Абай атындағы Қазақ Ұлттық педгогикалық университеті
Математика, Физика және информатика институты
СОӨЖ. Кіші, орта және жоғарғы сынып оқушыларының түйсік және қабылдау дамуының жас сипаттамалары.
Орындаған:Сапах Иманберді
Тобы: мок213
Қабылдаған:Кудушева Н.А.
2023ж
Жоспар:
1.Кіріспе
2.Негізгі бөлім
2.1.Кіші сынып оқушыларының түйсік және қабылдау дамуының жас сипаттамалары.
2.2. Орта және жоғарғы сынып оқушыларының түйсік және қабылдау дамуының жас сипаттамалары.
3. Қорытынды
4. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Түйсік арқылы заттардың түсін, исін, дәмін, қатты, жұмсақтығын, кедір-бұдырлығын т.б. осы секілдіқасиеттері ажыратылады. Сондай-ақ түйсік денеде болып жататын түрлі өзгерістер жөнінде де, яғни дененің қозғалысымен оның кеңістікте орналасуын, жеке бөліктерінің жұмысы жайлы хабарлайды.
Қабылдау – ми қабығының күрделі анализдік және синтездік қызметінің нәтижесі. Қабылдаудың физиологиялық негізіне бірнеше тітікендіргіштердің жиынтығы мен олардың қарым-қатынасында пайд болатын уақытша байланыстар жатады. Мұны И.П.Павлов қатынас рефлексі деп атаған.
Кіші сынып балалары 6-11 жас
Түйсіну
Бастауыш сынып оқушылары көбіне сурет пен таңба арқылы ақпаратты сақтайды.
Саусақ сүйектерінің қатаюы 9-11, ал білек сүйектерінің қатаюы 10-12 жасқа дейін қатаяды. Дене өсуімен қатар сүйек қаңқасының қалыптасуы жүреді. Ірі бұлшық еттер майдалардан ертерек жетіледі. Бастауыш мектеп жасында қайта жасау қиялын мектептегі барлық сабақтарда обьектілерді жобалау жағдайында сипаттауда тура көрсетілмеген, бірақ соларды заңды түрде туындайтын анықтай және бейнелей білуді, екіншіден, кейбір обьектілердің, олардың қасиеттері мен күйлерінің шарттылығын түсіне білуді қалыптастыру жолымен дамиды. Бастауыш балалары әңгіменің сюжеттік жүйесін өзгертеді, оқиғаларды уақытына қарай елестетеді, бірқатар обьектілерді жалпылап көрсетеді. Түйсіну әрекеттері көбіне әлі мектеп жасындағы балалардікіндей. Бастауыш балалары нақтылы заттарға немесе оның дәл баламаларына, бейнелеулерге сүйенеді. Кіші бастауыш кезеңде балалар кездейсоқ мәліметті ксте сақтауға бейім. Үшінші сыныптың өзінде ерікті мимкалық әрекетті тек 10% оқушылар ғана меңгереді. Жасы өсе келе мимкалық әрекет ерікті, әрі мазмұнды бола түседі. 8-10 жаста жаттауға қабілеті артады. Оқыту басталарда, мектептегі оқуды баланың эгоцентризммен ерекшеленеді. Кіші оқушының ойлауының түрі - көрнекі бейнелік, логикалық болады. Грамматикалық сөйлеудің қатары дамиды, бала затпен қатыстырмай сөз жұмыс істеуге үйренеді.
Қабылдау
9-6 жаста жазылуы жағынан ұқсас әріптермен сандарды шатастырады, 2-5 жасында суреттерді қабылдап бастайды, 6-9 жас аралығы бейнелеп түсіндіру сатысы, 9-10 жастан бастап суретті тұтас суреттеу. 10-11 жас уақытты қабылдау дами бастайды. Бұд кезеңде көрнекі-образдың ойлаудың көп мән беретіндігіне қарамастан, баланың қабылдағаны оған ой жүргізіп дұрыс тұжырым жасауға кедергі келтірмейді. Бастауыш мектеп жасында алғаш рет құрдастарына еліктеу пайда болды. Еліктеушілік бастапқыда құрласы сияқты әрекет етуге, сабақта одан қалып қоймауға ұмтылуынан көрінеді.
Достарыңызбен бөлісу: |