Коммерциялық емес ашық акционерлік қоғам
жүктеу/скачать 1,43 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Орындаған
|
Коммерциялық емес ашық акционерлік қоғам ҒҰМАРБЕК ДӘУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ Электр энергетика және электр техника институты Электротехника кафедрасы Энергетикалық қондырғылардағы қауіпсіздік техникасы №4- зертханалық жұмыс Орындаған: Искак Мади Тобы: ЭЭк 21-5 Қабылдаған: Бекмуратова Нуржамал Алматы 2022 4 зертханалық жұмыс. Асқын токтарда автоматты ажырату құрылғысының әрекет ету принципін зерделеу Исследование принципа действия устройства автоматического отключения при сверхтоках Автоматты ауа ажыратқыштар. Автоматты ауа ажыратқыштар қайта жүктеу кезінде қорек қуат көзі тым түсіп кеткен кезде, қуат бағыты өзгерген уақытта, сонымен қатар қалыпты ток қуатын қолдан сирек өшіріп қосу кезінде қолдануға арналған. Автомат түріне келесі талаптар қойылады: 1) Автоматтың ток жүргізгіш тізбегі ұзақ уақыт бойы белгеленген токты жіберіп отыруы тиіс. Ұзаққа созылған токты қосу режимі автомат үшін қалыпты жағдай. Автоматтың ток жеткізуші жүйесі тұйықталған түйіспе және КЗ өшіру барысында КЗ үлкен токтарының әсеріне тап болуы мүмкін. 2) Автомат жүздеген килоамперге жететін шекті токты бірнеше мәрте ажыратуды қамтамасыз етуі қажет. Бұл токтарды ажыратқан соң автомат номиналды токтарды ұзақ уақыт жіберуге жарау қажет. 3) Энергоқондырғылардың электрдинамикалық және термикалық беріктігін қамтамасыз ету және КЗ тогы тудырған бұзылулар мен басқа да салдарды азайту үшін автомат ажыраудың аз уақытына ие болу керек. Бөліп тарату құрылғасының габаритті өлшемін кішірейту және қызмет көрсету қауіпсіздігін арттыру мақсатында пайдаланылған жылытылған және иондалған газдардың аймағы минималды болуы шарт. 4) Автоматтың қорғау элементтері қажетті токтар мен өңдеу және іріктеу уақытын қамтамасыз етуі шарт. Автоматтың әсер ету көлемінің түріне қарай ток бойынша максималды, минималды автоматтар, қуаты бойынша минмалды автоматтар, кері ток автоматты, туынды ток бойынша жұмыс жасайтын максималды токтар, поляризацияланған максималды токтар және поляризацияланбаған кез келген бағытта ток өсуіне әсер ететін автоматтар. Іріктелген әсер етуші қорғаныс құру үшін автоматтар ток реттегіштер мен істен шығу уақытын қамтуы қажет. Кейбір жағдайларда ток бойынша максималды, кернеу бойынша минималды 28 құрамдасқан қорғаныс қажет болады. Бұл талаптарды қанағаттандыратын автоматтар универсалды деп аталады. Жалпы өндірісте және тұрмысқа қолдануға арналған автоматтар әдетте зауытта реттелген максималды ток қорғанысына ие. Пайдалану кезінде автомат сипаттамсын өзгерту мүмкіндігін азайту үшін бұл автоматтар пластмассалы қаппен қапталған және доғаны мүлдем шығармайды. Мұндай автоматтар орнатылатын деп аталады Кез келген автоматта келесі негізгі түйіндер бар: ток жүргізгіш тізбек, доға сөндіргіш жүйе, автомат жетегі, механизмі, еркін тізбектен ажырау механизмі мен қорғаныс элементтері - ағытқыштар. Автоматта токқа орналасқан 200 А аса токжүргізгіш тізбек басты 3 және доға сөндіргіш түйіспелерден 21 тұрады (7.2 сурет). Автомат қосылуы қолмен тұтқа арқылы 14 немесе электр магниті 15 арқылы қосылуы мүмкін. Буындар 16,17 және тірек 13 еркін ажырату механизмін құрады. Автоматтың өшірілуі тұтқа арқылы немесе жылу және электрмагнитті 8,9.10,11 ағытқыштар көмегімен жүзеге асады. түйіспелердің алшақтауының қажетті жылдамдығы 18 серіппенің көмегімен қамтамасыздандырылады. Доға сөнуі 22 камерада жүзеге асады. Автоматтың негізгі сипаттамалары: жеке және толық өшу уақыты, белгіленген ұзартылған ток, белгіленген қуат, шекті ток өшуі болып табылады. 1 сурет – Автоматты ажыратқыштың принципальды сұлбасы Автоматтың жеке өшу уақыты деп Iорн ток істен шығу белгісіне жеткен уақыттан оның түйіспе алшақтауы басталғанға дейін саналады. Түйіспелер алшақтаған соң пайда болған электрлік доға басқа жабдықтарға қауіп 29 тудырмай аз уақытта ток кернеуінің күшеюімен сөнуі қажет. Автоматтың жеке сөну уақыты оның тіркеуіне және түйіспе конструкциясына жылжымалы бөлшектеріне және басқа да факторларға байланысты. Егер t1 0,01 с болса, онда автомат әдеттегідей болып табылады. Бұл жағдайда тізбектердің алшақтаған сәтіне ток орнатылған белгіге Iорн жетеді. Мұндай автомат токты шектеуді қамтамасыз етпейді және оның байланысымен орнатылған ток ажырайды. Жылдам әсер етуші автоматтарда уақыт t1 0,002-0,008 с азаяды, сол сәтте байланыс ажырауынан ток орнатылған белгіге жетпейді. Мұндай автомат әдетте токты өшіреді. Осыған орай, автоматтың жұмысы біршама жақсарады, аппараттың және жабдықтың термикалық және динамикалық қуаты азаяды. Токтың жылдамдығы өскен сайын, ток шектеу әсері азаяды, себебі байланыс ажырау кезінде ток жоғары мәнге ие болады. Автоматтарда шектеуді алу үшін тікелей токқа емес, оның өсу жылдамдығына әсер ететін құрылғыларды қолданады. Жұмыс кернеуі 1 кВ-қа дейін болатын қондырғыларда жұмыс режимінің бұзылуы салдарынан оларды бүлінуден сақтау үшін осы автоматты ажыратқыштарды қояды. Электротехникалық автомат дегеніміз осы болып табылады. 2 сурет - Автоматты ажыратқыштың жұмыс принципін және электр қондырғысының корпусына фазаның тұйықталуынан қорғауды зерттеуге арналған электр қосылыстарының схемасы
Қорытынды: Асқын токтарда автоматты ажырату құрылғысының әрекет ету принципін зерделеу Автоматты ауа ажыратқыштар. Автоматты ауа ажыратқыштар қайта жүктеу кезінде қорек қуат көзі тым түсіп кеткен кезде, қуат бағыты өзгерген уақытта, сонымен қатар қалыпты ток қуатын қолдан сирек өшіріп қосу кезінде қолдануға арналған. Автоматты ажыратқыштың қолдану облысын айтыңыз. Автоматты ажыратқыш дегеніміз электр тізбегіндегі электр аппаратарын қысқа тұйықталудан немесе ток күші белгілі мөлшерден асып кеткен жағдайда асқын ток күшінен қорғайтын ажыратқыш аппарат. Автоматты ажыратқышты кейде «автоматты қорғағыш» деп те атайды. Автоматты ажыратқыш (автомат) — бұл қалыпты режимдерде тізбек тогын өткізуге және қысқа тұйықталу және шамадан тыс жүктеме токтары пайда болған кезде электр қондырғыларын автоматты түрде өшіруге, қуат кернеуін шамадан тыс төмендетуге, қуат бағытын өзгертуге және т.б. арналған коммутациялық Электр аппараты. Автоматты ажыратқыштың жұмысы жылулық және электромагнитті принцип бойынша іске асады. Қазіргі уақытта барлық ажыратқыштардың жұмыс істеу принципі жылулық және электромагнитті принцип бойынша ажыратылады. Автоматты ажыратқыштың жұмыс істеу принципі келесідей түсіндіріледі. Егер электр тізбегінде апатты жағдай орын алғанда, соның ішінде асқын кернеу немесе қысқа тұйықталу т.б. пайда болған жағдайда электр қондырғыларын қорғау үшін электр тізбегін ток көзінен ажыратады. • Ажыратқыш – тізбекті кез келген режимде ажырататын коммутациялық аппарат. Жоғарғы кернеулі ажыратқыштар жоғары кернеулі эдлектр тізбегін қосуға және ажыратуға, сондай–ақ қысқа тұйықталу кзінде ажыратуға арналған. Бұл өндірістік типтерінде түйіспелерінің (контактыларының) арасында өте күшті ұшқын пайда болмас үшін түйіспелері майдың ортасында тұрады. Апаттық жағдай туғанда автоматтв түрде кернеуден ажыратып тастайтын ажыратқыштар да бар. Жай ажыратқыштарды біз қолмен іске қосатын болсақ, автоматты ажыратқыштардың жұмысына тек ол жұмыс істемей қалғанда, яғни істен шыққанда болмаса, адам араласа алмайды. Жұмыс кернеуі 1 кВ-қа дейін болатын қондырғыларда жұмыс режимінің бұзылуы салдарынан оларды бүлінуден сақтау үшін осы автоматты ажыратқыштарды қояды. Электротехникалық автомат дегеніміз осы болып табылады. Еритін қорғағыштар электр қозғалтқыштары мен басқа да өндірістік құрылғыларды қысқа тұйықталу токтарыныа қорғайды, бірақ ұзақ уақытқы ауыр жүктемелерден қорғай алмайтындығы себепті қуаты жоғары электротехникалық құрылғыларда еритін қорғағыштармен бірге максималды автоматты ажыратқыштар қолданылады. 2) Автоматты ажыратқыштың жіктелуі? Ажыратқыштар бір полюсті (бір фазалы желілерде қолданылады), екі полюсті (бір фазалы және екі фазалы желілерде қолданылады) және үш полюсті (үш фазалы желілерде қолданылады) болып бөлінеді, сонымен қатар төрт полюсті ажыратқыштар бар (TN-s жерге қосу жүйесі бар үш фазалы желілерде қолдануға болады). 3)Автоматты ажыратқыштың әрекет ету принципін келтіріңіз. Әрекет принципі келесідей: электромагнит орамасы арқылы өтетін номиналды токтан едәуір асып кетсе, қозғалмалы контактілі якорьді төмен қарай тартатын қуатты магнит өрісі пайда болады. Якорь өз кезегінде триггер тетігін басады, нәтижесінде жүктеме өшеді. жүктеу/скачать 1,43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|