«Педогогика және Психология» кафедрасы Баяндама: обөЖ№3

белгілері

Кенже Гулназ Аққалиқызы

1995жылы Даниэль Гоулмен эмоционалды интеллекет моделін өзгертті және оны танымал етті. 1990 жылы Джон Мэйер мен оның авторласы Питер Салауэй эмоциональды интеллекет модельдерінің бірінші моделін дайындаған болатын. Олар анықтаған компонентерге:

• 
  Эмоцияларды анықтау және білдіру.
  
• 
  Эмоцияларды реттеу.
  
• 
  Эмоционалды ақпаратты ойлау мен іс-әрекетте қолдану.
  

Данияль Гоулменнің EQ моделі

Бір жағынан адамның өзін-өзі қабылдау әр адамның немесе тұлғаның ортада күшті және әлсіз жақтарын байқауға мүмкіндік береді.Бұлда эмоциямен байланысты.

Яғни ол адамның адекватты эмоциясын өзін-өзі бағалау болып табылады. Жеке тұлға өзінің бойында

Мен не істей аламын?

Мен не жасасам жақсы шығады?

Мен өзіме қалай шектеу қоя аламын?

Жеке тұлғаның бойында өз эмоциясын қабылдау арқылы өзін-өзі дамытуға қабілет пайда болады.

Өзін-өзі тану.

• 
  Өз эмоцияларымызды талдау және бізге әсер теуді түсіну, шешім қабылдау кезінде интуицияны қолдану.
  
• 
  Өзін-өзі бағалау
  
• 
  Өзіңіздің күштеріңізбен шектеулеріңізді түсіну
  
• 
  Өзіне сенім, өзінің дарындылығын адекватты бағалау.
  

Кез-келген жеке тұлға өзін-өзі қалай қабылдаса, бірден эмоциясын өзгертіп бақылай алады. Жеке тұлға әлеуметтік ортада өз жмоцияларын түсіне отырып, өзгерте алады, ашық сөйлесу, сенімділік, шыншыл тура сөйлеу, оптимизим, заттарға жағымды қарау.

Жеке тұлғаныі бойында болатын қабілет басқа адамдармен өарым-қатынасымызды қалай басқаратынымызды анықтау.

3.Әлеуметтік жауаптылық-хабардар болу.

Хабардар болу дегенімізне?

Өзге адамдардың эмоциясын байқай отырып, өзгелердің эмоциясын қабылдай алуы және сезіне білуі.

Өзге адамдардың көңілді күйін түсеретін жағымсыз жаңалық немесе қуанышты жаңалаықтарымен бөлісуі.

Хабардар болу ұғымын тағы бір жағын алып қарастыратын болсақ, сыпайылық ұғымымен байланыстыруға болады.

Егер жек тұлға жағымсыз эмоция байқаса онда ол оның жағдайын сұрай алады, және барынша көмектесуге дайын болады.

Өзгелердің сезімін түсініп, тыңдай біліп оларға сыпайылықпен жаңашырлық-пен қарау.

4.Басқарушылық қатынас.

Өзге адамдардың жағдайына олардың көңіл-күйлеріне өз эмоцияңыз арқылы әсер ете аласыз. Яғни сіз кез-келген ортада достарыңызбен немесе өзге адамдарға жұқтыра алады. Мысалы: көңілсіз тұрған адамды сіз бірнші өзіңізге қабылдап, бақылап, хабар болып ол адаммен көңілін көтеруге тырысасыз. Бұл жағдайда кез-келген әдісті пайдалана аласыз. Сонда ол адамның бойында сіздегі эмоция қалыптаса алады. Яғни сіз өз эмоцияларыңызды өзгелерге де ұсына аласыз. Бұл өзгелердің эмоциясын басқара білу, өз эмоцияларыңызбен әсер ете білу арқылы сізде күткен жауапты ала аласыз.