Жұмыстың өзектілігі: Жұмыстың мақсаты
жүктеу/скачать 66 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жұмыстың өзектілігі: Жұмыстың мақсаты: Жұмыстың міндеті: Жұмыстың ғылымилығы
|
РЕФЕРАТ: Етістікті интербелсенді әдістермен оқыту Орындағандар: Аманкулова Альбина, Мырзагалиева Жайна, Жеткербаева Айсұлу, Ертайқызы Нұрай, Төлеу Баян Жұмыстың өзектілігі: Жұмыстың мақсаты: Жұмыстың міндеті: Жұмыстың ғылымилығы: Туынды сөз - атау жасау процесінің нәтижесі болып саналады, сондыктан атау теориясының басты өзегі ретінде уаждеме мәселесін айту кажет. Осы ретте біз уәждеме теориясының тұжырымдарын етістік негізді сөзжасамдық ұядағы туынды сөздердін уажділігін ашуға қолданамыз. Орыстың атақты ғалымы А.А. Потебня тілдің танымдық қызметі туралы мынадай мәлімет айтқан: "Тіл дайын ойды бейнелеуші құрал емес, тіл - ойды қалыптастырушы". Олай болса, ойды қалыптастырушы тілдік бірліктің бірі десек, егістіктер арқылы жасалған туынды сөздердің кажділігін айқындаудың маңызы өте зор. Етістікті туынды сөздердін мағыналык негізділігі олардың ішкі мағыналық құрылымынан айқын көрініс табады. Бұл күрделі мәселені зерттеуден бұрын уәждеме теориясының негізгі айқындамаларын талдап көрсетелік. Уәждеме теориясы, ең алдымен, зат пен ұғым арасындағы атудың таңбалық бейнесі мен мағына арасындағы байланыска келіп тіреледі. Ғалым Ф.де Соссюр былай деп ан; "В слове важен не звук сам по себе, а те звуковые различия, которые позволят отличить это слово от всех прочих, так как они-то и являются носителем значения". Мұндай тұжырым ее созжасамдық ұядағы атаулардың сыртқы тұлғасының өзгеру қындауға сол арқылы сөздің ішкі мағынасына үңілуге мүмкін береді. Мысалы, "арна" етістігі арқылы жасалган туынды сөздердің тұлғалық ерекшелігі мен одан туындайтын мағыналық сипатына назар керелік. Арна - арнау - арнаулы Арна - арнайы Арна-арналу Арна - арнала - арналас Арна - арнасыз Етістікте жақсы зерттелген тұлғалық ерекшеліктің де өзіндік астары сол туынды сөздің сыртқы жамылғышы өзгерген сон, онын мағыналық құрылымында да толықтай өзгеріс болатынын ешкім де жокка шыгара алмасы анық. Олай болса, туынды сөздің мағыналық құрылымы мен уәжділік дәрежесін айқындауда, онын тұлғалык сипатын еске алмауга болмайды. арнаулы арнайы арналас т.б. туынды сездердін жана мағынасының орнығуы сезжасамдык жұрнақтардың жалғануы нәтижесінде жүзеге асырылады. Казак тіл білімінде туынды сөздің уәжділігіне қатысты көптет ҒЫЛЫМИ ойлар айтылған. Сөзжасамдық ұядағы туынды сөздің кез гені себепші негіздін мағынасы арқылы негізделіп тұратыны анық. Бұл, әсіресе біздін зерттеу нысанымызга айналып отырған тістіктердің сезжасамдық сипаты аркылы анык керінеді. Мысалы:. "Оқы " етістігін алып көрелік: оқы оқу оқушы оқушылық оқы- окыш- окығыштық окырман-оқырмандық оқулық-оқулықтай. Бұл келтірілген мысалдар оқы сезі арқылы жасалған сөзжасамдық ұядағы туынды создерге жатады. Интербелсенді оқыту – өзара әрекеттесу, үйрену мен үйрету арқылы білімді меңгертуге және нақты нәтиже алуға бағытталған оқыту әдістемесі. Интербелсенді оқыту мұғалім мен оқушының оңтайлы, тиімді қарым – қатынасына негізделіп, үйренуші мен үйренушілердің өзара әрекеттесуіне құрылады. Ал интербелсенді оқып үйренуде оқушылар төмендегідей білім, білік, машықтарға үйреніп, дағдыланады: - дүниетанымдық тұрғыдан терең ойлану, жеке қабілеттерді дамыту; - өз идеялары мен әрекеттерін талдау және оларға баға беру; - ақ паратты өздігімен түсініп, ішінен қажеттісін таң дап алу; - ақпаратты жан – жақты талдау; - өздігімен жаңа түсінік пен білім құрастыру; - оқу барысында жеке басының құндылықтары мен сенімдерін қалыптастырып, белсенді өмірлік көзқарас ұстану; - пікірталастарға қатысып, өз ойы мен пікірін дәлелдеу; - басқа да балама пікірлерді ескеру; - шешім қабылдау және қиын мәселелерді шешу; - ұжымдық ортақ жұмысқа жұмыла білу; - басқалармен тиімді қарым – қатынас құру, өзара әрекеттесу. Бұл әдісте оқытудың нәтижелілігі ізденіс, шығармашылық түріндегі оқушы әрекеттерін жүзеге асырады. Интербелсенді оқыту барысында оқушылар белсенділік танытуға, өз ойларын дұрыс жеткізе білуге, өз көзқарасын дәлелдеуге, пікірталас жүргізуге, өзге пікірді сыйлауға, онымен санасуға үйренеді. Мұндай сабақтарда бір ғана дұрыс жауап болмайды, өйткені басты мәселе дұрыс жауапты табуда емес, керісінше сол жауапқа әртүрлі жолдар арқылы келу, үйренушінің жеке тәжірибесіне негізделген іздену болып табылады. Интербелсенді әдіс түрлеріне пайдаланамын: 1. "Кейін-дейін" әдісі; 2. Джигсо әдісі; 3. Кубизм әдісі жүктеу/скачать 66 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|