№1 дәріс. Ежелгi Шығыс халқы, тiлi, шаруашылығы, діні, орналасуы

Хань империясында ақшалай байлық қоғамдағы жағдайдың маңызды көрсеткіші болды. Осындай мүліктік белгісі бойынша жер иелері негізгі үш категорияға бөлінді: үлкен, орташа және кіші отбасылар. Үлкен отбасылардың мүлкі 1 млн теңгеден асты. Екінші және үшінші категориядағы отбасылар халықтың көпшілігін құрады. Екінші категориядағы үйлердің мүлкі 1000-10000 теңге аралығында бооды. Соңғы категорияға кіретін отбасылар ұсақ меншік иелері болды, олар өз шаруашылығында құл еңбегін қолданбады. Сауда-қолөнер орталықтарының саны артты. Хань дәурінде Янцзы өзенінің бассейнінде 500-ден аса қала тұрғызылды. Қалалар әсіресе Ұлы Қытай жазығының орталығында шоғырланды.

Ежелгі Қытайдың көркем мәдениеті. «Соғысушы патшалар» дәуірі көркем мәдениет саласындағы елеулі оқиғалармен сипатталады. «Чжоули» сәулеті бойынша алғашқы трактат құрылады. Онда ғимараттардың көлемі мен орналасуы, басты көшелер мен жолдардың енін көрсете отырып, қаланы нақты жоспарлаудың қатаң принциптері бекітілген.

Әдебиет үлкен жетістікке жетеді. Осы уақытқа дейін Қытай сөздігінің атақты ескерткіші-«Әндер кітабы»- «Шицзин» оған 300-ден астам өлең және Конфуцийге жататын өлеңдері енген. Бұл кезеңде Ұлы Қытайлық ақын Цюй Юань (б.з.б. 340-278) жасайды. Оның шығармашылығы халық поэзиясы мен аңыздары болды. Оның шығармалары талғампаз формасы мен терең мазмұнымен ерекшеленеді. Қуғынға түскен Цию Юань «Скорбь изгнанника» оддессасын жазды.

Екінші үлкен ақын Суп Юй (б.з.б. 290-222) болды. Оның шығармалары үміт пен жақсылыққа толы болды.

Цинь патшалығының министрі Шан Ян легизм идеяларына сүйене отырып, бірыңғай заңнама мен сот ісін жүргізу нәтижесінде кең реформалардың бастамашысы болды.

Хань дәуірінде Қытай империясы әлемдегі ең мықтылардың бірі болып табылады. Оның халқы 60 млн тұрғынға жетті, бұл әлемдік халықтың 1/5-і. Осы кезеңде Қытай нақты әлеуметтік-экономикалық өркендеуді бастан кешті. Ел провинция орталықтарын Астанамен байланыстыратын жол торабында болды. Көптеген арналар арзан көлік артериялары ретінде салынған бұл сауда алмасуды ынталандырды. Қытай абсолютті монополияға ие болған Жібек өндірісі ерекше ерекшелендіруге лайық. Көрші елдер Жібек технологиясының құпиясын ашуға тырысты. Б.з.б. I ғ Жібек өндіру көлемі үлкен мөлшерге жетеді. Ол Қытай экспортының басты тауары болып табылады.

жүктеу/скачать 109,06 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: