Қ. Т. Сапаров г.ғ. д., С. Торайғыров ат
Масштаб дәлдігі мына формуламен анықталады
жүктеу/скачать 5,58 Mb. Pdf көрінісі
|
|
Масштаб дәлдігі мына формуламен анықталады: t = cb =А ' О=a/m*n мұндағы а-масштаб негізі 2см; «-масштаб негізі бөліктерінің саны; m-масштаб биіктігі бөліктерінің саны. Мысалы: 1:1000; 1:2000; 1:5000 масштабтарының графиктік дәлдіктері 0,2; 0,4; 1,0 м тең болып келеді. Мұндай көлденең масштабтар топографиялық транспортирлер мен металдан жасалған сызғыштарға қондырылады. Оларды масштабтық сызғыштар дейді. Карта масштабы (Масштаб карты) — картадағы ұзындық сызығының жергілікті жердегі сәйкес сызықтын ұзындығына қатынасы. Топографиялық картаның көмегімен орындалатын тапсырмалардың әр түрлі болуына орай масштабтары әр түрлі карталар қажет болады: 1:10000 – он мыңдық 1:25000 – жиырма бес мындық 1:50000 – елу мыңдық 1:100000 – жүз мындық 1:200000 – екі жүз мындық 1:500000 – бес жүз мындық 1:1000000 – миллиондық. Жергілікті жердің картографиялық бейнелену мөлшері мен картаның толықтығы, өлшеулер дәлдігі карта масштабына байланысты болады. Карта масштабы кішірейтудің төменгі дәрежесінде аса ірі болады. Ол жергілікті жерді толықтай бейнелеуге мүмкіндік жасайды. Карта масштабының кішірейтілуімен бірге оған салынатын жергілікті жер бөлшектерінің саны да кішірейтіледі. Аумақтың картада бейнеленген кішірейту дәрежесі неғұрлым көп болса, карта масштабын соғырлым ұсақ деп атайды. Карта жақтауының оңтүстік 22 (төменгі) жағында сандык және сызықтық масштабы, масштаб көлемі көрсетіледі. жүктеу/скачать 5,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|