Абай Құнанбев (1845-1904) "Қазақтың бас ақыны - Абай Құнанбаев. Одан асқан бұрын-соңғы заманда қазақ баласында біз білетін ақын болған жоқ… " (А.Байтұрсынов)
"…қазақ поэзиясының күн шуақты асқар биігі." "Абай лебі, Абай үні, Абай тынысы - заман тынысы, халық үні. Бүгін ол үн біздің де үнге қосылып, жаңғырып, жаңа өріс алып тұр. (М. Әуезов)
"Асыл сөзді іздесең,
Абайды оқы, ерінбе. " (С. Торайғыров)
"Абайды таныту арқылы біз Қазақстанды әлемге танытамыз, қазақ халқын танытамыз. Абай әрқашан біздің ұлттық ұранымыз болуы тиіс. (Н. Назарбаев) Туған жері:қазіргі Шығыс Қазақстан облысы, Абай ауданы, Шыңғыс
тауының етегі.
Арғы атасы Ырғызбай (1744 ж.ш.-1785), атасы Өскенбай (1778-1850) – өз заманының атақты билері болған. Әжесі Зере (1785-187)).
Әкесі Құнанбай (1804-1896) -кезінде болыс, аға сұлтандық қызметтер атқарған.
шешен, терең ойлы, әділ ел басқарып, жұртына жақсылық жасаған. Меккеге қажылыққа барған, онда қазақтарға арнап үй салдырған; Анасы Ұлжан(1810-1887).
Құнанбай мен Күңкеден (Әйбөбек, өмір сүрген жылдары белгісіз) - Құдайберді(1829-1866);
Құнанбай мен Ұлжанның - Тәңірберді (Тәкежан, 1834-1906), Ысқақ (1841-1901).
Ибраһим (Абай, 1845-1904), Оспан (1852-1891);
Құнанбай мен Айғыздан (өмір сүрген жылдары белгісіз) - Қалиолла (1849-1870).
Ысмагул (1852-1931) деген жеті бала туған.
Қартайған шағында үйленген ең кіші әйелі Нұрғаным нан (т. ж. б. - 1911) ұрпақ жоқ.
Абай мен Ділдадан (1843-1924) - Ақылбай (1861-1904), Күлбадан (1862-1932),
Әкімбай (1866-1873), Әбдірахман (1869-1895), Магауия (1870-1904). Райхан (1871-1896);
