармадағы көркем ауыстыруларды
(троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау

7.2.3.1
шығармадағы көркемдегіш құралдар
дың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау

8.2.3.1
шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау

9.2.3.1
шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру

4. Шығармашылық жұмыс

5.2.4.1
көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу

6.2.4.1
әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

7.2.4.1
шығарма
дағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу

9.2.4.1
автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

3) бағалау және салыстыру:





Білім алушылар:




5-сынып

6-сынып

7-сынып

8-сынып

9-сынып

1.Тарихи және көркемдік құндылығы

5.3.1.1
шығармадағы эпизодтар арқылы тарихи құндылығын бағалау

6.3.1.1
шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру

7.3.1.1
кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру

8.3.1.1
шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау

9.3.1.1
шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау

2.Заманауи
лығы мен жаңашылдыы

5.3.2.1
кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау

6.3.2.1
кейіпкер
лер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру

7.3.2.1
әдеби жанр түрлерінің даму барысына, жаңашылдығына заманауи тұрғыдан баға беру

8.3.2.1
шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру

9.3.2.1
шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру

3. Әдеби эссе



5.3.3.1
шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

6.3.3.1
шығарма
дағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

7.3.3.1
шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

8.3.3.1
шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу

9.3.3.1
шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу

4.Әдеби сын

5.3.4.1
оқырманның рухани дүниесіне шығарма әсерін талдай отырып, сыни хабарлама жазу

6.3.4.1
шығарма
да көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау

7.3.4.1
әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

8.3.4.1
шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу

9.3.4.1
әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сын мақала жазу

42. Тоқсандағы бөлімдер және бөлімдер ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.
43. Осы оқу бағдарламасы Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Қазақ әдебиеті» пәні бойынша оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспарға (оқыту қазақ тілінде) сәйкес іске асырылады.
3-параграф. Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Қазақ әдебиеті» оқу пәні бойынша оқу жүктемесі төмендетілген үлгілік оқу бағдарламасын іске асыру жөніндегі ұзақ мерзімді жоспар (оқыту қазақ тілінде)

1) 5-сынып:





Оқу жоспарында
ғы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Сөйлеу қызметінің түрлері

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

Таза, мінсіз асыл сөз

«Керқұла атты Кендебай» ертегісі,
«Қобыланды батыр» жыры, Асан қайғы «Асан қайғының жерге айтқан сыны» аңызы

Түсіну және жауап беру

5.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау;
5.1.2.1 әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау;
5.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер портреті мен іс-әрекеті арқылы образын ашу;
5.1.4.1 көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

5.2.1.1 әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу;
5.2.2.1 эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
5.2.3.1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау;
5.2.4.1 көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу

Бағалау және салыстыру

5.3.1.1 шығармадағы эпизодтар арқылы тарихи құндылығын бағалау;
5.3.2.1 кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау;
5.3.3.1 шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

2-тоқсан

«Тәрбиенің қайнар бұлағы»



Дулат Бабатайұлы «О, Ақтан жас, Ақтан жас», Ыбырай Алтынсарин «Қыпшақ Сейітқұл», «Атымтай Жомарт», «Дүние қалай етсең табылады?»

Түсіну және жауап беру

5.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау;
5.1.2.1 әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау;
5.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер портреті мен іс-әрекеті арқылы образын ашу;
5.1.4.1 көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

5.2.1.1 әдеби шығармадағы екі нәрсенісалыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу;
5.2.2.1 эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
5.2.3.1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдары
ның (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау;
5.2.4.1 көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу

Бағалау және салыстыру

5.3.3.1 шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
5.3.4.1 оқырманның рухани дүниесіне шығарма әсерін талдай отырып, сыни хабарлама жазу

3-тоқсан

Адамгершілік - асыл қасиет

А.Байтұрсынұлы «Егіннің бастары» мысалы, «Адамдық диқаншысы» өлеңі, Б.Соқпақбаев «Менің атым Қожа» хикаяты, М.Қабанбай «Бауыр» әңгімесі

Түсіну және жауап беру

5.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау;
5.1.2.1 әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау;
5.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер портреті мен іс-әрекеті арқылы образын ашу;
5.1.4.1көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

5.2.1.1 әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу;
5.2.2.1 эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
5.2.3.1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдарының (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау;
5.2.4.1 көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу

Бағалау және салыстыру

5.3.2.1 кейіпкерлерді шынайы өмірмен салыстырып бағалау;
5.3.3.1 шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
5.3.4.1 оқырманның рухани дүниесіне шығарма әсерін талдай отырып, сыни хабарлама жазу

4-тоқсан

Отбасы құндылықтары

Т.Нұрмағамбетов «Анасын сағынған бала» әңгімесі,
Нұрдәулет Ақыш «Нағыз әже қайда?» әңгімесі, Д.Лондон «Мексика ұлы» әңгімесі

Түсіну және жауап беру

5.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына қарай фабуласы мен сюжеттік дамуын сипаттау;
5.1.2.1 әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау;
5.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлер портреті мен іс-әрекеті арқылы образын ашу;
5.1.4.1 көркем шығармалардан шағын көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

5.2.1.1 әдеби шығармадағы екі нәрсені салыстыра суреттеулер мен қарама-қарсы суреттеулерді табу;
5.2.2.1 эпикалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
5.2.3.1 шығармадағы тілдік бейнелеу, суреттеу құралдары
ның (теңеу, эпитет, ауыспалы мағынадағы сөздер, қайталау, өлең құрылысы) мағынасын анықтау;
5.2.4.1 көркем шығармадан алған әсерін сипаттап авторға хат, өлең жазу

Бағалау және салыстыру

5.3.1.1 шығармадағы кейіпкерді өзіндік құндылығы тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

2) 6-сынып:





Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Сөйлеу қызметінің түрлері

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

Туған жерім-аялы алтын бесігім

«Аяз би» ертегісі «Алып Ер Тұңға» жыры,
Әл Фараби «Қашықтасың туған жер», «Тіршілікте құрыштай бол төзімді»,
Доспамбет жырау «Қоғалы көлдер, қом сулар», «Айналайын, Ақ Жайық»

Түсіну және жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.2.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;
6.3.3.1 әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;
6.3.4.1 көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

6.2.1.1 шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;
6.2.2.1 эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды(троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдардыпайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.1.1 шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру;
6.3.3.1 шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылықтұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
6.3.4.1 шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау

2-тоқсан

Абайды оқы, таңырқа!

Абай Құнанбайұлы «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін», «Ғылым таппай мақтанба»,«Бірінші сөз», «Жетінші сөз», «Отыз бірінші қара сөз»

Түсіну және жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.1.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;
6.1.3.1 әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;
6.1.4.1 көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

6.2.1.1 шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;
6.2.2.1 эпикалық,поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдардыпайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.1.1 шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру;
6.3.3.2 шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

3-тоқсан

Мен балаң жарық күнде сәуле қуған...

С.Торайғыров «Шығамын тірі болсам адам болып», «Шәкірт ойы», С.Мұратбеков «Жусан иісі», О.Бөкей «Тортай мінер ақбоз ат», Қалқаман Әбдіқадыров «Қажымұқан»

Түсіну және жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.1.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;
6.1.3.1 әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;
6.1.4.1 көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

6.2.1.1 шығарма композициясындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;
6.2.2.1 эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру;
6.3.3.1 шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
6.3.4.1шығармада көтерілген мәселенің әлеуметтік рөлі туралы сыни хабарлама жасау



Менің туған өлкем өлеңдер мен прозада






Түсінужәне жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.2.2.1 эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.1.4.1 көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

6.2.2.1 эпикалық, поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.1.1 шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру

4-тоқсан

Тәуелсіздік-қасиет тұнған ұлы ұғым

Е.Жүніс «Менің атым - Тәуелсіздік» өлеңі, А. Алтай Прописка», Р.Ғамзатов «Ана тілі», «Менің Дағыстаным»

Түсіну және жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.1.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру;
6.1.3.1 әдеби туындыдағы кейіпкердің типтерін тек тұрғысынан сипаттау;
6.1.4.1 көркем шығармалардан орта көлемді үзінділерді мәнерлеп оқу, жатқа айту

Анализ және интерпретация

6.2.1.1 шығарма композиция-сындағы белгілі бір эпизодтың алатын маңызына негіздеме жасау;
6.2.2.1 эпикалық,поэзиялық шығармалардағы автор бейнесін анықтау;
6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды(троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдардыпайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.1.1 шығармадағы кейіпкерлерді өзара салыстыра отырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
6.3.2.1 кейіпкерлер жүйесінің заманауи жаңашылдығын өзара салыстырып баға беру;
6.3.3.1 шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

Өлкені сипаттау өнері




Түсіну және жауап беру

6.1.1.1 әдеби шығарманың жанрын, фабуласын, сюжетін анықтау;
6.1.2.1 әдеби шығармада көтерілген әлеуметтік-қоғамдық мәселені идеясы арқылы түсіндіру

Анализ және интерпретация

6.2.3.1 шығармадағы көркем ауыстыруларды (троптарды: метафора, кейіптеу, метонимия, гипербола, литота, аллегория, антитеза, градация, арнау) анықтау;
6.2.4.1 әдеби көркемдегіш құралдарды пайдаланып шығармадағы табиғат көрінісін, оқиға орнын, кейіпкер бейнесін сипаттап жазу

Бағалау және салыстыру

6.3.3.1 шығармадағы кейіпкерлер қарым-қатынасын отбасылық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

3) 7-сынып:



Оқу жоспарында
ғы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Сөйлеу қызметінің түрлері

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

Көнеден жеткен жәдігерлер

«Қыз Жібек» жыры, Орхон-Енисей ескерткіштері, «Күлтегін» жыры, Жиембет жырау «Еңсегей бойлы Ер Есім», Қазтуған жырау «Қазтуғанның қонысымен қоштасуы»

Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.1.2.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау;
7.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлердіңтиптерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау;
7.1.4.1 көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып,үзінділерді жатқа айту

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру;
7.2.2.1 эпикалық,поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
7.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау;
7.2.4.1 шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

Бағалау және салыстыру

7.3.1.1 кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
7.3.4.1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

2-тоқсан

Толғауы -тоқсан қызыл тіл

Ш.Қанайұлы «Зар заман»,
С.Аронұлы «Сүйінбай мен Қатағанның айтысы»,
Жамбыл Жабаев «Зілді бұйрық»

Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.1.2.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау;
7.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлердіңтиптерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау;
7.1.4.1 көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жатқа айту

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру;
7.2.2.1 эпикалық,поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
7.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау;
7.2.4.1шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

Бағалау және салыстыру

7.3.2.1 әдеби жанр түрлерінің даму барысына, жаңашылдығына заманауи тұрғыдан баға беру;
7.3.3.1 шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу

3-тоқсан

Балалар мен үлкендер

М.Жұмабаев «Батыр Баян», М.Әуезов «Көксерек», Қ.Қайсенов «Жау тылындағы бала», С.Сарғасқаев «Тәмпіш қара»

Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.1.2.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау;
7.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлердіңтиптерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау;
7.1.4.1 көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жатқа айту

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру;
7.2.2.1 эпикалық, поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
7.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау;
7.2.4.1 шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

Бағалау және салыстыру

7.3.2.1 әдеби жанр түрлерінің даму барысына, жаңашылдығына заманауи тұрғыдан баға беру;
7.3.3.1 шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
7.3.4.1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

Туған өлке публицистика беттерінде




Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.1.2.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру;
7.2.4.1 шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

Бағалау және салыстыру

7.3.1.1 кейіпкерлердің іс-әрекеті мен автор берген портреттік мінездемені салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығына баға беру;
7.3.2.1 әдеби жанр түрлерінің даму барысына, жаңашылдығына заманауи тұрғыдан баға беру

4-тоқсан

Ұрпақ тәрбиесі

М.Шаханов «Нарынқұм зауалы», Медетбек Темірхан «Тәуелсізбін» өлеңі, Т.Әбдіков «Қонақтар», А.С.Пушкин «Ескерткіш»

Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.1.2.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау;
7.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлердің типтерін жасалу тәсілдері тұрғысынан анықтау;
7.1.4.1 көркем шығармадағы кейіпкер бейнесін ашып, үзінділерді жатқа айту

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру;
7.2.2.1 эпикалық,поэзиялық, драмалық шығармадағы автор бейнесін анықтау;
7.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (символ, синекдоха, қайталау түрлері: эпифора, анафора, аллитерация, ассонанс, риторикалық сұрақ) қолданысын талдау;
7.2.4.1 шығармадағы оқиға желісін өзіндік көзқарас тұрғысынан дамытып жазу

Бағалау және салыстыру

7.3.3.1 шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу;
7.3.4.1 әдеби шығарманың эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

«Менің туған өлкем» электрондық энциклопедиясы




Түсіну және жауап беру

7.1.1.1 әдеби шығарма сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдау;
7.12.1 әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау

Анализ және интерпретация

7.2.1.1 шығармадағы эпизодтар мен бейнелерді салғастыру

Бағалау және салыстыру

7.3.2.1 әдеби жанр түрлерінің даму барысына, жаңашылдығына заманауи тұрғыдан баға беру;
7.3.4.1 электронды энциклопедияның эстетикалық құндылығы туралы шағын сыни шолу жазу

4) 8-сынып:





Оқу жоспарында
ғы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Сөйлеу қызметінің түрлері

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

Дананың сөзі – ақылдың көзі



Қорқыт «Байбөрі баласы Бамсы-Байрақ туралы жыр»,
Қорқыттың нақыл сөздері, Ахмет Йассауи «Даналық кітабы»,
Ақтамберді жырау «Күлдір-күлдір кісінетіп», «Балаларыма өсиет», Шалкиіз жырау «Би Темірге бірінші толғауы»

Түсіну және жауап беру

8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу;
8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану

Анализ және интерпретация

8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау;
8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау;
8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу

Бағалау және салыстыру

8.3.1.1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау;
8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
8.3.3.1 шығарманың көркемдік- идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу

2-тоқсан

Көркем әдебиет және эпикалық сарын

Мұрат Мөңкеұлы «Үш қиян», «Сарыарқа», Ш.Құдайбердіұлы «Еңлік- Кебек» поэмасы, «Жастарға» өлеңі



Түсіну және жауап беру

8.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау;
8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу;
8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану

Анализ және интерпретация

8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау;
8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау;
8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау;
8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп креативті жазу

Бағалау және салыстыру

8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
8.3.3.1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
8.3.4.1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу

3-тоқсан

Махаббат және абырой

М.Дулатов «Бақытсыз Жамал» романы, Б.Момышұлы «Ұшқан ұя» әңгімесі,
Д.Исабеков «Әпке» драмасы,
М.Мақатаев «Аққулар ұйықтағанда» поэмасы

Түсіну және жауап беру

8.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау;
8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
8.1.3.1 көркем шығармадағы кейіпкерлерді сомдауда тура және жанама мінездеулерді жіктеу

Анализ және интерпретация

8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшеккке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау;
8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау;
8.2.3.1 шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психологиялық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау

Бағалау және салыстыру

8.3.1.1 шығарманың тақырыбы мен идеясын осы тектес басқа шығармалармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау;
8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
8.3.3.1 шығарманың көркемдік-идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу

4-тоқсан

Қиял мен шындық

Т.Ахтанов «Күй аңызы» әңгімесі, Ж.Сахиев «Айдағы жасырынбақ», «Дабыл» фантастикалық әңгімелері, Р.Мұқанова «Мәңгілік бала бейне»

Түсіну және жауап беру

8.1.1.1 әдеби шығарманың жанрына байланысты сюжеттік желілерін, эпилог, прологтарды анықтау;
8.1.2.1 әдеби шығарманың идеясы мен пафосын ұлттық мүдде тұрғысынан ашу;
8.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді өз көзқарасын дәлелдеу үшін орынды қолдану

Анализ және интерпретация

8.2.1.1 композицияны тұтастан бөлшекке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау;
8.2.2.1 автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау;
8.2.4.1 шығармадан алған үзінділерді қайта өңдеп
креативті жазу

Бағалау және салыстыру

8.3.2.1 шығармадағы материалдық және рухани құндылықтарды заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
8.3.3.1 шығарманың көркемдік- идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
8.3.4.1 шығарма бойынша жазылған әдеби сын-пікірлерге сүйене отырып, өзіндік сыни пікір жазу

5) 9-сынып:





Оқу жоспарындағы ұзақ мерзімді жоспардың бөлімдері

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспардың мазмұны

Сөйлеу қызметінің түрлері

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар білуге тиісті

1-тоқсан

Атадан қалған асыл сөз

Ж. Баласағұн «Құтты білік», Шешендік өнер: Майқы би мен Мөңке бидің шешендік сөздері, Әнет баба «Не арсыз? Не ғайып? Не даусыз?»,
Төле би «Ердің бақыты –әйел», Әйтеке би «Қасқакөл дауы», Қазыбек би «Кім жақын? Не қымбат? Не қиын?», Бұқар жырау «Тілек», «Әй, Абылай, Абылай»,
«Біржан-Сара» айтысы

Түсіну және жауап беру

9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау;
9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;
9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

Анализ және интерпретация

9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;
9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру;
9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

Бағалау және салыстыру

9.3.1.1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау;
9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сыни мақала жазу

2-тоқсан

Тарихи шындық пен көркемдік шешім

Нысанбай жырау «Кенесары – Наурызбай»,
Махамбет Өтемісұлы «Махамбеттің Баймағамбетке айтқаны», «Мен, мен, мен едім», Ш.Уәлиханов «Ыстықкөл күнделігі»

Түсіну және жауап беру

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;
9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау;
9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;
9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

Анализ және интерпретация

9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;
9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру;
9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

Бағалау және салыстыру

9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу

3-тоқсан

Адам жанының құпиясы

І.Жансүгіров «Құлагер» поэмасы, Б.Майлин «Шұғаның белгісі» хикаяты, Ғ.Мүсірепов «Ұлпан» романы, Т.Айбергенов «Сағыныш»,
Ф.Оңғарсынова «Өлең, мен сені аялап өтем»

Түсіну және жауап беру

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;
9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау;
9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;
9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

Анализ және интерпретация

9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау;
9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;
9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру

Бағалау және салыстыру

9.3.1.1 шығарманы басқа өнер түрлеріндегі осы мазмұндас туындылармен салыстырып, тарихи және көркемдік құндылығын бағалау;
9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу;
9.3.4.1 әдеби шығарманы қазақ әдебиеті мен әлем әдебиеті үлгілерімен салыстыра талдап, шағын сыни мақала жазу

4-тоқсан

Мәңгілік Ел – мәңгілік мұрат

Н.Айтұлы «Бәйтерек» поэмасы, Қ.Мұхамбетқалиев «Тар кезең» романы

Түсіну және жауап беру

9.1.1.1 әдеби шығармаға сюжеттік-композициялық талдау жасау;
9.1.2.1 әдеби шығармадағы психологизмді анықтау;
9.1.3.1 көркем шығарманың идеясына сай кейіпкерлер жүйесін анықтау;
9.1.4.1 көркем шығармалардан алған үзінділерді шығармашылық жұмыстарда қолдану

Анализ және интерпретация

9.2.1.1 эпикалық, поэтикалық, драмалық мәтіндердегі композициялық амалдарды талдау;
9.2.2.1 автор бейнесінің идеялық-стилистикалық тұтастырушы ретіндегі рөліне талдау жасау;
9.2.3.1 шығармадағы әдеби тілді құбылту мен айшықтаудың (троп пен фигура) түрлерін талдай отырып, автор стиліне баға беру;
9.2.4.1 автор стиліне сүйене отырып, шығармашылық жұмыс жазу

Бағалау және салыстыру

9.3.2.1 шығармадағы ұрпақтар сабақтастығы көрінісін заманауи тұрғыда салыстырып, жаңашылдығына баға беру;
9.3.3.1 шығарманың идеясын ғаламдық тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет