Бағынушыларды жазалаудың жеті ережесі

1. Жұмысшының жағымсыз әрекетіне реакция (жауап) жыл-

дам  болу  керек:  ыстық  плитаға  қолын  тигізді,  күйді  –  бірден 

қолын тартып алды. 

2.  Жазаны  бірінші  рет  қолданғанда,  оны  екінші  рет  қайта-

ламайтындай  ету  керек.  Ыстық  плитадағы  сияқты:  екінші  рет 

қолын  кім  ыстық  плитаға  қояды!  Жазаның  «мөлшерін»  көпші-

лікпен қабылданғандай біртіндеп көбейту дұрыс емес.   

3.  Әлдеқандай    бір  нәрсе  үшін  ғана  жазалау  керек  (ыстық 

плитада  қолдың  бір  нүктесін  ғана  күйдіресің).  Бізде  адамның 

нақты  мінез-құлығын  емес,  барлығы  үшін  және  адамды  түгелі-

мен жазалайды.  

4.  Ыстық  плитаға  кімнің  қолы  тигені  маңызды  емес,  нәтиже 

әрқашан бірдей. Біздің басшылар кейде қатысушылардың барлығын 

емес, нақты бір адамның нақты бір мінез-құлқы үшін жазалайды. 

5.  Күйген    жердегі  ауруды  басуға  болады.  Біз  өзімізге  ұна-

майтын  әрекет  үшін  жазалауға  назарымызды  аударып,  өзіміз 

қалаған әрекет мәнерін көрсетуді ұмытып кетеміз. Кінәліде жиі 

жазаның  ауруы  өте  күшті  болмауына  арналған  құралдар  мен 

баламалар болмайды.  

6.  Ыстық    плита  мен  дененің  арақашықтығы  неғұрлым  үлкен 

болса,  күю  мүмкіндігі  соғұрлым  аз.  Сен  мадақтауға  неғұрлым 

жақын болсаң, өзіңнің әріптестеріңді жазалау соғұрлым аз болады. 

7.  Кінәлінің  өзіне  жазаны  анықтауды  ұсын.  Адамдар  әдетте 

өздеріне қатаңырақ жаза ойлап табады.  

8.  Ешқашан  ұмытпа,  жазалау  үшін  мейірімділік  те,  түсіну-

шілік те, ойлау да, дарын да, сүйішпеншілік те – ештеңе  қажет 

емес.  Тіке  мағынасында  да,  жанама  мағынасында  да  кезкелген 

«ақымақ»  адамды  «бөліп  тастауға»  қабілетті,  өкінішке  қарай, 

кейде біздің басшылар да бұл жағдайда болады. 

Урбанович  А.А.  Психология  управления:  учебное  пособие.  –  Мн.:  Харвест, 

2004. – 619-620 с.  (Библиотека практической психологии). 

330 

 

жүктеу/скачать 1,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: