Орталық Азия жеріндегі ислам мәдениетінің ескерткіштері Орындаған: Асабай Сағира

Орталық Азия жеріндегі ислам мәдениетінің ескерткіштері

Орындаған: Асабай Сағира

Қабылдаған: Көбесова Ақнұр

 Тарих үшін ең маңыздысы мынада – халифатта әр түрлі өркениеттердің өзара әрекеттесуі жаңа, жоғары дамыған мәдениетті туғызды, бұл мәдениеттің тілі — араб тілі, ал идеологиялық негізі – ислам болды, міне осы мәдениет араб жаулап алуларының нәтижесінде бүкіл әлемге дерлік тарады. Бастапқыда халифатқа кірген әрбір ел өз бетінше, бұрынғы қалпымен өмір сүре берген болатын. Жағдай аббасилер (750 – 1258 жж.) әулетінің билікке келуімен өзгерді. Осы кезде барлық мұсылмандардың құқықтық жағынан теңестірілуіне байланысты халифаттың барлық аймақтарында ислам діні қарқынды түрде тарап, қасиетті Құран мен пайғамбар хадистерінің тілі – араб тілі кеңінен енгізілді. Көптеген жерлерде бірте-бірте жергілікті халықтың ана тіліне де айналды. 

•  Тарих үшін ең маңыздысы мынада – халифатта әр түрлі өркениеттердің өзара әрекеттесуі жаңа, жоғары дамыған мәдениетті туғызды, бұл мәдениеттің тілі — араб тілі, ал идеологиялық негізі – ислам болды, міне осы мәдениет араб жаулап алуларының нәтижесінде бүкіл әлемге дерлік тарады. Бастапқыда халифатқа кірген әрбір ел өз бетінше, бұрынғы қалпымен өмір сүре берген болатын. Жағдай аббасилер (750 – 1258 жж.) әулетінің билікке келуімен өзгерді. Осы кезде барлық мұсылмандардың құқықтық жағынан теңестірілуіне байланысты халифаттың барлық аймақтарында ислам діні қарқынды түрде тарап, қасиетті Құран мен пайғамбар хадистерінің тілі – араб тілі кеңінен енгізілді. Көптеген жерлерде бірте-бірте жергілікті халықтың ана тіліне де айналды. 

 Біздің заманымыздың І-мыңжылдығының орта тұсынан бастап Орталық Азия аймағын, Қытай шекарасынан Иран мен Византия шекараларына дейінгі созылып жатқан ұлан ғайыр даланы негізінен түркі тайпалары мекен еткен. Түркілердің қатарына бұл дәуірде оғыздар, тоғыз-оғыздар (ұйғырлар), телестер, тардуштар, түргештер, қарлұқтар, қырғыздар, қимақтар, қыпшақтар, яғмалар, басмылдар, шығылдар және т.б. кірді. Осы елдерге ислам діннің нығайып, қанат жаюымен бірге жаңа құрылыстар (мешіт, медресе, кесене, т.б.) жаппай салына бастады.

•  Біздің заманымыздың І-мыңжылдығының орта тұсынан бастап Орталық Азия аймағын, Қытай шекарасынан Иран мен Византия шекараларына дейінгі созылып жатқан ұлан ғайыр даланы негізінен түркі тайпалары мекен еткен. Түркілердің қатарына бұл дәуірде оғыздар, тоғыз-оғыздар (ұйғырлар), телестер, тардуштар, түргештер, қарлұқтар, қырғыздар, қимақтар, қыпшақтар, яғмалар, басмылдар, шығылдар және т.б. кірді. Осы елдерге ислам діннің нығайып, қанат жаюымен бірге жаңа құрылыстар (мешіт, медресе, кесене, т.б.) жаппай салына бастады.