Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық
университеті
Медициналық
психология
Суюнбек Анеля
Фармация 1 курс
2021-2022
Психология — адамның дара тұлғалық психикасын, өзінің
сан−алуан сезім, аффективтік, интеллектуалды, басқа
да туа біткен функцияларымен бірге сыртқы ортамен
өзара әрекетін зерттейтін ғылым, кей-кезде адам мінез-
құлығын зерттеу деп те анықталады.
Психология басќа ғылымдар сияќты белгілі даму жолдарынан өткен.
Әлемдік психологияның даму тарихы екі кезеңге бөлінеді: Біріншіден,
басқа ғылымдардың аясында психология білімінің қалыптасу кезеңі (IV-V ғ.ғ.
біздің дәуірге дейінгі XIXғ-дың 60-шы ғ.ғ.). Бұл шамамен 2400 жылдай
уақытқа созылып, Арестотельден (348-322) басталатын философиялық
ілім тарихы.
Екіншіден, психологияның өз алдына дербес ғылым ретінде (XIXғ-дың 60-
шы ғ.ғ-қазіргі уақытқа дейін) көрінуі өте беріде, яғни 1870 жылдан
басталады. Сол жылы неміс ғалымы Вильгельм Вундт (1832-1920) Лейпциг
қаласында тұңғыш лаборатория ұйымдастырып, психикалық
құбылыстарды арнаулы құрал-сайман, аспаптардың көмегімен зерттеуге
болатындығын дәлелдеп, мұның дербес эксприменттік (тәжірбиелік)
ғылым болуына жол ашты.
Дәрігер мен
науқастың
арасындағы
қатынасты, олардың
мінез-құлқының түрлі
құрылыстарын
зерттейді. Емдеу мен
психотерапияның
психологиялық
әдістерін жасаумен
айналысады.
Медициналық психология
Медициналық психология мынадай
бөлімдерге бөлінеді:
-
Психикалық кұбылыстардың мидың
физиологиялық құрылымдарына қатынасын
зерттейтін
нейропсихологиядан;
- Адамның психикалық әрекетіне дәрілердің әсер
етуін зерттейтін
психофармақологиядан;
- Адамның денсаулығы мен оны нығайтуға арналған
шараларды жүзеге асыру саласын, оның әдіс-
тәсілдерін айқындайтын
психопрофилактика және
гигиенадан;
- Адамның психикалық ауытқушылықтарын
зерттейтін
патопсихологиядан;
- Психикалық ауытқушылықтары бар адамдардың
өзіндік психикалық ерекшеліктерін зерттеп,
психотерапевтикалық көмек көрсететін
клиникалық
психологиядан.
МЕДИЦИНАЛЫҚ ПСИХОЛОГИЯ
• Медицина дерттің өзі тудыратын, сондай-ақ емдеу
барысында туындайтын психологиялық мәселелерге әр
кезде де аса зор мән береді. Клиникадағы емдеу процесіне
қатысушы ретінде маман психологтың пайда болуы соңғы
уақытта ғана жүзеге асты. Бүгінде психиатриялық,
наркологиялық және т.б. салаларда медициналық психолог
мамандары бар.
• Қазіргі клиникалық медицинада ғылыми-техникалық
прогресстің пайда болуы жеке алғанда тар салада мамандану
мен аспаптық және лабораториялық зерттеу тәсілдерінен,
емдеуден байқалады. Сол себепті науқас адамның әр түрлі
дәрігерлермен кездесуіне және олармен қатынаста болатын
уақыттың қысқаруына тура келеді. Кейде дәрігерде пациент
жөнінде бір тұтас пікір қалыптаспайтын кез пайда болады
• Алайда олардың әр қайсысы өзінің жинаған
тәжірибесі, жеке бетінше ізденіп және
арнайы оқып алған білімдеріне сүйеніп
қызмет етуде.
• Мәселенің бір ұшы арнайы медициналық
білімі бар психологтардың тапшылығы. Бұл
бағытта психологтардың біразының орта
медициналық білімі барлығын айтқанмен,
қалғаны тек педагогикалық жоғары біліммен
шектелетінін еске салған жөн.
Назарларыңызға
рахмет!
Достарыңызбен бөлісу: |