Ресурс 2 Реакция жылдамдығы

Реакция жылдамдығының теңдеуі реакция жылдамдығын реактивтердің концентрацияларымен немесе парциалды қысымдарымен байланыстырады. Жалпы реакция үшін

ω = κ [А]ⁿ [B]^m

n және m шамалары А және В заттары бойынша реакция реттіліктері деп аталды, ал олардың қосындысы реакцияның жалпы реттілігі деп аталады. Бұл дифференциалдық теңдеу кинетикалық теңдеу (жылдамдық теңдеуі) деп аталады, ал k шамасы жылдамдық константасы деп аталады. Жылдамдық тұрақтысы концентрацияға тәуелді емес.

Кинетикалық теңдеуді (жылдамдық теңдеуі) және сәйкесінше реактивтер бойынша реттілікті эксперименттер алуға болады, сондай-ақ егер реакция механизмі белгілі болса, яғни барлық аралық реакциялар арқылы алуға болады. Химиялық кинетиканың маңызды міндеттерінің бірі - химиялық реакция механизмдерін, яғни бастапқы заттардың реакция өнімдеріне айналатын егжей-тегжейлі жолын анықтау. Бұл өте қиын міндет, өйткені қарапайым көрінетін реакция механизмі ондаған қарапайым кезеңдерді қамтуы мүмкін. Жалпы химиялық реакцияны сипаттайтын стехиометриялық теңдеу оның нақты механизмі туралы түсінік бермейді.

Реакциялардың реттіліктері жалпы жағдайда стехиометриялық коэффициенттермен ешқандай байланысы жоқ, өйткені олар стехиометриямен емес, реакция механизмімен анықталады. Реагенттер бойынша реттіліктер тек бір сатыда жүретін қарапайым реакциялар әрқашан стехиометриялық коэффициенттермен сәйкес келеді, мұндай реакциялар іс жүзінде аз.

Реакциялар реттіліктері бүтін және бөлшек сандар, оң және теріс мән күйінде бола алады. Олар эксперименталды түрде бір немесе бірнеше әдіспен анықталады.