Атаулы сөйлем қҰрылысы, ТҮрлері, жасалуы. Қ. ЖҰбанов атындағЫ

АТАУЛЫ СӨЙЛЕМ
ҚҰРЫЛЫСЫ, ТҮРЛЕРІ,
ЖАСАЛУЫ.
Қ
. 
ЖҰБАНОВ
 
АТЫНДАҒЫ
 
АҚТӨБЕ
 
ӨҢІРЛІК
 
УНИВЕРСИТЕТІ
ФИЛОЛОГИЯ
 
ФАКУЛЬТЕТІ
ТЕОРИЯЛЫҚ
 
ЖӘНЕ
 
ҚОЛДАНБАЛЫ
 
ТІЛ
 
БІЛІМІ
 
КАФЕДРАСЫ
Орындаған:Есқазы Аида
қтә-302

Енді бірқатар сойлемдер саралаған
бастауыш пен баяндауыштан құралмай,
тек бастауыш ыңғайындағы созден, сөз
тіркестерінен құралады. Түн. Клуб
толы адам. Музыка. 
Атаулы сөйлемдер, осындай, жеке
сөзді не сөз тіркесін айрықша
сөйлемдік интонациямен айту арқылы
жасалады.

АТАУЛЫ СӨЙЛЕМНІҢ ГРАММАТИКАЛЫҚ ФОРМАСЫНЫҢ АТАУ
ТҰЛҒАЛЫ БОЛУЫ;
НЕГІЗГІ ФОРМАНЫҢ ЗАТ ЕСІМ БОЛУЫ;
ҚҰРАМЫНДАҒЫ БАСҚА СӨЗДЕРДІҢ ТЕК ЕСІМГЕ ҒАНА ҰЙЫСА
АЛАТЫНДЫҒЫ;
МАҒЫНАСЫ НЕГІЗІНЕН ЗАТ ЕСІМ АРҚЫЛЫ БЕЛГІЛІ ҚҰБЫЛЫСТА,
БЕЛГІЛІ ҚАЛЫПТА СОНЫ КӨРІП НЕ ЕЛЕСТЕТІП ТҰРҒАН ЖАҒДАЙ
ДА, РЕАЛДЫ, НАҚТЫ БАР ФАКТ ЕКЕНІН ТҰЖЫРЫМДАУ, ХАБАРЛАУ
КЕЙДЕ ОҒАН ЭМОЦИЯЛЫҚ ҚАТЫНАСТЫ ДА БІЛДІРУ БОЛАТЫНЫ
(ЭКСПРЕССИВТІ БОЛЫП КЕЛГЕНДІГІ ƏР ТҮРЛІ МОДАЛЬДІК
МІНДЕТІ);
ШАҚТЫҚ МƏНІ ТЕК КОНТЕКСТЕН ҒАНА БІЛІНЕТІНІ;
ЖАҚҚА БЕЙТАРАПТЫҒЫ 
АТАУЛЫ СӨЙЛЕМДЕРДІҢ НЕГІЗГІ БЕЛГІЛЕРІ ТУРАСЫНДА АЙТАТЫН
БОЛСАҚ, ҒАЛЫМ Ғ.МАДИНА ОЛАРДЫ БЫЛАЙ ҰСЫНАДЫ:

Атаулы сөйлемдердің мазмұны осы шақтағы болмысты,
құбылысты білдірумен байланысты болады. Сондықтан олар
өткен шақтағы оқиға, іс жайындағы ой болмайды, көбінесе
мезгілді, айналамыздағы табиғат құбылыстарын, заттардың
сол заттық бейнелі қалпын айтуға арналған болады. Ондай
атаулы сөйлемдер көбінесе көркем əдебиетте, табиғаттың
суреті ретінде қолданылады. Олар жазушының тіліне
ықшамды, көркемдік нəр беріп, болмысты, жаратылысты
суреттеудің ерекше стильдік тəсілі ретінде жұмсалады.
Айдала. Көлдің биік қабағы. Əлсіз жел. Күн батып барады.

ҚАЛЫПТЫ АТАУЛЫ СӨЙЛЕМДЕР БЕЛГІЛІ БІР ЗАТ, ОҚИҒА,
ҚҰБЫЛЫС, КӨРІНІС ТУРАЛЫ АЙТЫЛАТЫН ОЙДЫҢ АТЫН
АТАЙДЫ ДА, ОЛАРДЫҢ СӨЙЛЕМДІК БЕЛГІСІ КОНТЕКСТЕ,
БАСҚА СӨЙЛЕМДЕРДЕН ИНТОНАЦИЯ АРҚЫЛЫ БӨЛІНІП,
ЖЕКЕЛЕНІП АЙТЫЛУЫ АРҚЫЛЫ КӨРІНЕДІ. БІЗ ҒАЛЫМ
А.ƏБІЛҚАЕВТЫҢ ІЗІМЕН БҰЛАРДЫ ӨЗ ІШІНДЕ МЫНАНДАЙ ҮШ
ТҮРГЕ ТОПТАСТЫРЫП ОТЫРМЫЗ:
АСТАНА. ЕСІЛ. МƏДЕНИ-ДЕМАЛЫС ПАРКІ. БІРІН-БІРІ
МЕРЕКЕМЕН ҚҰТТЫҚТАҒАН ХАЛЫҚТАН ИНЕ ШАНШАР ЖЕР
КӨРІНБЕЙДІ. 
АЛМАТЫ-1 ВОКЗАЛЫНЫҢ АЛДЫ. ЖАЗҒЫ ДЕМАЛЫСҚА КЕТІП
БАРА ЖАТҚАН КӨҢІЛДІ СТУДЕНТТЕРДІҢ ШАТ КҮЛКІСІ
ВОКЗАЛ ІШІНДЕГІ ƏДЕТТЕГІ АЙҒАЙ-ШУДАН ДА БАСЫМ
ЕСТІЛЕДІ. 
1. МЕКЕН АТАУЛЫЛАР:
1.
2.