1 билет ішкі аурулар туралы ілімнің даму тарихы және орыс және кеңестік терапевтік мектептердің қысқаша сипаттамасы

2. 
   Тыныс алу органдарының аурулары бар науқастардың шағымдары, Гемоптиз және өкпе, қан кету, асқазаннан қан кетуден айырмашылығы. Диагностикалық маңызы.
   

-бiрiншiден, сырттан көмей арқылы тыньс алғанда түсетін заттарга рефлекторлы жауап ретiнде жөтел пайда болады.

-екiншiден, iштен, яғни бронхтан көмекейден шығатын қақырықты, сiлекейдi т.б. заттарды сыртқа шығаруға жөтел жәрдемдеседi.

• 
  Жөтел темекi тартатын адамдарда жиі кездеседi.
  
• 
  Өкпе-бронх қабыну ауруында (бронхит,пневмония)
  
• 
  Тәулiк бойы жөтел үнемі болып турады, әсiресекешке қарай күшейе түседi.
  
• 
  Өкпеде қатерлi iсiк пайда болғанда (рак) оқтын-оқтынкұрғақ жөтел болыл, науқасты шаршатады
  
• 
  Бронхоэктаза ауруында көбiнесе жөтел кақырықпен бiрге болады, ол әсiресе жиі мазалап, кейiн саябырлайды, ал кейде кешке қарай тағы да күшейедi.
  
• 
  Сол сиякты туберкулез ауруында кейде жөтел кеуде
  
• 
  сырылымен бiрге пайда болады.
  

Ентiгу тыныс жолдары тарылғанда, тыньсжолдарында бiр нәрсе тұрып қалса немесе iсiк пайдаболса, бронх бұлшық еттерi жиырылғанда, тiптi

сыртынан қыскан жағдайда, (сол сияқты өкпе қабының арасына су жиналып, өкпе қысылғанда пайда болады.

Өкпенiң тыныс алу бетiнiң кемуi (өкпенің қабынуы,эмфизема), кеуденiң бұлшық еттерiнiң турлiсебептермен тынысы төмендеп, қимылдай калғандапайда болады.

Ентiгудiң үш түрi болады:

1. 
   дем алудың қиындауы (инспираторлы)
   
2. 
   дем шығарудың қиындауы(экспитаторлы)
   
3. 
   аралас түрi.
   

Ентігудің ең ауыр түрін демікпе деп атайды.

• Бұл көбiнесе бронх астмасында , балаларда бронхиолит кезінде жиi кездеседi.

• Бұл кезде тыныс жолымен ауаны шығару қиындайды,өйткенi кiшкене бронхтардың бұлшық еттерi жиырылып, iшкі қабаты ісiнiп,

сұйық жиналуы,бронхтар тарылып, өкпеден ауаның шығуы нашарлайды.

• Ентiгудiң патогенезiндегі басты себеп оттегiнiң азайып, көмiр қышқыл газының көбеюiнде, бұл тыныс алу орталығын

қоздырады.
Қақырық көбінесе жөтелмен шығады. Түрі, түсі, консистенциясы әр түрлi болады.

Кiлегейлi, iрiңдi болуы мүмкін. Кейде қан аралас та шығады. Бұндай жағдай бронхтардың, көбiнесе өкпенiң созылмалы және жедел қабынуында

Өкпенiң кандай бiр сырқатында болмасын жиiкездесетiн симптом - кақырық тастау.

Қақырық пен қан тастау көбiнесе бронхоэктазауруында, екпе туберкулезiнде, тыныс жолдарының iсiгiнде, кейде өкпеде iрiң жиналғанда пайда болады.