"фараби əлемі" атты халықаралық ғылыми конференция материалдары
ТӘЖІРИБЕ БАРЫСЫНДА ЕГЕУҚҰЙРЫҚТАРДЫҢ БАУЫРЛАРЫНДАҒЫ
жүктеу/скачать 2,79 Mb. Pdf көрінісі
|
| ТӘЖІРИБЕ БАРЫСЫНДА ЕГЕУҚҰЙРЫҚТАРДЫҢ БАУЫРЛАРЫНДАҒЫ
МОРФОФУНКЦИОНАЛДЫҚ ӨЗГЕРІСТЕР Өскенбай Ж.С. Əл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті zhansaya.sovet@mail.ru Бауыр метаболизмнің орталық органы болып табылады жəне тамақ əсеріне сезімтал. Дəстүрлі өмір сүру режимінің негізгі принциптеріне диеталар, белоктар, майлар, көмірсулар, витаминдер мен минералды тағамдарды қабылдау болып табылады. Шамадан тыс жəне жасанды теңдестірілген тамақтану барысында ағза қоректік заттардың ыдырап, шығарылуымен күреспейды, ал салмақтың ұлғаюы қозғалыс белсенділігін төмендетіп, əртүрлі ауруларға алып келеді. Табиғи сауықтыру бағдарламаларының іщінде остеохондроз, бронх демікпесі, қант диабеті ауруларын емдеуге көмектесе отырып, ішкі ағзалардың тағамды тиімді пайдалануға септігін тигізетін төмен ақуызды, төмен калориялы тамақтану жүйесі бар. Біздің зерттеудің міндеті- физикалық стресспен жəне түрлі энергетикалық құндылықтар мен толық рационмен бірге бауырдың ультраструктурасын зерттеу. Электромикроскопиялық анализ үшін бауырдың бөлігін 2,5% глютаральдегид ерітіндісі мен 1% осмий терацит ерітіндісіне тіркедік. Биоптат əдеттегі əдіске сəйкес жүргізілді жəне этонға тіркелді. Жартылай жұқа кесінділер метилен көк-азура-2 жəне негізгі фиксин қоспасымен боялған. Өте жұқа кесінділер Рейнолдстың уронилацетатымен жəне қорғасын нитратымен ерекшеленетін «Reicheyt» ультрамикротомасында дайындалды. Препараттар ЭВМ-100Л электрондық микроскопта зерттелінді. Электронды микроскопиялық зерттеу кезінде егеуқұйрықтардағы гепатоциттердің қатты майлы дистрофиясы жоғары калориялы диета жəне жүзу кезінде болғаны анықталды. Ультрақұрылымдық деңгейде 15 кундік жүзу (біпнеше рет, төмен қарқындылықпен) белсенді резорбацияны жəне майдың глюкозаға көшуін атап өттік. Алайда, майлы бауыр дистрофиясының феномені бұрынғысынша айқын көрінді. Кейін 30 күндік жүзу барысында жоғары калориялы тағамдар май жинақтау процестерінің басым болуына əкелді. Липид тамшылары тығыз бола бастады. Жартылай жұқа кесінделерде майдың мөлшері 15 күнге қарағанда əлдеқайда аз болды, липидті тамшылардың субмикроскопиялық сипаттамалары ауыр майлы бауыр жасушалары дистрофиясының болуын көрсетті. Төмен калориялы витаминді тағаммен егеуқұйрықтарды алдын-ала тамақтандыру жəне жүзу гепатоцит дистрофиясына себеп болмады. Митохондриядағы жəне түйіршікті эндоплазмалық тордың ультраструктуралық өзгерістері компенсаторлық-адаптивті реакциялардың жоғары деңгейіне куə болды. Майлы бауырлардың дамуын болдырмайтын бұл диета ағзаның жоғары қарсыласуына ықпал етті. Ғылыми жетекші: профессор м.а. Есимсиитова З.Б. жүктеу/скачать 2,79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|