Ағымдық бақылау №2 Тақырып Насекомдардың анатомиясы мен физиологиясы. Дене
жүктеу/скачать 354,65 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Насекомдардың анатомиясы мен физиологиясы нені зерттейді
- Насекомдардың дене қуысы қандай
- Насекомдардың метаболизмі дегеніміз не
- Тапсырма №2. Насекомдардың ішкі ішкі құрысының жалпы көрінісі. Ұсынылған суреттегі белгілердің атауларын жазыңыз.
- 4 - вентральды диафрагма; 5 - жүйке жүйесі
|
Ағымдық бақылау №2 Тақырып 2. Насекомдардың анатомиясы мен физиологиясы. Дене қуысы. Насекомдардың метаболизмі. Тапсырма №1. Сұрақтарға жауап жазу: Насекомдардың анатомиясы мен физиологиясы нені зерттейді? Жәндіктердің жалпы құрылысы. Жәндіктердің дене бітімі - басы, кеудесі және құрсақ бөлімдерінен тұрады. Бас бөлігінде: ауыз қуысы мен сезімтал рецепторы бар антенна орналасқан. Ауыз қуысы жақтың жоғарғы тісі мен еріннің жоғарғы жағында орналасқан жұпты өткір максилл немесе лабрумнан тұрады. Максилдің екінші жұбы төменгі ерін немесе лабрумда орналасқан. Жәндіктердің үлкендерінің көзі күрделі болып, бірнеше майда көзшелерден тұрады. Алдыңғы арқа тұсында екі қанаты болады. Аяқтары жеке бөліктерге бөлінген, табан тұсында тырнағы болады, сондай-ақ жәндіктің жұмсақ жабысқақ бөлігі ұстап қалуға мүмкіншілік береді. Кейбір жәндіктерде мысалы, тарақандардың құрсағының төменгі жағында екі жұп церк болады. Құрсағының, тыныстауының кішкене саңылауы арқылы ішкі ағзаға оттек кіріп, көмірқышқыл газы шығарылады. Еркегінің ұрығы ұрғашысының жатырында сақталады. Жұмыртқа аналық безден шығып, жұмыртқалық арқылы өтіп, сонан соң сақталған ұрық ұрықтандырылады. Ұрғашысында жұмыртқа орыны болады. Насекомдардың дене қуысы қандай? Буынаяқтылар класының барлық өкілдері сияқты жәндіктер моллюскалар, хордалар және кейбір басқа типтегі жануарлармен бірге екінші жолақты немесе целомдық деп аталады. Бұл целентератта толық жетілген және жалпақ және дөңгелек құрттарда паренхимамен толтырылған біріншілік дене қуысы жәндіктерде екінші реттік қуыс – целоммен алмасады (77-сурет). Сомиттерде дамитын - мезодермальды жасушалардың сегменттік жинақталуы - оның өзіндік эпителий жабыны бар және сұйықтықпен толтырылған. Айта кету керек, жәндіктерде ішінде целомдық қуыстары бар мезодермальды сомиттер ұзақ уақыт өмір сүрмейді, тек эмбриондарда болады, кейіннен жеке жасушаларға ыдырайды. Осылайша олардың дене қуысы аралас (миксокоэль) болып, ішкі мүшелер арасындағы барлық кеңістіктер бір-бірімен еркін байланысады. Насекомдардың метаболизмі дегеніміз не? Кейбір жәндіктер гүлдермен, өсімдік балшырынымен, жемістермен және өсімдіктердің жемісімен қоректенеді.Өсімдік ұрықтарын жіне бүршіктерді жейтіндерді ағаш діңгектері мен қылқандарында тіршілік етеді. Олардың іріп- шіріген органикалық заттарды жақсы көретіні соншалық, шіріндінің айналасынан түрлі шыбын- шіркейлерді көптеп кездестіруге болады. Жәндіктердің ас қорту жүйесі алдыңғы , ортаңғы, артқы ішектен және сілекей бездерінен тұрады. Олар өсімдік- қоректілілер, жыртқыштар, өлексемен қоректенетіндер, қан сорғыштар тағы басқа болып бөлінеді. Аңшы қандаланың дернәсілі басқа жәндіктер түрлерімен қоректенетін ерекше жіңішке, сарғыш қоңыр түсті жәндік. Көбелектердің кейбір жұлдызқұрттары зиянды жәндіктермен қоректенеді. Бейнелеу өнері мен көркем өнерде көбелектердің орны ерекшке. Қайың күйе көбелегінің жұлдызқұрты жайқалып өскен жапырақтарды немесе бұтақтарды жейді. Су қандаласы маса дернәсілі және сүңгуір қоңыздар секілді басқа да су жәндіктерімен қоректереді. Жапырақ кескіш құмырсқа өзінң салмағынан 50 есе артық жүкті көтеріп, таси алады. Әртүрлі теріжегіш қоңыздар көбінесе кілемдерді, жүндерді, өлі жәндіктерді жейді. Инеліктер маса, шыбын, көбелектермен қоректенеді. Тапсырма №2. Насекомдардың ішкі ішкі құрысының жалпы көрінісі. Ұсынылған суреттегі белгілердің атауларын жазыңыз. Жәндіктердің ішкі құрылысының бас жоспары (Вебер бойынша, 1966 ж.): 1 - арқа сауыты; 2 - дорсальды диафрагма; 3 - ішектер; 4 - вентральды диафрагма; 5 - жүйке жүйесі жүктеу/скачать 354,65 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|