1-деңгей Органикалық синтезі пәнінің мазмұны мен мақсаты
, Жоғары молекулалық заттарды синтездеу
жүктеу/скачать 5,06 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Поликонденсация
| 40, Жоғары молекулалық заттарды синтездеу
Төмен молекулалы заттардан (мономерлер) жоғары молекулалық заттың синтезі мономер молекуласы кем дегенде екі басқа молекуламен әрекеттесе алатын жағдайда ғана мүмкін болады, яғни. егер негізгі заттың құрылымында қос байланыстар болса немесе кем дегенде екі функционалды болса, яғни. бір-бірімен әрекеттесе алатын кем дегенде екі функционалды топты қамтиды. Функционалды топтарға оттегі-азот-күкірті бар типтегі топтар жатады және т.б. Макромолекулалық қосылыстарға тән қасиет синтез жағдайларының алынған өнімнің қасиеттеріне әсері болып табылады. Осылайша, жоғары молекулалық қосылыстардың синтезі төмен молекулалы заттардың синтезінен ерекшеленеді, мұнда реакция жағдайларының өзгеруі өнімнің тек сандық шығымына әсер етеді.Макромолекулалық қосылыстарды синтездеу әдісі мен шарттарына байланысты оның орташа молекулалық массасы, сондай-ақ әртүрлі ұзындықтағы макромолекулалар саны өзгереді (полимердің полидисперстілігі өзгереді).Орташа молекулалық массаның мәні және полидисперстілік дәрежесі жоғары молекулалық қосылыстың физикалық құрылымын қалыптастыру мүмкіндігіне, оның физика-химиялық және физика-механикалық қасиеттеріне әсер етеді. Қазіргі уақытта жоғары молекулалық қосылыстарды синтездеудің төрт негізгі әдісі белгілі: 1. Полимерлену; 2. Поликонденсация; 3. Қадамдық полимерлеу; 4. Трансформация реакциялары. Олардың ең көп тарағаны – алғашқы екі әдіс. Полимерлену – макромолекулалық қосылыстарды алудың тізбекті реакциясы, оның барысында мономер молекулалары өсіп келе жатқан тізбектің соңында орналасқан белсенді орталыққа дәйекті түрде бекітіледі. Полимерлену реакциясы қос байланысы бар қосылыстарға тән, олардың мономер молекуласындағы саны мен табиғаты әртүрлі болуы мүмкін. Полимерлену жанама өнімдердің бөлінуімен бірге жүрмейді, сондықтан әрекеттесуші заттардың элементтік құрамын өзгертпей жүреді. Полимерлену реакцияларының белсенді учаскелері бос радикал немесе ион болуы мүмкін. Осыған байланысты радикалды немесе иондық полимерленуді ажыратады. Поликонденсация – функционалдық топтардың орын басу механизмі бойынша жүретін құрылымы бірдей немесе әртүрлі мономерлердің бірнеше молекулаларынан жоғары молекулалы қосылыстардың түзілу реакциясы. Поликонденсация реакциялары төмен молекулалық өнімдердің (су, аммиак, спирт, хлорсутек және т.б.) бөлінуімен жүреді, нәтижесінде алынған полимердің элементтік құрамы бастапқы заттың, мономердің элементтік құрамынан ерекшеленеді. Поликонденсация реакциясының пайда болуының таптырмайтын шарты мономерлердің құрамында кемінде екі функционалды топтың (-OH, -COOH, NH2 және т.б.) болуы болып табылады. Бастапқы материалдардың функционалдығы алынған өнімдердің құрылымы мен қасиеттеріне үлкен әсер етеді. жүктеу/скачать 5,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|