Қ. Жарықбаев о. СаңҒылбаев

рын) – этностың өз салт-дәстүрі, мі- 

нез-құлық ерекшеліктері, мәселелер- 

ді  шешу  тәсілдері  мен  сыртқы  бет-

пішіні жөніндегі тұрақты түсініктері 

мен бейнелері. Олар көбінесе жағым- 

ды пікірлер кешенінен тұрады. Әдет- 

те,  жағымды  автотаптаурындар  сан 

жағынан  басым  болады.  Сонымен 

қатар,  жағымсыз  автотаптаурындар 

да  орын  алады  және  олардың  мәні 

кейбір тарихи кезеңдерде арта түсе- 

ді.  Жағымсыз  автотаптаурындардың 

негізгі  функциясы  туралы  болжам- 

дар  екеу:  1)  өз  этносын  дискреди- 

тациялау ( өз этносына көңілі толма- 

ғандардың саны өскенде немесе бұл 

этностың  санасында  терең  кемістік 

комплексі болған жағдайда); 2) өзде- 

рі туралы жағымсыз таптаурындар өзі- 

не  деген  сыни  көзқарастың  қажет- 

тілігімен және ұлт өкілдерінің өздерін 

жетілдіру  қажеттілігімен  байланыс- 

ты  болуы  мүмкін.  Алайда  осындай 

жағымсыз автотаптаурындардың кө- 

беюі  этностың  қорғаныс  механиз- 

мінен  айырылуына,  оның  өзіндік 

дискредитациясына алып келеді. Кей- 

де  осындай  жағымсыз  автотаптау- 

рындарды  басым  этностың  өкілдері 

жасанды түрде белгілі бір этностың 

өкілдерінің санасына сіңдіреді. Мұн- 

дай  жағдайларда  берілген  этностың 

өкілдері фрустрацияға ұшырап, өзін- 

дік қадір-қасиеттің жойылуы, өзіндік 

төмен  бағалаудың  қалыптасуы,  ха- 

лықтық  рухының  төмендеуі  көрініс 

табады.  Бұл  кейде  этностардың  на- 

разылығын тудырып, ұлтаралық шие- 

леністерге алып келеді. Сонымен қа- 

тар,  автотаптаурындардың  негізіне 

сублимация (өз этносын асыра жоға- 

ры бағалау) механизмі де жатады.

АВТОСУГГЕСТИЯ (өзін-өзі сенді- 

ру) – сендіру әсерінің объектісі мен 

субъектісі  сәйкес  болған  жағдайда- 

ғы өзіне-өзі бағытталған сендіру про-