1.1штей және сырттай сызылған шеңберлер ДҰРЫС КӨПБҰРЫШҚА ІШТЕЙ ЖӘНЕ СЫРТТАЙ СЫЗЫЛҒАН ШЕҢБЕРЛЕР РАДИУСТАРЫ АРАСЫНДАҒЫ БАЙЛАНЫС Дұрыс көпбұрышқа сырттай сызылған шеңбер Егер көпбұрыштың барлық төбелері шеңбердің бойында жатса,
онда бұл шеңберді көпбұрышқа сырттай сызылған деп атайды.
Теорема. Кез келген дұрыс көпбұрышқа сырттай бір, тек бір шеңбер сызуға болады.
1 – салдар.Дұрыс көпбұрышқа іштей сызылған шеңбер көпбұрыштың қабырғаларын ортасынан жанайды. 2 – салдар. Дұрыс көпбұрышқа сырттай сызылған шеңбер центрі осы көпбұрышқа іштей сызылған шеңбердің центрімен дәл келеді. Бұл нүкте дұрыс көпбұрыштың центрі деп аталады.
Дұрыс (тең қабырғалы) үшбұрыш үшін
.
Дұрыс төртбұрыш (квадрат) үшін
Дұрыс алтыбұрыш үшін
ауданының формулалары:;
, , ; , k - апофема .
Төменде кестеде дұрыс көпбұрыштарға сырттай және іштей сызылған шеңберлердің радиустарының формулалары келтірілген
қабырғасының формулалары:
,
- n-бұрыштың бұрышы.
Тапсырма-1. Сурет бойынша кестені толтырыңыз:
