Дүниежүзі тарихы 10-сынып Сакенова Шынар Оразхановна Әлемнің ең ірі мұражайлары: адамзаттың тарихи зердесінің қазынасы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары: Әлемнің ең ірі мұражайларын зерттеп, ерекшеліктерін анықтау;
Әлем халықтарының тарихи-мәдени мұрасын зерттеу және сақтап қалудағы мұражайлардың ролін түсіндіру.
Сабақ мақсаты: Тарихтың пайда болуын, дамуын және ерекшеліктерін зерттеу
Өткен сабаққа шолу: “Барабан” әдісі
Терминдік сөздер Ғасыр-век
Түспа-тұскелу-совпадать
Таңдаулы-избранный
Тұлға-личность
Топтама-коллекция
Шебер-мастер
Сәндік-қолданбалы өнер-юбелирно-прикладное искусство
Сәулетші-архитектор
Мойындау-признавать, признать
Өскелең ұрпақ-подрастающее поколение
Өнер туындылары-произведения искусства
Үздік мұражай-лучший музей
Тамашалау-любоваться, восхищаться
Ц
Р
Г
Е
Е
Я
Т
Й
Ю
Н
Е
С
К
О
Н
В
У
Т
Р
К
К
Л
Е
А
З
Ф
Ф
Е
Щ
Ь
Щ
Ц
Ж
М
Ұ
Р
А
Ж
А
Й
Б
Ь
Й
Т
А
Р
И
Х
Ч
Е
Р
К
Б
Ч
Ь
Й
Щ
Ь
Я
І
Ц
Э
Д
Ь
Л
Ь
Ф
Ш
С
Х
К
Щ
Сөз жұмбақ
Ц
Р
Г
Е
Е
Я
Т
Й
Ю
Н
Е
С
К
О
Н
В
У
Т
Р
К
К
Л
Е
А
З
Ф
Ф
Е
Щ
Ь
Щ
Ц
Ж
М
Ұ
Р
А
Ж
А
Й
Б
Ь
Й
Т
А
Р
И
Х
Ч
Е
Р
К
Б
Ч
Ь
Й
Щ
Ь
Я
І
Ц
Э
Д
Ь
Л
Ь
Ф
Ш
С
Х
К
Щ
1.Мұражай дегеніміз не? 2.Мұражайлар немен айналысады? 3.Мұражай әлеуметтік функциясына қарай қанша түрге бөлінеді? 1.Мұражай, музей, (грек тілінде musem – муза сарайы) – тарихи-ғылыми дерек ретіндегі ескерткіштерді, өнер туындыларын, мәдени құндылықтарды, тарихи мұраларды сақтап, жинақтап, ғылыми-танымдық қызмет атқаратын мекеме.
2.Мұражай заттық және рухани құндылықтарды танытуда, ғылыми тұрғыда зерттеп, оның нәтижелерін насихаттайды. Осы негізде тәлім-тәрбие беруде маңызды рөл атқарады. Мұражай ғылымның, білімнің, мәдениеттің қалыптасуына ықпал ететін ғылыми мекеме ретінде өскелең ұрпақтың тәрбиесіне, тарихи сананың қалыптасуына ықпал етеді.
3.Әлеуметтік функциясына қарай мұражайлардың: академиялық (ғылыми-зерттеушілік), оқу (университеттік) және ағартушылық болып үш топқа бөлінеді.
Мұражайлардың маңызды функциялары – табиғат, тарих және мәдени мұра ескерткіштерін жинау, сақтау болып табылады.
Әлемдегі ең ірі мұражайлар тізімі:
1. Лувр мұражайы (Париж) 2. Британдық мұражайы (Лондон) 3. Уффици галереясы (Фларенция) 4. Метрополитен (АҚШ. Нью-Йорк қаласында) 5. Эрмитаж (Ресей. Санк-петербург) 6. Қ Р Ұлттық мұражайы (Астана) 7. Токио ұлттық мұражайы (Жапон ұлттық мұражайы) 1980 жылы Лувр музейі соңғы өзгеріске ұшырап, Қытайдың атақты архитекторы Йо Мин Пей Луврды қайта жобалап, үлкен әйнек пирамидаларын салды.
Мұражай Сенаның оң жақ жағалауында, Париждің орталығында орналасқан. Ол алғашында қамал болған. Сарайдың құрылысы сегіз ғасырға созылып, негізін II Филипп Август қалаған. «Лувр» сөзі француз тілінде мұнара, қамал деген мағыналарды білдірген. XVII ғ. Лемерсье және Лево атты архитекторлар кең көлемде құрылыс жасап, төртбұрыш алаңды салған.
Лувр – әлемдегі ең әйгілі және Еуропадағы тұңғыш мұражай. Ол тек қана тарихи ескерткіш ретінде ғана емес, сонымен қатар ең танымал музей ретінде де әйгілі. Музейде 350 мыңнан астам тарихи жәдігерлер сақтаулы. Бұл тарихи жәдігерлер 60 мың гектар аумаққа орналастырылған. Мұражайдың ашылуы Француз революциясы етек алған тұсқа, яғни 1793 жылмен тұспа-тұс келген. Луврдың ең танымал құндылықтары ретінде – Леонардо да Винчидің Мона Лизасын, көне гректік Венера Милосская мүсіндерін атап кетуге болады. 2. Лондондағы Британ мұражайы-- Әлемдегі ең ірі музейлердің бірі. Мұнда көптеген мұражайлар, көрмелер, галереялар және басқа да мәдени нысандар шоғырланған. Мұражайдың негізі 1753 жылы қаланған. Британ музейінің кітапханасында 7 млн-нан астам кітап, 105 мыңдай қолжазба бар.
БМ Луврдан кейінгі әлемдегі екінші ірі экспонат. Жалпы ұзындығы 4шақырымдық 94 галереядан тұрады. Мұражайдың коллекциясында 13 миллион экспонат бар.Британ мұражайы жүз жылдан астам уақыт бойы салынды.
Музей қорында 8 миллионға жуық жәдігер бар. Аумағы 6 гектар. Мұнда әлемнің түкпір-түапірінен жиналған екі миллион жылдық тарихты қамтитын жәдігерлер коллекциясы жиналған. Мысалы, тиындар мен медальдар коллекциясы, көне египет туындылары, антикалық және орта ғасырлық шеберлерге тән шығармашылық жұмыстар, көркем өнер туындылары т.б. коллекциялар бар.
Британ музейінде 6 мысық жұмыс істейді. Тіпті оларға 50 фунт стерлинг жалақы төленеді. Мысықтар музейге тышқан мен егеуқұйрықтан зиян келтірмес үшін қызмет етеді. (1 Фунт стерлинг = 569,59 Казахстан тенгесімен) Уффици Галерея - Флоренцияның нағыз әшекейі. Бұл жыл сайын бүкіл әлемнен он мыңдаған туристерді тартатын ең көп келетін Италиядағы мұражай.
Флоренциядағы Уффици сарайының құрылысы 16-шы ғасырдың ортасында басталды.
Құрылысы 1581 жылы аяқталды, сонымен бірге Медичи отбасының тағы бір өкілі Франческо И шешімімен лауазымды тұлғалар жойылып, залдар мен сыныптар көрмелерге ауыстырылды. Оларды ең алдымен мүсіндердің жеке коллекцияларының ең құнды экспонаттары тасымалданады. Осылайша Флоренциядағы Уффици Галереясының тарихы мұражай ретінде басталды.
Музейдің «визиткасы» деп танылған кенептер бар. Олардың ішінде,Ван дер Хастың «Портинардың триптихі», Да Винчидің «Баговецкий» Сондай-ақ, галереяда әлемдегі ұқсастығы жоқ танымал өнер қайраткерлерінің портреттерінің бірегей жинағы бар. Бұл XVII ғасырда салынған, Оның ішінде ұлы суретшілердің өзін-өзі бейнелейтін ең бай коллекциясы бар. Брондау құны - 4 еуро, билеттің құны - 6,5 евро. 18 жасқа дейінгі балалар, 65 жастан асқан балалар, арнайы факультеттер мен жоғары оқу орындарының студенттері (өнер, өнер, сәулет) үшін жеңілдіктер мен тегін билеттер мүмкіндігі бар.