Гендік инженерия

жүктеу/скачать 1,39 Mb.

бет	1/6
Дата	07.01.2022
өлшемі	1,39 Mb.
	#17292

1 2 3 4 5 6

Даму тарихы

ГЕНДІК ИНЖЕНЕРИЯ

Гендік инженерия — генетикалық және биохимиялық әдістердің көмегімен түраралық кедергілері жоқ, тұқым қуалайтын қасиеттері өзгеше, табиғатта кездеспейтін жаңа гендер алу; генді бір ағзадан екінші ағзаға енгізіп, оның өнімін алу мақсатында

қолданылатын жоғары технологиялық процесс.

Даму тарихы:

Тұңғыш рет 1956 жылы америкалық ғалым Е.Сирс жабайы қылтаншөп өсімдігі жапырағының сары дақ ауруына төзімділігін анықтайтын генді жұмсақ бидайдың хромосомасына апарып салған.Нәтижесінде жұмсақ бидайдың сары дақ ауруына төзімді формасы алынған.
1971 жылы орыс ғалымы В.А.Струнников генетикалық инженерия әдісін жібек құртын өсіруде пайдаланды.
1960 жылы Ж.Барский жануарлардың дене жасушаларын бір бірімен қосу арқылы екі жасушадағы генетикалық ақпаратты біріктіруге болатындығын көрсетті.
1972 жылы америкалық ғалым П.Берг тұңғыш рет маймылдың онкогенді вирусы мен бактериофагтің және ішек таяқшасы бактериясы геномдарының түрлі бөліктерін біріктіру арқылы жаңа рекомбинантты ДНҚ алды

Клеткада жұмыс істей алатын гибридтік ДНҚ-ны 1973 жылдары алғаш С. Коэн, Д. Хелински мен Г. Бойер құрастырды. Олар басқа организмнен бөліп алған ДНҚ фрагментін(генін)бактерия плазмидасының құрамына енгізді. Ол плазмидадағы бөтен гендердің алғаш рет жаңа организм ішінде жұмыс істей алатынын көрсетті. Соның артынша-ақ дүние жүзінің көптеген лабораторияларында жұмыс істей алатын әр түрлі плазмидалар алынды. Совет елінде ондай бөтен гені бар плазмида академик А.А. Баевтың басшылығымен жасалды.

1988 жылы

1993 жылы

ХХ ғасырдың

аяғы

Ең алғаш трансгенді дақылдарды “Монсанто” фирмасы өндіріп шығарды.

Гендік модификацияланған ағзалар сауда айналымына түсуі үшін өндіріле бастады.

Ресей мемлекетінде ГМО өнімдері қолданыла бастады.

жүктеу/скачать 1,39 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6