Біржан Берденов “1916 жыл” поэмасы



Дата31.12.2021
өлшемі0,95 Mb.
#22046
түріПоэма

Біржан Берденов “1916 жыл” поэмасы


Ахметова Айзада

Ахметова Асемай

Біржан Берденовтің «1916 жыл» поэмасы майдан жұмысына алу, әскерге шақырылған адамдарды майданға жөнелту мен олардың жолдағы, майдандағы өмірін, көңіл–күйісуреттейді.Сол майданға ақынның өзі де барған.

“Поэма жол,соғыс көріністерін,барлық оқиғаларды Біржан Берденов дәл суреттеуіне қарағанда.Біржанның қаламгерлігіде болғандай.Кейде ақын ай,күн ғана емес,көптеген қала,орыс сөздіктерінде де дәл келтіреді(прием,казарма,совет,Манучин ,пулемет т.б.)Осы себептен поэманы авторы бар шығарма дейміз. Біржан Берденов кеңес дәуірін көрген ақындардың бірі.

Поэмада автор өзінің көзімен көргенін, басынан өткенін, көңіл күйін күнделік тәрізді баяндаған. Онда майданға алынған қазақ жігіттерінін бір ай бойы ұзақ сапар шеккендегі көрген қорлықтары, адам төзгісіз апатты жол әсерлері мен соғыстары жүйелі түрде шебер көрсетілген.

“1916 жыл”поэмасының бөлімдері:

«Прием», «Қызылжар казармасының тамағы», «Ұзақ жол», «Алғашқы әсер», «Майданда», «Аэроплан», «Дүрлігу», «Жаңа мекен», «Кашаға таласу», «Оқтан қорқа қашу», «Жұма күні», «Қамығу», «Газет хабары», «Мысалы», «Қозғалшы бір қаламым», «Елге сәлем»


Поэманың алғашқы бөлімінің руынан соңғы бес бөлімінің рухы мүлде бөлек.

Алғашқы кезде майдан суретін ақын халық басындағы еріксіздікті, ауыр халді беру пленінде жазған.

Соңғы бөлімдерінде ол серпіліп ,бостандықты революция тасқының дәл тауып жырлағандай.

Халықтың азаматты қалай арман еткені туралы “Мысалы “деген тарауында былай суреттейді.

Тобынан біз айрылған қаз мысалы. Ішінде көп құстардың аз мысалы. Қантөгіс майданына келіп қалған,

Қолайсыз қонған жерін газ мысалы

Біз болдық тұтқындағы құс мысалы,

Қолынан келмейтұғын іс мысалы

Босанып шарықтайтын күн бола ма?

Теңдік күн жетіп келсе тұс мысалы

“Елде қалғандарға сәлем” бөлімінде ақын:



“Көп қуса қорқақтағы батыр болмақ,ақыры бұл қорқақтық кетпес тегін”деп кейінгі елді де жұбатады.

Поэманың оқиғасы бай ,өзінше бір жылнама секілді. Одан Ресейдегі жайды да,қазақ халқының ауыр халі мен арманында білесің.


Назарларыңызға рақмет!!!!

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет