«Микробиология,иммунология және иммунология» кафедрасы

«Микробиология ,иммунология және иммунология» кафедрасы 
ГЛОССАРИЙ
Тақырыбы: Саңырауқұлақтар мен қарапайымдылардың 
морфологиясы және физиологиясы.Вирустар және оның 
табиғаты.Вирустың иесі жасушамен әсерлесуі. 
Вирусологиялық зерттеу әдістері.Фагтар 
Орындаған:Абдрахманова А.Б
Тобы:ФҚА 01-22 
Қабылдаған:Нуралиева Г.М 

Шымкент 2023 
1. АВТОТРОФТАР - қорек ретінде бейорганикалық 
заттарды пайдаланатын организмдер. (жасыл өсімдіктер) 
2. АГРОЦЕНОЗ - ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру 
үшін адам қолымен жасалған жасанды экожүйе 
(шалғындық, бау-бақша және т.б) 
3. АДАПТАЦИЯ - тірі организмдердің қоршаған ортаның 
жағдайларына бейімделуі. 
4. АЛЛЕЛОПАТИЯ - зат алмасу өнімдері арқылы 
өсімдіктірдің бір-біріне химиялық әсер етуі. 
5. АМЕНСАЛИЗМ- бірге тіршілік ететін түрлердің бірінің 
зиян да, пайда да алмай, екінші түрдің зиян шегуі. 
6. АНАБИОЗ- қоршаған ортаның қолайсыз жағдайлары 
кезінде(температураның өзгеруі,ылғал тапшылығы) 
организмдердің уақытша өмір сүруін тоқтатуы. 
7. АРЕАЛ- тірі организмдер немесе қауымдастық 
топтарының таралған жер бетінің бөлігі. 
8. АЭРОЗОЛЬ - газ тәрізді ортада кездесетін заттардың 
қатты немесе сұйық бөлшектері. 
9.
 Аскомицеттер
(
қалталы саңырауқұлақтар Ascomycetes
) 
- 
саңырауқұлақтардың
 ішіндегі ірі класстың бірі құрылысы 
алуан түрлі бір жасушалы бүршіктенетін өкілдерінен жеміс 
денелері биіктікте 20 см-ге дейін жететін (сморчкистрочки) 
макромицеттері бар.
10. БӘСЕКЕЛЕСТІК - қоршаған ортаның ортақ 
ресурстарын (территория,қорек) пайдаланған кезде пайда 
болатын әр түрге жататын немесе бір түрге жататын 
организмдер арасындағы қарым- қатынас. 

11. БЕНТОС-көл, теңіздердің түбінде тіршілік ететін 
организмдер (бактериялар, балдырлар). 
12.БИОМАССА- белгілі бір көлемде немесе аумақта 
тіршілік ететін тірі организмдердің салмағы. 
13.
Базидиомицеттер немесе базидиальды саңырауқұлақтар, 
немесе basidiomycota (лат. Basidiomycota) - 
саңырауқұлақтар патшалығының бөлімі, оның ішінде 
базидия деп аталатын клуб тәрізді құрылымдарда споралар 
түзетін түрлер. 
14.
Фикомицеттер (лат. Phycomycetes), сонымен қатар 
сифомицеттер, төменгі сатыдағы саңырауқұлақтар (лат. 
Fungi inferior) - бұрын саңырауқұлақтар класы ретінде 
қабылданған организмдердің гетерогенді жүйесіз тобы. 
15.
Микоз - бұл микроскопиялық саңырауқұлақтардан 
туындаған саңырауқұлақ инфекциясы. 
16.
Азотобактер — топырақта, көңде, түрлі суларда жеке 
тіршілік ететін атмосферадағы молекулалық азотты 
сіңіретін бактериялардьщ ерекше туысы. 
17. Аспергилл — аскомицеттер класына жататын жоғары 
сатыдағы зең саңырауқұлақтарының жеке туысы. 
18. Бактериялар — микроорганизмдердің ең бір үлкен тобы. 
Оларға шар және таяқша тәрізді спора түзбейтін топтар 
жатады. 
19. Бацилдар — өз клеткаларында спора түзетін таяқша 
микробтар. 
20. Биоценоз — табиғат жағдайында өзара және сыртқы 
ортамен белгілі бір қатыста болатын түрлі 
микроорганизмдер жиынтығы.