1. Анатомия пәніжәнемаңызы. Клиникадажәне медицина практикасында анатомия пәнініңмаңызы. Анатомиялықтексерістердіңшараларыжәнеәдістері. Адам анатомиясы


Иіс сезу жүлгесі иіс сезу буылтығыньң



бет165/202
Дата07.12.2022
өлшемі0,58 Mb.
#55509
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   202
Иіс сезу жүлгесі иіс сезу буылтығыньң алдыңғы шетінен кішкене алға шығып тұрады, артқы бөліктерімен иіс сезу үшбұрышының,trigonum olfactorium, дорсалді бетінде орналасатын иіс сезу төмпешігін, tuberculum olfactorium, қоршайды.
Иіс сезу жүлгесінен ішке, тік қатпар, gyrus rectus, жатады, оның артқы бөлімдері алдыңғы тесіктелген затқа жетеді. Ол кесілген қысқа көзұялық жүлгелермен, sulci orbitales, бірнеше ұсақ көзұялық қатпарларға, gyri orbitales, бөлінеді.


163.Мидың медиалді және базалді беттерінің жүлгелері мен қатпарлары.

Ми сыңарының медиалді бетінде, facies medialis cerebri , келесіжүлгелер мен катпарларды ажыратады. Сүйелді дене жүлгесі,sulcus corporis callosi, сүйелді дене, corpus callosum, үстінде, оныңконтурын кайталап, доға түрінде жүреді.


Сүйелдідененіңүстіндедоғапішіндібелдеулікқатпар, gyrus cinguli,жанасады, олсүйелдіденеден, sulcus corporis callosi, аркылышектелген.

Белдеулік қатпардың алдыңғы бөлімі сүйелді дене тізесін, genu corporis callosi, орап өтеді. Белдеулікқатпардыңарткыбөлімісүйелдідененіңбуылтығын, splenium corporis callosi, орапөтіп,жінішкежолақ - белдеулікқатпаркылтасы, isthmus gyri cinguli,арқылыгиппокампжанындағықатпарға, gyrus parahippocampalis,жалғасады. Белдеуліккатпардымойнаққаөткенжерінентопшылықжүлге, sulcus calcarinus,бөліптүрады.


Үш қатпар, gyri cinguli, isthmus gyri cinguli, gyrus parahippocampalis күмбездік қатпарды түзеді.

Күмбездік қатпар және оның алдында орналаскан сүйеластындағыалаң, area subcallosa (area paraolfactoria), артындағы uncus бірігіп,иіс сезу миының бөлігі саналатын сакина пішінді тұйыкталған аймақ түзеді.


Белдеулік қатпаржоғарыдан белдеулік жүлгемен, sulcus cinguli,шектелген. Белдеулік катпардың маңдай полюсіне бағытталғаналдыңғы бөлігі белдеулік катпардың маңдайастындағы бөлігі және арткы бөлігі белдеулік қатпар бойымен жүріп,оның сыртқы бөліміне жетпей ми сыңарының бойлық жүлгесініңжоғарғы, медиалді жиегіне жетеді; артқы бөлігі белдеуліккатпардың жиектік бөлігін кұрайды. Оның сыртқы шеті орталыкжүлгенің жоғарғы шетінің артында жатады. Белдеулік катпардансәл алға және жоғары орталықмаңындағы жүлге кетеді,маңдайастындағы бөлікпен бірігіп, орталык-маңындағы үлесшені, lobulus рагаcentralis, шектейді, үлесшенің алдында иіс сезу маңындағы жүлгеге жететін жоғарғы маңдай қатпарының, gyrus frontalis superior, медиалді беті орналасады.

Белдеулік катпардың артында төртбұрыш пішіндес үлесше – сынаалды, precuneus, жатады. Оның артқы шекарасы төбе-шүйдежүлгесі, sulcus parietooccipitalis,төменгісі - төбе астындағы жүлге,sulcus subparietalis.


Сынаалдынантысқарыүшбұрышпішіндіүлесше - сына, cuneus,жатады. Сына
өзініңмедиалдібетіменшүйдеполюсініңтүзілуінеқатысады. Сына ұшытөмен,алғабағытталып, белдеулікқатпардыңдорсалдібөлімінежетеді. Сынаныңартқышекарасымисыңарыныңшүйдеүлесініңмедиалдіжиегі, төменгісі - топшылықжүлге, sulcuscalcarinus, алдыңғысы - төбе-шүйдежүлгесі. Сынаның, cuneus,алдындасынаалды, precuneus, төменнен, gyrus occipitotemporalismedialis, жатады.
164.Миқыртысы, оныңқабаттары. Анализатор туралытүсінік. Ми қыртысы
орталықтары.

Ми қыртысы, cortex cerebri, нерв жүйесінің аса дифференцияланған бөлігі саналады. Ми қыртысы мидың басқабөлімдерімен өте тығыз байланыста болады. Ми қыртысындабарлық сезім органдарының соңғы орталықтары орналасқан. Мұндасыртқы ортадан және организмнің өзінің ішкі ортасынан келгентүрлі тітіркендіргіштер талданып, оларға жауап қайтарылады.


Адамның сөйлеуі мен ойлауы үлкен ми сыңарларындағы Ми қыртысының барлық бөліктерінің қатысуымен ғана жүзеге асады.


Ми қыртысы орасан көп нерв жасушаларынан құралады, оларморфологиялық ерекшеліктері бойынша 6 қабатқа бөлінеді:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   202




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет