Кәсіпкерлік – азаматтар мен олардың бірлестіктерінің панда немесе өзіндік табыс алуға бағытталған бастамашылық дербес қызметі. Кәсіпкерлікті азаматтар өз атынан, өзінің мүліктік жауапкершілігі кепілдігімен немесе заңды тұлғаның атынан және соның жауапкершілігі кепілдігімен жүзеге асырады. Кәсіпкерлік кәсіпорынның ұйымдық-құқықтық нисаны арқылы айқындалатын шоктегі мүліктік жауапкершілікті көздейді.
Кәсіпкерлік терминін алғаш рет айналымға енгізген ағылшын ғалымы Ричард Кантильон болды. Бұл ағымға ол нарықтық тәуекелділік жағдайында табыс алу мақсатымен өндірісті ұйымдастырудағы адам белсенділігін жатқызды
Кәсіпкерлік түрлері
Шағын кәсіпкерлік
Жұмыскерлердің орташа жилдық саны 50 адам Активтерінің мөлшері 60 000 тг айлық есептік көрсеткіш
Орта кісіпкерлік
Жұмыскерлердің орташа жилдық саны 50 адамант 250 адамға дейін Активтерінің мөлшері 325 000 тг айлық есептік көрсеткіштен аспайды
Ірі кәсіпкерлік
Жұмыскерлердің орташа жилдық саны 250 адамант жоғары Активтерінің мөлшері 325 000 тг айлық есептік көрсеткіштен асады
Жеке кәсіпкерлік –кәсіпкерлік қызметпен заңды тұлға құрмай айналысу
Жеке кәсіпкерлік –кәсіпкерлік қызметпен заңды тұлға құрмай айналысу
Мемлекеттік кәсіпкерлік – ұлттық экономиканы дамыту үшін тауэрлар шығаратын, қызметтер көрсететін мемлекеттік кәсіпорындардың қызметі, тәуекелдікті кәсіпкерлік – көбінесе ғылымды көп қажетсінетін салаларға бағытталған, жаңа технологияныжасаумен және таратумен айналысатын, яғни инвестиция дан табысты кем алу қатері үлкен салалардағы ұсақ фирмаларға тән кәсіпкерлік.технологияны
Бірлескен кәсіпкерлік – екі не бірнеше елдер серіктестерінің өндірістік-шаруашылық қызметінің кең ауқымды нисаны, немесе өндіріс пен айналыс аясындағы, ғылыми- техникалық, инвестициялық және қызмет көрсэту салаларындағы бірігу;
Біріккен кәсіпкерліктің нысандары:
- Жұбайлар кәсіпкерлігі жұбайлардың ортақ біріккен меншігі негізінде жүзеге асырылады; - Жанұялық кәсіпкерлік крестъяндық шаруашылықтың ортақ біріккен меншігі және жекешелендірілген үйге ортақ біріккен меншік негізінде жүзеге асады; - Жай серіктестік, мұнда кәсіпкерлік қызмет ортақ үлестік меншік негізінде жүзеге асады
Кәсіпкерліктің субъектісі
Кәсіпкерліктің субъектісі
жеке адамдар, заңды тұлғалар, біріккен серіктестер, арендалық ұжым, ашық және жабық акционерлік қоғамдар, әртүрлі бірлестіктер.
Кәсіпкерліктің объектілері
Кәсіпорын , фирмалар , еңбек құрал жабдықтар,тауар, өнім .
Жеке кәсіпкердің құқықтары :
Мемлекеттік кәсіпорындардың мүліктерін толықнемесе жартылай иемдену;
Шаруашылық жүргізуші субъектілер қызметіне өз мүлкімен қатысу
Жұмыскерлерді жалдау және жұмыстан босату
Еңбекақы нысандарын, жүйесін, мөлшерін өздеріншебелгілеу
Жабдықтаушылар мен тұтынушыларды таңдау
Бағалар мен тарифтерді белгілеу
Таза пайданы пайдалану;*
сыртқы экономикалық қатынастарда болу.
Кəсіпкерлік қызметтің негізгі мақсаты:
Кəсіпкерліктің қандай да бір объектісіне салынған капитал, қаржилық, ресурстық жəне материялдық қаражаттарынан панда табу;
Қоғам мүшелерінің, мемлекеттің немесе аймақтың нақты қажеттіліктеріне денег сұранысын қанағаттандыру;