Педагогика тарихы № 4 Орта ғасырлардағы тәрбие және мектеп және педагогикалық ойлар.
ДБОЖ 23-01
Бакирова Аймира
28.09.2023
ҮII-ҮIII ғасырлардың басында Византия қол астында болған Сирия, Египет, Иран, Солтүстiк Африка елдерiн арабтар жаулап, жаңа дiндi исламды алып келдi. Ислам дiнiн негiздеген, өзiн “Алланың елшiсi” деп атаған тарихи тұлға Мұхаммед пайғамбар (570-632 ж.ж. болды). Мұхаммед және оның iзбасарлары – халифтер ислам дiнiн уағыздауымен қатар, саяси идеяларды таратушы адамдар болған. Құранмен бiрге қасиеттi кiтап – Сұнна (үлгi-өнеге) жазылды, онда ислам тәрбиесiнiң мән-мазмұны ашылып, мұсылман қауымдастарының нақты реттелген хадистер арқылы дiни және әлемдiк өмiр жолдарын ұстауға бағыттайтын 50 мыңға жуық қысқа тапсырмалар жүктеледi. Ислам дiнiнің басты құрамдас бөлiгi – шариғат, құқық және құдайға табынудың нормалық жүйесiн реттейдi. Шариғат этикалық мiнез-құлықтарға негiзделген және оны қоғамдық рөлiне қарай заңдармен теңестiруге болады. Шариғат талаптарын орындау адамнан адалдықты және саналылықты талап етедi.
Таяу Шығыстағы
орта ғасыр мәдениетi
ағарту iсi
сауда-саттық
қолөнерi дамып, үлкен қалаларда шоғырланған.
Халифат мәдениетiн (арабтардың
құрған мемлекеттiң басында халифтер – Мұхамед пайғамбардың iзбасарлары
тұрды) мұсылман мемлекеттерiнiң халықтары, яғни арабтармен қатар парсылар,
түрiктер, тәжiктер, сириялықтар және басқа жұрттар бiрге таратып, дамытуға
үлес қосты
Араб қалаларының (Мекке, Медина, Йемен, т.б.) халықтары исламға
Араб қалаларының (Мекке, Медина, Йемен, т.б.) халықтары исламға
дейiнгi кезеңде балаларды оқытып, хат танытқан. Мысалы, III-IҮ ғ.ғ. арамей
әлiппелерiнiң негiзiнде араб жазуы пайда болған. Сирия, Египет, Месопотамия
және Иранды арабтар басып алғаннан соң (ҮII ғ.) мұсылмандық жалпы бiлiм
беретiн мекемелер-медреселер құрылды. Олар халықтың хат тануына, исламның
таралуына ұйытқы болатын басты құрал болатын. Араб тiлдi мектептер ҮII
ғасырдың соңында мемлекет қажеттiгiн өтеу мақсатында бiлiмдi шенеунiктер
дайындауға кiрiстi. Осы мезгiлден бастап барлық құжаттар: