Металдардың табылу кезеңдері



Дата19.05.2022
өлшемі308 Kb.
#35029
түріСабақ

Сабақтың мақсаты:

  • Білімділік: Оқушыларға натрий мен калий мысалында сілтілік металдар, олардың атом құрылысының ерекшеліктері, жай заттарының құрылысы,оларға тән қасиеттері туралы түсінік беру. Дамытушылық : Сілтілік металдардың маңызды қосылыстары туралы оқушылардың білімін тереңдету және қорытындылау,оқушыларға натрий мен калий қосылыстарының қолданылуы жайлы мағұлмат бере отырып,олардың табиғаттағы және адам өміріндегі маңызымен таныстыру. Тәрбиелік: “Оқу инемен құдық қазғандай”,- еңбекті сүйе білуге,өз уақытын дұрыс пайдалана алуға тәрбиелеу.

Сілтілік металдардың атаулары сумен әрекеттескенде сілті түзуіне байланысты алынған. Сілтілік металдар І А тобын түзеді. Бұл топқа алты металл: литий Li,натрийNa,калий K,рубидий Rb,цезий Cs,франций Fr жатады.

  • Сілтілік металдардың атаулары сумен әрекеттескенде сілті түзуіне байланысты алынған. Сілтілік металдар І А тобын түзеді. Бұл топқа алты металл: литий Li,натрийNa,калий K,рубидий Rb,цезий Cs,франций Fr жатады.
  • Натрий және калий табиғатта кең таралған: Li,Rb,Cs, сирек элементтер, Fr- жер қыртысында кездеспейтін радиоактивті элемент.

Натрий мен калий қосылыстары ерте кезден белгілі болған,бірақ бұл металдарды жеке күйінде ағылшын химигі Г.Дэви және неміс химигі Р.Бунзен алған.

  • ДЭВИ Гемфри
  • 1778 - 1829 .
  • Бунзен Роберт Вильгельм (1811-1899)

Табиғатта таралуы.

  • Натрий тұзды көлдер мен тас тұздарының шөгінділерінде кездеседі. Оның ең мол қоры- Каспий ойпатында, Арал маңында,Ертіс өзенінің ағысында бар.
  • Калий табиғатта таралуы бойынша ,жетінші орында.Тас тұздардың шөгінділерінің жоғары қабатында калий тұздары болады. Калий тұздарының кең орындары Батыс Қазақстанда шоғырланған.

Физикалық қасиеттері

  • Li (қ)
  • Na(қ)
  • K(қ)
  • Rb(қ)
  • Cs(қ)
  • Тығыздығы,г\см3
  • 0,53
  • 0,97
  • 0,86
  • 1,53
  • 1,87
  • Қаттылығы
  • (шартты бірлік)
  • 0,6
  • 0,5
  • 0,4
  • 0,3
  • 0,2
  • Балқу температурасы, С0
  • 179,5
  • 97,7
  • 63,5
  • 38,7
  • 28,5
  • Қайнау температурасы
  • С0
  • 1340
  • 883
  • 776
  • 713
  • 690

Химиялық қасиеттері

  • Сілтілік металдар барлық бейметалдармен,сонымен қатар сумен,қышқылдармен әрекеттеседі.
  • 0 +1 +1
  • 2Na+2H2O=2NaOH+H2
  • Өнеркәсіпте алынуы: 2NaCl = 2Na+Cl2

NaOH- натрий гидроксиді. Na2SO4- натрий сульфаты шыны сода өндіруде. Na2CO3- натрий карбонаты,кальцийленген сода. NaNO3-натрий нитраты,натрий селитрасы. NaHCO3-натрий гидрокарбонаты тағам немесе ас содасы. NaCl- ас тұзы KNO3- калий немесе чили селитрасы перотехникада қолданылады KClO3-бертолле тұзы KMnO4 – калий перменганаты

Жаттығу орындау

  • Мынадай айналымдардың химиялық теңдеулерін жазыңдар.
  • а) Na→NaOH→Nacl
  • б) Қай минералда Na-дың массалық үлесі көп.
  • NaСl, Na2CO3

Қорытындылау

  • Төмендегі мақалдардың жалғасын табыңдар:
  • «Темірді қызған …………»
  • «……………., көп сөз күміс»
  • «Жылтырағанның бәрі ……… емес».

1.«Темірді қызған кезінде соқ».

  • 1.«Темірді қызған кезінде соқ».
  • 2. «Аз сөз алтын, көп сөз күміс»
  • 3. «Жылтырағанның бәрі алтын емес».
  • Үйге тапсырма §5,2 оқу №4 жаттығу
  • Бағалау

Сабақты бекіту.

  • 1. Сілтілік металдар қай топқа орналасқан? Неге сілтілік деп аталған
  • 2. Тыңайтқыш ретінде қолданылатын сілтілік металды ата ?
  • Натрий мен калий элементтерінің маңызды қосылыстарын атаңдар?


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет