1-деңгей Органикалық синтезі пәнінің мазмұны мен мақсаты
Бейорганикалық қосылыстардың алыну тәсілдері және заттардың ерітінділерден алынуы
жүктеу/скачать 5,06 Mb.
|
1-äå?ãåé Îðãàíèêàëû? ñèíòåç³ ï?í³í³? ìàçì?íû ìåí ìà?ñàòû
| 27.Бейорганикалық қосылыстардың алыну тәсілдері және заттардың ерітінділерден алынуы
Экстракция (латын тілінен аударғанда extraho – экстракция) – бастапқы қоспамен іс жүзінде араласпайтын еріткіштің (экстрагент) көмегімен ерітіндіден немесе құрғақ қоспадан зат алу. Экстракция бір (бір немесе бірнеше) немесе үздіксіз (перколяция) болуы мүмкін. Ерітіндіден экстракциялаудың ең қарапайым әдісі - бөлгіш воронкадағы экстрагентпен бір немесе бірнеше рет жуу. Бөлгіш воронка - төменгі сұйықтық қабатын төгуге арналған тығыны мен шүмегі бар ыдыс. Үздіксіз алу үшін арнайы құрылғылар – экстракторлар немесе перколяторлар қолданылады. Лабораторияларда құрғақ өнімдерден жеке затты немесе белгілі бір қоспаны (экстракт) алу үшін үздіксіз Сокслет экстракциясы кеңінен қолданылады. Химиялық синтездің зертханалық тәжірибесінде экстракцияны реакциялық қоспадан таза затты бөліп алу үшін немесе синтез кезінде реакциялық қоспадан реакция өнімдерінің бірін үздіксіз алып тастау үшін қолдануға болады. Экстракция химия, мұнай өңдеу, тамақ, металлургия, фармацевтика және басқа салаларда, аналитикалық химия мен химиялық синтезде қолданылады. Таза қосылыстар алудың және ұқсас физикалық және химиялық қасиеттері бар элементтерді бөлудің тиімді әдістерінің бірі органикалық еріткіштерді – экстрагенттерді пайдалана отырып, ерітінділерден компоненттерді таңдап алу болып табылады. Сұйық экстракция – затты, атап айтқанда металл қосылыстарын сулы ерітіндіден сумен араласпайтын сұйық органикалық фазаға алу процесі. Кейінгі қайта экстракция экстракцияланған металды органикалық фазадан сулы ерітіндіге шығарады. Органикалық фаза экстракциялық циклге қайтарылады Құрамында екі тепе-теңдік сұйық қабаты бар араласпайтын екі компонент жүйесіне үшінші компоненттің аз мөлшері енгізілсе, онда тепе-теңдік орнағаннан кейін ол екі фазада да белгілі бір дәрежеде болатыны белгілі. Тәжірибе көрсеткендей, жүйедегі үшінші компонент мөлшерінің жоғарылауымен оның екі фазадағы концентрациясы пропорционалды түрде артады. Осылайша, әрбір берілген температура үшін екі тепе-теңдік сұйық фазалардағы үшінші компонент концентрацияларының қатынасы әртүрлі концентрациялардағы тұрақты шама болып табылады. жүктеу/скачать 5,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|