Өсімдік ассоциациясы туралы түсінік. Фитоценология ғылымының қалыптасуындағы алғашқы кезеңі. Батыс Европадағы фитоценологиялық мектептер



Дата31.01.2023
өлшемі2,5 Mb.
#64179
түріҚұрамы

Өсімдік ассоциациясы туралы түсінік. Фитоценология ғылымының қалыптасуындағы алғашқы кезеңі. Батыс Европадағы фитоценологиялық мектептер

Орындағандар: Қосайбай М., Кущанова А., Қалдыбек М., Нұрлыбекова П., Кенесова Г.,

Әбдурасилова А.

Өсімдіктер ассоциациясы туралы

  • Ассоциация тіршілік ету орын жағдайлары біркелкі, сырт көрінісі біркелкі белгілі бір флоралық құрамы бар өсімдіктер қауымы. Неміс ғалымы Гумбольда 1805 жылы Брюссельдегі конгресте 1910 жылғы конгресте “ассоциация” анықтамасын ұсынған.

Өсімдіктер бірлестігі (фитоценоз)

  • Фитоценоз-организмдердің тұрақты бірлесіп өмір сүру формасы.
  • Өсімдік бірлестігінің құрамына мүктер, қыналар, микроскопты балдырлар кіреді. Олардың өздеріне тән құрылысы бар және сұрыптау нәтижесінде бір-бірімен және басқа организмдермен бірге белгілі бір жағдайда тіршілік ете алатын түрлерден құралады.

Фитоценоздың өзгеруі периодты және периодсыз түрде болады, яғни әр-түрлі жылдарда ылғалдың бірдей түспеуіне, жануарлар санының өзгеріп отыруына байланысты болады.

  • Фитоценоздың өзгеруі периодты және периодсыз түрде болады, яғни әр-түрлі жылдарда ылғалдың бірдей түспеуіне, жануарлар санының өзгеріп отыруына байланысты болады.
  • Бірлестіктегі басым өсімдіктерді доминантты түрлер болып есептеледі. Мысалы, қарағайлы орман, аршалы тоғай, талды жағалау т.с.с. 
  • Аз санды немесе сирек кездесетін өсімдік түрлері де бірлестіктің тұрақтылығында маңызы рөл атқарады. 

Фитоценологияның қалыптасуының алғашқы кезеңі

  • Фитоценология – фитоценоздар туралы ғылым. Бұл ұғымды 1918 жылы австриялық Х.Гамсом ұсынған болатын. Өсімдіктер географиясы – Жер бетінде синтиксондардың (түрлі деңгейдегі өсімдіктер қауымдастығының) географиялық таралуының заңдылықтары туралы ғылым.Фитоценология салыстырмалы жас ғылым. Оның қарқынды дамуы ХХ ғасырдың басында басталды.
  • «Фитоценоз» түсінігінен «фитоценология» ұғымы қалыптасты. Тарихқа дейін (парадигмальді кезеңге дейін). Бұл кезеңде геоботаника ботаникалық географияның бір бөлігі болды, оның негізгі түсініктері және алдына қойған мақсаты қалыптаспаған .

Фитоценологияның даму тарихы

  • Фитоценология ХVIII-XIX ғасыр бастарында шет елдерде жеке ғылым ретінде өсімдіктер географиясы және экологиясы ретінде пайда бола бастады. А. Гумбольдт бірінші рет кейбір өсімдіктердің жер бетінде жылулық әсерінде таралуы туралы түсінік берген. Бұл ғылымда өсімдіктер географиясы деп атаған.

А.Гумбольдт
Глярус

Фитоценологияның даму тарихы

И.К. Пачоский өзінің «Флораның даму кезеңдері» - атты мақаласында (1891) өсімдіктер қауымдастығын жеке ғылым ретінде флорология деп атауды ұсынды. Кейінірек И.К. Пачоский өзінің «флорология» терминін қабылдамай «фитосоцилогия» терминін ұсынады. Соңғы ұсынылған термин «фитоценология», оны ғылымға енгізген австрия ғалымы Хельмут Гамсон (1918 жыл) болды .


Батыс Европадағы фитоценологиялық мектептер
Уппсаль
Брокман Ерош
Франко-Швейцариялық
Уппсаль мектебі
Дю Ри
Франко-Швейцариялық мектеп
Карл Шретер
Чарльз Анри Мари Flahault
Эдуа́рд Рю́бель (нем. Eduard August Rübel, 1876—1960) — швейцарский исследователь растений и общественный деятель.
Дата рождения: 18 июля 1876
Место рождения: Цюрих, Швейцария
Дата смерти: 24 июня 1960 (83 года)
Страна: Швейцария
Род деятельности: ботаник, политик, преподаватель университета, специалист по генеалогии, химик
Брокман Ерош мектебі
Брокман Ерош Мария

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет