Бүйрек домбығуының патогенезі

Полиурияның патогенезі:

• 
  шумақтық сүзілудің жоғарылауы
  
• 
  түтікшелік кері сіңірілудің төмендеуі
  

Олигурияның патогенезі:

• 
  шумақтардан несеп сүзілуінің төмендеуі
  
• 
  түтікшелердегі натрий мен судың кері сіңірілуінің жоғарылауы
  
• 
  зәр жүретін жолдардың тарылып, бітеліп қалуы
  

Несеп құрамының өзгерістері:

СБЖ патогенезі

• 
  нефрондардың үдемелі өлеттенуі және олардың орнын дәнекер тіннің басуы (нефросклероз)  өзекшелер мен шумақтардың қызметінің үдемелі төмендеуі  несеп түзілуінің азаюы  уремия  уремиялық кома
  

СБЖ үдемелі дамуының патогенезі

Зақымданбаған нефрондардың компенсаторлық гипертрофиясы

Гиперфильтрация және капиллярішілік қысымның

Эндотелий мен эпителидің зақымдануы, нәруызға өткізгіштіктің , мезангиумде нәруыздардың жиналып қалуы

Мезангиалдық жасушалардың пролиферациясы, макрофагтардың (цитокиндердің және өсу факторының ) сіңбеленуі

Шумақтардың бөліктік склерозы, интерстицианың фиброзы

Бүйрек ұлпасының (паренхимасының) одан әрі азаюы

Нефросклероз және уремия

Уремия кезіндегі организмдегі өзгерістер

1. Нейропсихикалық симптомдар

• 
  Шаршағыштық, бас ауыруы, рефлекстердің тежелуі, дәм және есіту сезімінің бұзылуы, тремор, түнгі ұйқының бұзылысы, депрессия, ми тінінің ісінуі, кома
  

Бүйрек қызметі жедел жеткіліксіздігінің патогенезі

• 
  - нефрондардың тікелей бүліністері,
  
• 
  - боумен қапшығында қысым көтеріліп кетуі
  

Бүйрек қызметі жедел жеткіліксіздігінің сатылары:

• 
  1- бастапқы - жеткіліксіздікті туындатқан дерттің көріністерімен байқалады;
  
• 
  2- олиго-анурия - тәуліктік диурез 500 мл-ден аз, изостенурия, гиперазотемия, уремиялық кома дамуы мүмкін;
  
• 
  3- полиурия – гипогидратация, әлсіздік, гипорефлексия;
  
• 
  4- сауығу – диурездің көлемі, өзекше жасушаларының қызметі біртіндеп қалпына келуі
  

Бүйрек қызметі созылмалы жеткіліксіздігінің сатылары:

• 
  1- жасырын – шумақтарда несеп сүзілуі 2 есеге азайған, қанда азоттың деңгейі қалыпты;
  
• 
  2- гиперазотемиялық - шумақтарда несеп сүзілуі 5 есеге азайған, гиперазотемия;
  
• 
  3- уремиялық - несеп сүзілуі 10-20 есеге төмендеген, ауыр гиперазот-емия, уремия.
  

Уремия (зәрліқан)

1. Организмнің өзінің зат алмасу өнімдерімен (аммиак, несеп- аминқышқылы, креатинин, мочевина, фенол, индол, скатол т.б.) уыттануы.

2. су мен электролиттер алмасуы бұзылуы:

√ гиперкалиемия, гиперсульфатемия, гиперфос-фатемия, гипокальциемия, гипонатриемия.

3. метаболизмдік ацидоз;

4. гормондар мен дәрумендер алмасулары бұзылуы;

5. эритропоэтин, простагландиндер, кининдер т.б. заттар өндірілуі бұзылуы.

Нефрон шумақтары бүліністерінің патогенезі

• 
  Бүйрек шумақтарының бүліністері жиі инфекциялық-аллергиялық немесе бейинфекциялық-аллергиялық жолдармен дамиды.