Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы


ГФР-даѕы экономикалыћ Lрлеу жќне оныѓ алѕышарттары



Pdf көрінісі
бет90/311
Дата06.01.2022
өлшемі14,18 Mb.
#13520
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   311
ГФР-даѕы экономикалыћ Lрлеу жќне оныѓ алѕышарттары
жiберiлгенi жќне ресурстарды б=лудiѓ ќкiмшiлiк жљйесiнiѓ
жойылѕаны еркiн рынокты дамыту љшiн ћолайлы жаѕдайларды
ћамтамасыз еттi. Аћша реформасы ћџнсыздануды жойды. Ћаржыны
тџраћтандыру нќтижесiнде экономика реттелдi. Алайда экономика
министрi Людвиг Эрхард жљргiзген мџндай саясат жалаћыныѓ
кемуiне, баѕаныѓ к=терiлуiне жќне ќлеуметтiк шиеленiстiѓ кљшеюiне
алып келдi. «Маршалл жоспары» ќлеуметтiк шиеленiстiѓ бќсеѓдеуiне
к=мектестi. Ћџйылѕан ћаржыныѓ м=лшерi 1948—1952 жылдарда 1,5
млрд долларѕа жеттi. «Маршалл жоспары» Батыс Германия экономика-
сыныѓ =суiне ћолайлы жаѕдайлар туѕызды.
50-жылдардыѓ ортасына дейiн ќскери шыѕындардыѓ болмаѕаны
экономиканыѓ дамуын тездеттi. Кќсiпкерлер мен жџмысшылар арасындаѕы
ќлеуметтiк-ќрiптестiк жљйесi елеулi рл атћарды. Соныѓ нќтижесiнде «еѓ-
бек пен капитал» арасындаѕы жанжалдар бейбiт жолмен шешiлдi.
Экономикалыћ дамуѕа ћарай жасалѕан ћадам ГФР сыртћы
саудасыныѓ кеѓейтiлуiне де байланысты болды. «Экономикалыћ
ѕажаптыѓ» маѓызды себептерiнiѓ бiрi Батыс Еуропада 50-жылдарда
басталѕан экономикалыћ интеграция едi.  Маман жџмысшылардыѓ
айтарлыћтай ћорыныѓ  болуы ГФР-дiѓ экономиканы =рлетуiнiѓ бiр
шартына айналды. ндiрiстi едќуiр дќрежеде =рге бастыруѕа ѕылыми-
техникалыћ революция жќне негiзгi капиталдыѓ дер кезiнде
жаѓартылѕаны к=мектестi. 1960 жылѕа ћарай =неркќсiп =ндiрiсiнiѓ
к=лемi 1949 жылѕымен салыстырѕанда 3 есе артты. Автомобиль
шыѕарудыѓ тез =ркендеуi экономика =рлеуiнiѓ барометрiне айнал-
ѕандай болды. «Фольксваген» концернiнiѓ атаћты «ћоѓыз» автомобилi
заман нышаны сияћтанып кеттi.
«Экономикалыћ ѕажап» љдерiсi жџмыссыздыћты ћысћартуѕа,
ќлеуметтiк мџћтаждарѕа мемлекеттiѓ ћаражат аударуын к=бейтуге
к=мектестi. 60-жылдардыѓ басында-аћ мемлекеттiѓ ќлеуметтiк
шыѕындары бюджеттiѓ барлыћ шыѕындарынан 40
%-ѕа асып тљстi.
Экономикалыћ табыстарѕа ћарамастан, елде ќлеуметтiк
саралаудыѓ сезiлгенi байћалды. Сондыћтан К.Аденауэрдiѓ =кiметi
белсендi ќлеуметтiк саясат жолына тљсуге мќжбљр болды.


81
ГФР-де алѕашћы онжылдыћтыѓ =зiнде ќлеуметтiк ћорѕауды
кеѓейту ж=нiнде елу заѓ ћабылданды. Олардыѓ арасында зейнетаћы
реформасы айрыћша орын алды. Зейнетаћыларды индекстеу
экономикалыћ даму мен жалаћыныѓ =суiне байланысты жљзеге
асырылатын болды. Ендi зейнетаћы ћартайѕандаѕы =мiр сљрудiѓ еѓ аз
м=лшерiне кепiл болды.
Аденауэрдiѓ =кiметi ќлеуметтiк ћарсы тџрушылыћты азайту љшiн
кќсiпорындар кеѓестерiн ћџруѕа к=мектестi, оларда жџмысшылар мен
кќсiпкерлер =кiлдерiнiѓ саны теѓ болуѕа тиiс едi. 1951 жылы осы норма
заѓ жљзiнде бекiтiлдi.
1949 жылы Батыс Германия Еуропалыћ экономикалыћ ынтымаћ-
тастыћ џйымына кiрдi. 1950 жылы Еуропалыћ к=мiр мен болат
бiрлестiгiн ћџрушылардыѓ бiрi болды. 1952 жылы Еуропалыћ
ћорѕаныс ћауымдастыѕын ћџру туралы Ортаћ Шартћа ћол ћойды.
1955 жылы ГФР НАТО-ѕа кiрдi, ал 1957 жылы Еуропалыћ экономи-
калыћ ћоѕамдастыћты (ЕЭЋ) ћџрушы болды. Сонымен ћатар осы
кезеѓде француз-герман араћатынасыныѓ едќуiр жаћсарѕаны
байћалды. К.Аденауэр ГДР-дi танудан бас тартты. Ол Шыѕыс
Еуропаныѓ басћа да социалистiк елдерiмен жќне КСРО-мен шиеленiс-
кен жаѕдайлар туѕызды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   86   87   88   89   90   91   92   93   ...   311




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет