Қ азақстан республикасы ауыл шаруашылығы министрлігі
жүктеу/скачать 9,92 Mb.
|
Мұнайды өндірудің техникасы мен технологиясы оқу құралы (1)
| Бу жылудың әсері
Мұнайдың тұтқырлығы, әдетте, температураның ұлғаюымен, әсіресе 20-80°С аралығында күрт төмендейді. Мұнай дебиті оның тұтқырлығына кері пропорционалды болғандықтан, ұңғымалардың өнімділігі 10-30 есе және одан да көп ұлғайтылуы мүмкін. Тығыздықтағы жоғары тұтқыр мұнай тұтқырлығының төмендеу қарқынына ие, қалдық мұнаймен қанығуы, әсіресе 150°С-қа дейінгі температура кезінде аса күрт азаяды. Бу айдау процесінде мұнай құрамға байланысты кеңейе алады, соның есебінен қабаттық сұйықтықтарды ығыстыру үшін қосымша энергия пайда болады. Мұнайды бумен ығыстыру кезінде мұнай беру па - ның әртүрлі факторларының әсері: * мұнай тұтқырлығын 30 %– ға дейін төмендету; * термиялық кеңейту әсері – 8 % дейін; * дистилляция әсері – 9 % дейін; * газарынды режимнің әсері – 7 % дейін; * қозғалғыштықты арттыру әсері – 10 % дейін • Бумен мұнайды ығыстыру процесі будың қабатқа үздіксіз айдалуын қарастырады. Қат арқылы будың жылжуына қарай тұқымды және ондағы мұнайды жылытады және оны өндіруші ұңғымаларға бағыт бойынша ығыстырады. Бұл ретте үдерісте жылу энергиясының негізгі үлесі қабат жыныстарының температурасын арттыруға жұмсалады. Сондықтан да жылу тасушының ұңғыманың оқпанымен және қабаттың табаны бойынша қозғалысы кезінде жылу шығынсыз температураның таралу фронты мұнайды ығыстыру фронтынан артта қалады. Үдерістің тиімділігін арттыру және қабатқа енгізілген жылуды тиімді пайдалану мақсатында қабаттың кеуекті көлемінің 0,6-0,8 құрайтын жылу бөлу құрылғаннан кейін, бұл қызған бу сол айдау ұңғымаларынан айдау жолымен қыздырмайтын сумен өндіруші ұңғымалардың түбіндегі жылжытады. Бұл технология жылу жұрын пайда қылу әдісінің атауын алды. Бу айдау кезінде қабатқа жылу әсерінің тиімділігін бағалау әдетте қосымша мұнай өндіруге будың үлестік шығынымен көрсетіледі. Егер жалпы шығындардың 30-35% құрайтын буды дайындауға және айдауға жұмсалатын шығындарды есепке алсақ, онда тиімді процесс кезінде қосымша мұнайдың бір тоннасын өндіруге жұмсалатын бу шығыны 3-6 тоннадан аспауы тиіс. КЖТ үшін объектіні таңдау кезінде қабаттың мұнай қанықпаған қалыңдығы 6 м кем болмауы тиіс. Қабаттың жату тереңдігі ұңғыманың оқпанындағы жылудың жоғалуына байланысты 1200 м аспауы тиіс, олар әрбір 100 м тереңдікке шамамен 3% жетеді және бағаналардың беріктігін қамтамасыз етудің техникалық қиындықтары. Қабаттың өткізгіштігі 0,1 мкм кем болмауы тиіс, ал мұнайды ығыстыру қарқыны шатырға және шоғыр табанына жылу шығынын азайту үшін жеткілікті жоғары болуы тиіс. Ұңғыманың оқпанындағы және қабаттағы жылудың жалпы ысырабы сағаға келіп түскен ұңғыманың 50% - ынан аспауы тиіс. Әйтпесе, ПТВ процесі тиімсіз болады Қабаттарды жылыту үшін және ондағы флюидтерді жылу тасымалдағыштың (будың) қабатына енгізудің әртүрлі технологиялық схемалары бар: циклдық, блокты-циклдық, импульстік-мөлшерленген, алаңдық немесе қатардағы. жүктеу/скачать 9,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|