Массаның тасымалдануында химиялық біртекті біртекті газдар үшін Фик заңы орындалады:
Бұл теңдеуде – масса ағынының тығыздығы, – тығыздық градиенті, - диффузия коэффициенті. «-» таңбасы масса тасымалданғанда тығыздық шамасының азаюын көрсетеді, D - диффузия коэффициенті:
Ішкі үйкеліс (тұтқырлық)
Бұл газ қабатының арасындағы молекулалардың әртүрлі жылдамдықпен қозғалған кезіндегі пайда болатын құбылыс. Жылдамырақ қозғалған қабат жайырақ қозғалған қабатқа үдету күшімен әсер етеді және ол қабаттың кез келген молекуласының жылдамдығы артады. Жылдамдықтары төмен қабат жылдамдықтары жоғары қабаттың жылдамдығын азайтады (тежейді), яғни үйкеліс күші әсер етеді де қабаттардың арасында үйкеліс күші пайда болады. Ол жанасқан қабаттар арқылы жүретін жанама болып бағытталады, ішкі үйкелісте импульс тасымалданады.
Ішкі үйкеліс Ньютон заңымен сипатталынады:
Бұл теңдеуде – жылдамдық градиенті, - тұтқырлық коэффициенті немесеішкі үйкеліс коэффициенті «-» таңбасы импульс тасымалданғанда жылдамдық шамасының азаюын көрсетеді, - тұтқырлық коэффициенті:
Хаостық қозғалыс процесі кезінде молекулалардың араласу механизмінің құбылыстары үшін жалпылығы ішкі үйкеліс, диффузия, жылу өткізгіштік математикалық теңдеулердің сыртқы ұқсастығына әкелуі мүмкін.
2.Фотон. Фотонның массасы, энергиясы және импульсі.
Фотондар - электромагниттік сәуленің “атомы” – фотонның ерекше “кванттық” бөлшектер немесе микробөлшектер екендігі баяндалады. Электромагниттік сәулеленудің кванттары, кейіннен бөлшектердің жаңа қасиеттеріне ие болатын — фотондар деп аталды. Егер электромагниттік сәулеленуді жарық жылдамдығымен қозғалатын фотондардың ағыны ретінде қарастырсақ, онда фотон массасы мен импульсын табу қиынға соқпайды.
Планк бойынша фотон энергиясы:
Релятивистік механика көзқарасы бойынша фотон энергиясын түрінде беруге болады. Бұл екі өрнекті салыстыра келіп, фотон массасын табамыз:
Фотон массасы тек жарық толқынының жиілігіне байланысты. Фотон импульсы:
Жарықтың корпускулярлық қасиеттері - жарық қысымын зерттеудегі Лебедев тәжірибесінде, фотоэффект құбылысында, Комптон эффектісінде өзінің қолданымдарын тапты.
Достарыңызбен бөлісу: |
