Қ а з а қ с т а н р е с п у б л и касының тәуелсіздігінің 25 жылдығына орай ұйымдас- тырылған «Бағытым-Ислам, Бақытым Тәуелсіздік» атты
– Ал енді жақында ғана премьерасы болған «Ромео мен Джульетта»
жүктеу/скачать 17,58 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- – Алдағы уақытта сахнаға алып шықсам деп армандап жүрген р лдеріңіз бар ма
- – ңгімеңізге рақмет! Жадыра БҰЛЖАН, Сүлейман Демирель университетінің 3-курс студенті
- Панама каналын жүзіп өтті
- Әрбір қазақ баласына кіндік қаны тамған жердің орны қашан да ерекше. Қалаға қанша бейімделдік деген
- Ел ішінде негелі қырларымен, адами қасиеттерімен дараланған азаматтар аз емес, әрине. Солардың бірі Кереку
– Ал енді жақында ғана премьерасы болған «Ромео мен Джульетта» спектакліндегі Меркуцио р лі сізге қаншалықты жақын? – Актер болғаннан кейін қай жанрға болса да дайын болуың керек. Шекспирдің «Ромео мен Джульетта» қойылымындағы Меркуцио комедиялық образ болса, екінші жағынан, Маб мыстан туралы монолог оқитын жерінде, қайғы мен мұң бар екенін байқайсың. Режиссердің шешімі бойынша, Мерку- цио философ кейпінде болсын деген мақсат қойылды. Бірақ оның ойындағы нәрселерін айналасындағы к п адамдар түсіне бермейді. Сондықтан ол бәрін әзіл-қалжыңға айналдырғысы келеді. Арасында зі ғана әлеміне кіріп, мұң- шерін тарқатып алады. Ал бұл р л қаншалықты жақын десеңіз, нер академия- сында Шекспирдің туындысы Отеллоны сомдағаннан кейін бұл р л маған қиын болды деп айта алмаймын.
– Театрда армандап жүрген р лім жоқ. Құдайға шүкір, 6 жылдың ішінде театрда 6-7 басты р лдерді сомдаппын. Ол мен үшін үлкен жетістік деп ой- лаймын. Ал фильм жағынан айтатын болсам, тарихи фильмге түсіп, қазақтың тарихи тұлғаларының бірін сомдағым келеді.
Кемені каналдың Атлант мұхиты жақ б лігіндегі қос жағалауында мыңдаған адам қарсы алды. 77 шақырым болатын жаңа арнаның құрылысы 2007 жылы басталған және 2014 жылы аяқталуы тиіс болған. Алайда бұл жобаны қаржыландыруға қатысты туындаған шерулер оның аяқталу мерзімін кешеуілдетіп жіберіп, ақыры бұл жоба биыл аяқталды. Айта кетейік алғашқы Панама каналы 1914 жылы ашылған болатын. СОЛТҮСТІК АМЕРИКА
«Қазақ газеттері» ЖСШ және Серіктестікке қарасты басылымдарының еңбек ұжымдары Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің бұрынғы министрі Салидат ҚАЙЫРБЕКОВАНЫҢ қайтыс болуына байланысты марқұмның отбасы мен туған- туысқандарына қайғыларына ортақтасып, к ңіл айтады.
10 №27 (1337) 8-13 шілде 2016 жыл
АНА ТІЛІ туған жерінің к ркем табиғаты бала кезден жатталып, шабытына ерекше әсер беретіні бесенеден белгілі. Олай болса күллі қазақтың жанын жаулап алған әсем әндердің бастауы туған жер- ден тамыр тартып жатыр десек, артық айтқандық бола қоймас. ткен жылы сазгердің 85 жылдығы туған жерінде дүркіреп ткен бола- тын. Соның алдында аудан әкімшілігі Шәмші ағамыздың ескі үйінің ор- нына жаңа баспана салу үшін ар- найы қаражат б ліпті. Дегенмен, құрылысы жүріп жатқан үй әлі біте қоймапты. Қарашаңыраққа ие болып отырған Бақыт бізге әкесі Қалдаяқ ұстаның қолынан шыққан құнды дүниені к рсетті. Ол темірден иіп, бір шегесіз жасалған самаурынның асты- на қоятын т рттаған екен. Темірден түйін түю деген осы шығар, әлі күнге дейін еш жері қисаймапты. Мұнан б лек ағаштан жасалған бірнеше зат- тары сақталыпты. кесінің к зіндей қымбат әрі ыстық дүниелерді Бақыт мұражайға да ткізбей, қасиеттеп ұстап отыр. бдімәлік БЕЛГІБАЙ Оңтүстік Қазақстан облысы адал қызмет к рсету, ұрпақ тәрбиесiне атсалысу. Ұрпақ тәрбиесi мәселесiнде ұлттың салт-дәстүрiн насихаттаудың маңызы зор. Тоқсан жылдан аса тарихы бар «Оңтүстiк Қазақстан» газетi шыға бастаған күндерiнен бастап-ақ осынау киелi мәселеге шетiн қараған емес. Кешегi ағаларымыз салт-дәстүр жоғалса, ұлттың да жоғалатынын бүкiл жан дүниелерiмен сезiндiрдi. Бiз де осы жолдан қиыс кет- пек емеспiз. Осы айдан бастап редакция жанынан «Дәстүр» клубын аштық. Бұған қатысты материалдарды айына екi рет берiп отыруды ұйғарып отырмыз. Ұлттық салт-дәстүрлердi ұлықтау үшiн мынадай ұсыныстармен б лiскiм келедi. Атап айтқанда, бiрiншiден, меншiк нысанына қарамастан барлық қазақтiлдi газеттерде салт-дәстүрге байланысты арнайы айдар- лар ашылса, екiншiден, осы тақырыпқа қалам тартатын жазармандарды ынта- ландыратын конкурстар ткiзiлсе деймiн, үшiншiден, телеарналарда салт-дәстүрдi насихаттайтын әрi үйрететiн арнайы бағдарламалар болса. Менiңше, осының бәрiн үйлестiре алатын облыстық iшкi саясат басқармасы болар едi деп ойлай- мын, – дедi. «Келешек жастардың қолымен жа- салады. Елбасы айтқан «Мәңгiлiк Ел» идеясын жүзеге асырушылар да солар болмақ. Бұл тұғыр жаны мен тәнi ұлты үшiн жаратылған ұлтжанды ұрпақтың қолымен нықталатынын ескерсек, қазiргi толқынды осы бастан ұлттық тәрбиеде сусындату – ең басты мiндет» деген облыстық жастар ресурстық орталығының басшысы Ерлан Айтбаев дәстүрдi жаңғыртудағы жастардың бастамашылдығына тоқталды. Келелi кеңесте пiкiр айтушылар да аз болмады. Облыстық iшкi iстер департаментiнiң бастығы Асқар Оспанов, облыс прокуроры Ибраһим Иманов, облыстық мәслихаттың депутаттары мiрзақ Мелдеханов, Лесбек Тәшiмов, шәмшiтанушы, сазгер Қалдыбек Құрманәлi ұлттық құндылықтарды қайта оралтуға қатысты құнды ойларымен б лiстi. Қазақта «Кеңесiп пiшкен тон кел- те болмас» деген тамаша с з бар. Ендi х а л қ ы м ы з б е н б i т е қ а й н а с ы п к е л е жатқан салт-дәстүр, әдет-ғұрпымыздың згеше сипатта рбуiне, ел арасындағы рушылдық дерттiң дендеуiне, сүттей ұйыған шаңыраққа жат ағымдардың с ы н а л а й к i р у i н е т о с қ а у ы л қ о ю – форумның пәрмендi күресiне айналуы қажет-ақ. Ең бастысы, қаза-қайғыдағы ысырапшылдық, той-томалақтардың д а р а қ ы л ы қ п е н т у i А б а й а т а м ы з айтқандай, «бекер мал шашпақ» үрдiсiнiң кең етек алуы естi жандарды ойландыруы тиiс. Бұл – форумға қатысушылардың ортақ ойы.
ШЫМКЕНТ
Адамгершілікті ту еткен Жақында ғылым мен білімнің ежелгі ошағы саналатын, сыр мен жыр тұнған киелі Отырар лкесіне жолымыз түскен. Ауданның Шәмші ауылында болғанымызда «әр қазаққа ә н с а л д ы р ғ а н » « в а л ь с к о р о л і » Қалдаяқовтың қарашаңырағына бас сұғудың сәті түсті. Қазір мұнда ағамыздың кенже інісі Бақыт тұрады. Шағын ғана 3-4 б лмелі үйді 1976 жылы Қалдаяқ ұста з қолымен са- лыпты. Үйдің дәл іргесінен Шәмші әніне арқау болған әйгілі Арыс зені ағып жатыр. Үйінің алдында шағын ғана ұсталық дүкені болған. Қазір ондағы заттардың бәрі аудан орталығы Шәуілдірдегі әл-Фараби атындағы ру- ханият мұражайында к рінеді. Аядай ғана ауылды айналып тіп жатқан зеннің н бойы қараталы, жидесі, жыңғылы, тораңғылы ара- лас ну тоғай. редік жидекке тойған қырғауылдың сұңқылы, зенді бойлай ұшқан гәжек, аламойындардың қанат сусылы естіліп қалады. Мамыра-жай да әсем табиғат әлемі адам к ңілін кей- кейде сан-саққа жүгіртетіні бар... Гүл жайнаған осы жерде бір кездері боз- бала Шәмші достарымен арманымен б ліскен шығар, жүрекжарды алғашқы әндерін туған ауылына арнаған шығар... Кез келген нер адамының к ңілінде Жуырда Т леби ауданының табиғаты тамылжыған «Алма-тау» демалыс ор- нында келелi жиынның шымылдығы кезектi рет түрiлдi. «Салт-дәстүрлiк iс-шаралардың деңгейiн биiктетудегi з и я л ы л а р д ы ң , а р д а г е р л е р д i ң ж ә н е жастардың р лi» тақырыбын зек ет- кен «Ырыс алды – ынтымақ» фору- мында ұлттық құндылықтарымызды қайта оралту, оларды заман ағымына сай қайта жаңғырту, санасы жат ағыммен шиырланған бүгiнгi жастарды дұрыс жолға бағыттау т ңiрегiнде салиқалы әңгiме рбiдi. Форум жұмысын оның атқарушы хатшысы, белгiлi қаламгер Мархабат Байғұт жүргiзiп отырды. Алдымен с з тiзгiнiн алған облыс әкiмi Бейбiт Атамқұлов: «Биыл Тәуел сiздiгi- мiз дiң 25 жылдығын тойлағалы отырмыз. Ширек ғасырда бiрлiгi бекем, әлеуетi әлденген ордалы елге айналдық. Рас, осы белеске жетуiмiзге осында отырған баршаңыз еселi еңбек сiңiрдiңiздер. Ендi руханият саласындағы бiраз мәселелерге к ң i л а у д а р а т ы н у а қ ы т т а ж е т к е н сияқты. Ғасырлар бойы қалыптасқан салт-дәстүрiмiз, әдет-ғұрпымыз түгелдей тәрбиелi ұрпақ сiру, патриоттық рухы биiк, отаншылдық сезiмi жоғары азамат қалыптастыруға негiзделген. йтсе де, кейiнгi жылдары ескiнiң бәрiне ежiрейе қарап, ж н-жосықсыз жаңашылдыққа жаппай ұмтылудың салдарынан дәстүрден бiраз жаңылдық, ұрпақ тәрбиелеуде ұтылдық. Базбiр қиын-қыстау жылдары басты байлыққа баланы емес, басқаны қоюымыздың себебiнен жас буынның б о й ы н д а ж а ғ ы м с ы з қ а с и е т т е р д i ң қалыптасқанын к легейлеуге болмас. Ұлттың ұлт екенiн оның тiлiнен б лек салт-дәстүрi, әдет-ғұрпы айқындайды. Ендi осы асыл құндылықтарымызды уақыт ағымына сәйкестендiрiп қайта жаңғыртуымыз қажет» деп жиынға қатысушыларды ашық пiкiр алмасуға шақырды. «Қазақтың тойы – ұлттық тәрбие бесiгi» деп с з бастаған облыстық арда- герлер кеңесiнiң т рағасы Жеңiсбек Мәулен құлов бүгiнгi тойлардың тағы- лым дық мәнiн арттырудың қажет тiлiгiне тоқталды. Ал Оңтүстiк Қазақстан мемлекеттiк педагогикалық институтының бiрiншi проректоры, тарих ғылымының кандида- ты, профессор Баршагүл Исабек жастарға дұрыс тәрбие берудегi салт-дәстүрдiң р лi ж нiнде ой рбiттi. Мұнан соң ұрпақтар сабақтастығы мен руханият мәселелерiн насихаттаудағы Б А Қ - т ы ң р л i ж н i н д е о б л ы с т ы қ «Оңтүстiк Қазақстан» газетiнiң директор- б а с р е д а к т о р ы А б а й Б а л а ж а н с з сабақтады. – Ұлт к семi Ахмет Байтұрсынов газеттi ұлт тәрбиешi ретiнде қарастырады. Осыдан кейiн қазақ газеттерiнiң асыл мұраты айқындала түседi. Ол – ұлтқа «...Сол жылы қыстың қаһарына мінгені сонша, мал біткеннің дені қ ы р ы л ы п қ а л д ы . Қ ы р ы л м а ғ а н д а қайтсін, мал жейтін ш птің де қоры біткен.
ншейінде ауылдың маңына жо- лай алмай жүретін итқұстың зі күн бата салысымен, ауыл ішін кезіп қана қоймай, әр үйдің сарай, қораларын иіскелеп шықпайтын. Содан ауыл адамдары кеш түспей шаруасын бітіруге ыңғайланып, барлық есікке құлып са- лып, қалғанын бір Құдайға тапсырдық деп үйге кіретін. Сол жылы туыс ағамыз к рші ауылдағы бізге тиесілі жиырма бас жылқыны әкелуге тиіс болатын. Жылқыны айдап келе жатып боранның астында қалады. Барлық жылқыдан к з жазып, даланың дүлейімен бетпе- бет кездеседі. Амалы құрып адасқан ағамыз далада түнейді. зінің айтуы бойынша үсіп лмеудің бірден-бір
МҰРА
ЖҮЗДЕСУ ХАТ ЖОЛДАРЫНАН БӘРЕКЕЛДІ! ауылдың т ріне дейін жермен тегістей қылып аршып береді. Халықтың тұрмыс жағдайы да едәуір жақсарған. Бас- басында бір-бір к ліктен, ауданға ма- шиналар күн сайын ағылып жатады. Осы бір заман дамуынан Бәт ннің отбасы да құр-алақан қалған емес. кесі – шағын бизнесті д ңгелетіп отырған ауылдың бетке ұстар азаматы. Анасы – бастауыш сынып мұғалімі. Айтпақшы, бұл үйдің адам саны да к бейді. Жұлдызға серік болсын деп бір қыз, Бәт н қамқоршы болсын деп екі інісі мірге келді. Қарындасы бойжетіп қалды. Бұл отбасының қызығы – үйдің екі кішкентайы. Бәт н мектеп бітіргеннен кейін жоғары оқу орнына түсті. Бүгінде бірінші курстың жартысын тәмамдап, қысқы демалысқа шығып, ауылға кел- ген жігіт сарай т бесінен ауыл ішіндегі қ ы з у т і р л і к к е с ү й с і н е қ а р а п т ұ р . Қазіргі мірде ауадан да қажет бір нәрсе бар, ол білім. Білімің болмаса сен ешкім емессің. Адам болып қалыптаспайсың. Бұл ойын балалардың дауысы бұзды. Бұлай тұра бергенім болмас, шаңғымен ауыл сыртын шарлап қайтайын деген оймен үйге бұрылды. Шаңғысының арнайы аяқ киімін киіп, шалмасын қарындасы арқылы алдырып алды. Толассыз жауған қар. Батырхан осы даланың қожайынындай ауыл- дан алыста орналасқан Белгі тауына қарай ақырын аяңдап барады. Оған қардың қалыңдығы сезілмеді де. Тау бұл ойлағаннан алыс боп шықты. Жақындадым деген сайын тау қашып бара жатқандай. Тау деп жүріп ауылдан ұзап кетпедім бе екен деп артына сәл үрейлене бір қарады. Ауыл к з ұшында к рініп тұр. Дәл осы екі ортада оған «Қайтсам қалай болады екен?» деген ой маза бермеді. рі к рші ауылда бір бетіне шығып тұрды. Расында да, қар асты жылы әрі тымық екен. Бораннан тығылып қалған жауынгердей сезінді зін. Қайта шығуға әрекет қылғанмен, онысынан түк нбеді. Қорқыныш пайда болды. Үн-түнсіз сыртқа құлақ түрді. Бір қауіптің келе жатқанын сезді. Ендігі арманы қасқырға жем болмау. Құдайдан соны ғана тілеумен, к зінің жасын к л қылды. «Егер боран жұмада ба- сталса, келесі жұмаға дейін соғады» деген с з бар ел ішінде. Сонда менің мүрдемді тапса бір аптадан соң табады» деген ой келді басына. Бұның үстін қар қалың етіп к міп тастаған. Манғы таяқтарының болар-болмас ұшы ғана сыртқа шығып тұр. Бұл кезде боран әлдеқашан басылған болатын. Бірақ Батырхан оны сезетіндей халде болма- ды. Мүлгіген тыныштықты сырттағы дыбыс бұзып жіберді. Еш қозғаусыз тұрған шаңғы таяқшасының асты жы- бырлай бастады. Қасқыр шығар, иісімді сезіп келген деп топшылады. Бір сәтте бір дүлей күш жарыққа, далаға суырып алып шықты. К зін ашып еді аппақ даланы к рді. Тозақтан жұмаққа қайта келгендей сезінді. Артына бұрылып қараса екі жігіт бір-біріне әңгіме ай- тып тұр. Олар механизаторлар секілді. Батырда үн жоқ. Механизаторлармен бірге ауылға тартты. Байқап қараса екеуі де қызулау. Қылжақпастанып мазасын алды: – Қай оңбағанның баласысың? – деді сарысы. – Н е г е о ң б а ғ а н д е й с і з ? – д е п ашуланған түр танытты Батырхан. – Ау, к кем-ау, адам баласы мына- дай боранда баласын қарға к міп кетеді ме екен... – деді екіншісі. Болды, бұларға артық с з шығындап қажеті жоқ. Болған жайды бұларға түсіндірудің де қажеті жоқ. «Қылжақпас дейді-ау. Осылар болмаса летін едім сол жерде» деп қайта ойланды. Трактор ауылға жеткенде үйге жақын маңнан түсіп, әлгілерге рақмет айтып, қош айтысты. Сарай жағына таянғанда енді к рмегенім сен болсын дегендей, шаңғыны лақтырып жіберді. Үсті- басын қағып, үйге кірген бойда анасы жылы шыраймен қарсы алды. Қанша жерден жігіт болса да к зіне жас үйіріле қалды. «Қайда болдың? Кімдермен болдың? деген сауалдар қарсы алдынан шықты. Қалжыраған күйін білдіргісі келмей, «Атамның үйінде кино к ріп қалдым» дей салды. Бірақ ана жүрегі алдансын ба, сезді, сезді де іштен тын- ды. Батырхан анасы езіп берген сүзбені жеп отырғанда арғы б лмеден жайдары мінезбен інісі келді де: – «Балмұздақ» жеп отырмысың, аға? – деді. –Иә, зіміздің «балмұздақты» жеп отырмын, – деді. Орнынан әрең тұрып әкесі газет оқып отырған б лмеге кіріп, пеш түбіндегі мысықты ысыра салып құлай кетті. Бойына жылу барған соң, маужырап ұйқы баса бастады. Ойла- нып жатып: «Мен қате пікірде болып- пын. лемде згермейтін нәрселерде жетерлік екен. Мысалы, манағы бо- ран, табиғат к ріністері қайталанып тұратын жағдайлар. Ал ана мейірімі мен әке шапағаты ешқашан, ешуақытта згермейтінін түсіндім. Мұны маған түсіндірген бүгінгі боранды кеш» деген оймен бағанағы қар астындағы с здерін ақтап алды. ...Сәлден соң дәл он т рт жыл бұрынғы ұйқыдай, яғни балалық кездегідей еріксіз к здері жұмылды. Батырхан Т ЖЕНОВ АҚТ БЕ
с б а д к қ т Б б д а д а д м қ т д с а
е) (Əңгіме ) Боранды
Боранды кеш
кеш амалы қарға етбетімен жатып ұйықтау қажет екен. Себебі ондайда қарға күні бойы сінген күннің жылуы түнде қар астында сақталады дейді. Ертесіне күн ашылып, малды іздеуге кіріседі. Бірақ бар тапқаны бес жабағы ғана. Ауыл- ды беттеп келе жатып қасқырлармен арпалысып, тағы бір күн далада түнеп шығады. Қаумалаған қасқырды от- пен қорқытып, түнді еш к з ілместен ткізеді. Ертесіне жылқыларының үшеуінен айырылады. Олар қасқырға жем болады. Үшінші күн дегенде елге жетіпті. Сосын әкелген екі жылқының біреуін соғымға сойып, к рші-к лемді бір тойдырыпты-мыс, ал екіншісін жарты қап қантқа айырбастапты. Ол кезде қант те тапшы болатын. Кез келген нәрсе еңбекпен, т гілген термен келетінін ұмытпа. Сондықтан балам, бар нәрсенің қадірін білу керек!» деп анасы жатар алдында бес жасар бала- сына осы әңгімені айтып берген. Бұл әңгіме т ркіні бағана кешкі дастарқан басында қантты әдейілеп т гіп, ойын ойнаған балалары Жамал мен Бәт ннің іс-әрекетінен туған болатын. Екеуі де әкесінен қатты ұрыс естіді. Балалар аң-таң күйде: «Бір кесе қантқа бола неге ұрысады?» деп дастарқан басынан кпелі тараған. Бұлардың бұл күйлерін к рген анасы әкелерінің неге қатты жекігенін ұғындырмақ болып, үлкен үйдің ең кіші б лмесіне кірген болатын. Балалар ұйықтап қалыпты. Балалықтың бал күндері артта қалғанына бүгінде он т рт жыл бол- ды. Бәрі згерді. Ауылдың жағдайы бұрынғыдан әлдеқайда жақсарды. Мектеп, аурухана, балабақша... бәрі- бәрі жаңадан тұрғызылды. Баяғыдай қыстай жабылып жататын жол жоқ. Қар түссе болды, апта сайын техниканың к мегімен аудан орталығынан бастап
З ек ен а ғ а 19 4 6 ж ы л ы К а- чир ауданы Песчан ау ы лын да дүниеге келген. 1964 жылы орта мек т еп т і біт ірі п, Цел и ног ра д ау ы л шаруа шы лығ ы инсти т у- тына оқуға түсті. 1964-69 жыл- дар ара лығын да осын да бі лім алып, Качир ауданына қарасты Федеровск и й және Бай қон ыс ау ы л д а ры н д а а г р оном, Ком- с омо л ком и т е т і н і ң х ат ш ысы қызметтерін атқарған. Қызмет бабымен зінің бі лікті лігінің, тәж і рибесі ні ң арқасын да бір- қ а т а р а у д а н д а р д а ж ұ м ы с іст ег ен. 1972 ж ы л ы К ач и рден Ек ібаст ұз қа ласына қоныс ау- д а р ы п , а у ы л ш а р у а ш ы л ы ғ ы б а сқ арм а сы н д а б а с а г р оном, партия комитетінің хатшысы, со- вхоз директоры, жер комитетінің басшысы және әлеуметтік қорғау басқармасының басшысы секілді жауапты жұмыстарды атқарған. К зін к ріп, бірге қызмет істеген әріптестері ол кісіні кіметтің тапсырмасына жауапкершілікпен Бәт ннің азан шақырып қойған есімі – Батырхан. Үйдегілердің еркелетуі, к рші балалардың Батхан, Бәтхан деп атауы, одан калса құрдастарының Батон деп атауы нәтижесінде туған есім еді бұл. Ол оған еш ашуланбай- тын. Оны қазір топтағылар Батыр деп атап жүр. Адамның адам болып қалуы есімінде емес, іс-әрекетінде деп түсінеді ол. Оның бір ерекшелігі кез келген нәрседен бір сырды іздеп жүруі, яғни сезімге тым берілгіштігі. Бұл оның мықтылығы және ең осал тұсы бола- тын. Алғаш рет ауылдан, ата-анадан, бауырдан ұзап қайта келген Бәт н іні- қарындастарының жанынан шықпауға, үйіндегілерге қолғабыс етуге ерекше бекінген. Сол міндетін мүлтіксіз, тіпті асыра атқарып жібереді. Кеш батса інілеріне ертегі оқуды әдетке айнал- дырып алған. Бір жағынан ұмытыла бастаған ертегілерін зі де есіне түсіріп алады. Бірақ бұрынғыдай сезім жоқ, тек оқып, қайдағы жоқ сәттер есіне түсіп жымиып қояды. зін жұмақта жүргендей сезінді. Бойындағы керемет сезімді қалаға кеткенше, осы ауыл- да тұрғанда ешкім айыра алмайды деп ойлады. Шұбатылған ойлардың қорытындысы «ештеңе мәңгілік емес екен, бәрі згереді» деген ойға тоқталды да, кеш бата т беден түсіп, ауыл ішін шаңғысымен аралап келді. Қаланың қым-қуыт тірлігі, сабақ, сессия, кітапхана, тар пәтер бәрі-бәрі осы бір ауылдың бір жұтым ауасының қасында түкке тұрмайды екен деген оны тағы кейін бір ой сабырға шақырды. қарайтын адам еді деп еске алады. Мінез-қ ұ лқ ы да кейінгіге үлгі етуге тұрарлық жан екенін ай- та ды.Тоқ тар Мүбәраков Зекен Башайұлымен те жақын сыр- лас дос болған. Та лай ж ы л бір мекемеде қызмет тес болған ол әріптесімнің жақсылығы мен ша- рапатын ешқашан ұмытпаймын дейді.
– Мен – Зекен Башайұлымен әріптес әрі дос болған адаммын. Оның мірінің жарқын сәттерін бір с зге сыйдыру мүмкін емес. Адамгершілік тұлғасын да айтып жеткізе алмаймын. Ол з елінің шын жанашыры болатын. Бар ғұмырын халықтың әлеуметтік а х у а л ы н к т е р у г е а р н а д ы . здеріңіз білесіздер, Кеңес кіметі кезінде жергілікті басшылықтың бұйрығынсыз ешнәрсе жасауға болмайды ғой. Қандай мәселе болса да басшылықтың рұқсатын күтетінбіз. Бірақ ол кісі зінің бастамаларын ешкімнің рұқсатын күтпей-ақ қолға алатын. йткені «барлығына зім жауап беремін» деп жауапкершілікті з мойны- на алатын тәуекелшіл жан еді. Жаңалыққа жаны құмар, қай ме- кемеде қандай қызмет істесе де сол мекемеге бір жаңашылдық енгізбей қоймайтын. Бірақ қай ісі болса да сәтсіз аяқталғанын к рмедім. Совхоздың малын баланы қасқыр талап кетіпті деген жолдастарның әңгімесі еске орала кетті. Үрей мен батылдық арпалысқан сәтте батылдық басым түсті. «Егер адассам шаңғы ізімен кері қайтпаймын ба? Қайдағы адасқан, жас кезінен осы аймақты шарлап скен бала емес пе едім. Жоқ, мен адаспаймын». Осылай- ша жастықтың жалыны бойды кернеп, алға сырғи ж нелді. Тау жиегіне енді жеттім дегені сол еді, әп-сәтте боран күшейе түсті. Ауылдағы бағаналар ғана қарауытып к рінетін секілді. Бірақ сол қарауытқан нәрсе ауыл екеніне де анық сеніңкіремейді. К зі еш нәрсеге жетпей қор болды. Бо- ран болса к з аштырмайды. «Бұлай тұра берсем, летінім анық» деп күбірлеп қалды.Ауызынан қалайша бұл с здің шығып кеткенін зі де байқамай қалды. «Ал батырым, к рейік неріңді!» деп боранға сес к рсеткендей дауыстады да, шаңғы таяғын серпи ж нелді. Боран да «К рсек к рейік...» де- гендей гуілге басты. Аз жүргеннен соң келген ізі де бұған қарсы шыққандай, жоқ болып кетті. Енді қайтпек керек, к з алдын к рудің зі мұңға айналды. Аяқ талды, ауыз кепті. Сәл жүрді де етбетімен құлай кетті. Осы бойда он т рт жыл бұрынғы анасының әңгімесі есіне түсіп, қарға к міле бастады. Не істеп, не қойғанын зі білмей, қармен үстін к ме бастады. Бұл істі маған қалдыр дегендей, боран санаулы ми- нутта жігіттің бүкіл денесін жауып кетті. Тек шаңғының екі таяқшасы ғана қар бағып жүрген кезімізде Зекен Оспановтың бастамасымен ау- данда бірінші болып, саулық малға сұлы бердік. Ол кезде ұсақ малға сұлы беру те қауіпті еді. Одан кейін Лебяжі ауданында қой қырқудың жаңа тәсілдерін іске асырды. зі жұмысшыларға б і р т а п с ы р м а б е р с е , о н ы ң орындалған-орындалмағанын к зімен к рмей қоймайтын. Ар- найы уақытын б ліп, бақылап кететін. Басшының осы қасиетін қ ы з м е т к е р л е р і д е ж а қ с ы білетін. Зекен Башайұлының адамгершілігі жоғары, мінезі мақтадай жұмсақ адам болатын. Қанша жыл басшылық істесе де қоластындағыларға бұйырып с йлемейтін. р нәрсені ақылмен айтып, түсіндіретін, – деп еске алады Тоқтар Мүбәракұлы. З е к е н Б а ш а й ұ л ы ж ұ б а й ы Алтыншаш анамызбен бірге 3 пер зент тәрбиелеп сіріпті. Оның біреуі ұл, екеуі қыз. Қыздарының бәрі әке жолын жалғап, ауыл- шаруашылығы саласын таңдаған. Қазіргі таңда Астанада тұрады. кенің еңбекқорлығынан тәлім алып скен балаларының барлығы қазіргі күні жемісті еңбек етуде. жүктеу/скачать 17,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|