Физикалық қаcиеттері



бет1/5
Дата10.11.2022
өлшемі2,15 Mb.
#49229
  1   2   3   4   5

Алкендер

 

  •  

Алкендердің гомологтік қатары

  • C2H4 - Этилен (Этен)
  • C3H6 - Пропилен (Пропен)
  • C4H8 - Бутен
  • C5H10 - Пентен
  • C6H12 - Гексен
  • C7H14 - Гептен
  • C8H16 - Октен
  • C9H18 - Нонен
  • C10H20 - Децен
  • Қарапайым алкендерді атағанда кейде тривиальді атаулар қолданып, сәйкес алканның –ан жұрнағын –илен жұрнағы алмастырады; алкан-алкен, этан-этен, пропан-пропен және т.с.с.

Құрылысы:

  • Алкендердің көміртек атомдары - гибридтенген күйде болады. Этилен молекуласындағы әр көміртек атомының бір s- және екі p- электрон орбитальдары гибридтенуге қатысады.
  • Этеннің молекуласындағы көміртек атомдары өзара бір σ- және бір π- байланыстар арқылы жалғасады.Қос байланыстың ұзындығы 0,134нм, байланыс энергиясы 612 кДж/моль болады.
  •  

Шығу тарихы

  • Этиленді ең алғаш 1669 жылы неміс химигі және дәрігері Бехер күкірт қышқылымен этил спиртіне әсер ету арқылы алған.Ғалым бұл газдың метанға қарағанда химиялық белсенді деп анықтады.
  • Екінші рет в 1795 жылы “Бехер ауасын” голландтық химик ғалымдар Дейман, , Потс-ван-Трооствик, Бонд және Лауверенбургтер ашты.
  • Олар оны «майтекті газ» деп атады, себебі ол хлормен әрекеттескенде май тәріздес ерітінді дихлорэтан түзілген.
  • Француз тілінде «майтекті» сөзі— oléfiant. Француз химигі Антуан Фуркруа осы терминді практикаға енгізді, ал осы типтегі басқа көмірсутектер анықталғанда бұл атау барлық класстар үшін олефин болып қалыптасты.
  • XIX ғасырдың басында француз химигі Ж. Гей-Люссак этанолдың «майтекті» газдан және судан тұратынын тапқан.Осы газда ол хлорлы этилдің құрамынан анықтаған.
  • Этиленнің сутек пен көміртектен тұратынын анықтаған химик ғалымдар ұзақ уақыт бойы оның нақты формуласын таба алмады. 1848 жылы Кольбе этиленнің формулуасын С4Н4 деп жазды оның ойын Либих құптады. Ж. Дюма этиленнің құрамын дұрыс анықтады, бірақ оның құрылымы алғашқыдай С2НН3[ дұрыс жазылмаған еді.
  • 1862 жылы немістің химик-органик ғалымы Э.Эрленмейер этилен молекуласына қос байланыс қосуды ұсынды. Ал 1870 жылы орыстың атақты ғалымы А. М. Бутлеров осы тұжырымды дұрыс деп танып эксперимент жүзінде дәлелдеді.



Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет